Són - 01.01.2014, Page 100

98 anna ÞorBjörg ingólfsdóttir
Nafni þinn [Þorsteinn Valdimar Gunnarsson, sonarsonur Guðfinnu]
vill alltaf heyra hænsnaþuluna aftur og aftur, og horfir út úr mér hvert
orð, eins og hann væri að heyra hana í fyrsta sinn hverju sinni, og
endist til að hlusta á hana til enda eins og hann væri töfraður og sæi
allt fyrir hugskotssjónum sínum, hverja hænu með lit og einkennum
og hverja mynd, sem brugðið er upp allt til enda. Og svipbrigðin
á barninu sýna það berlega að hann skilur þetta allt og fylgist með
efninu, mállaust barnið, nýorðinn tveggja ára. Og lagið kann hann,
en fer örsjaldan með það.
(Bréf. Guðfinna Þorsteinsdóttir til
Þorsteins Valdimarssonar, 31. október 1955)
Þorsteinn ræðir einnig um einstök barnaljóð sem þulur í bréfum til
móður sinnar, meðal annars hér:
Ég var að ryfja upp um daginn þulurnar þínar í sambandi við kvæði í
nýrri ljóða bók Tómasar G., [Tómasar Guðmundssonar] ‒ Morgun-
ljóð úr brekku ‒ sem fengið hefur mikið lof; og miklu vildi ég þó
held ur kveðið hafa þuluna þína, Saga lækjarins; en bæði fjalla ljóðin
um svipað eða sama efni, þó ólík séu tökin á því. Þulan þín er
meistara lega gerð að formi til svo frjáls eins og hún hafi orðið til af
sjálfu sér, og saga lækjarins segir svo fallega aðra miklu stærri sögu.
(Bréf. Þorsteinn Valdimars son til
Guð finnu Þorsteins dóttur, 18. desember 1950)
Guðfinna vísar lítið sem ekkert efnis lega í gamlar þulur eða þjóð legan
kveð skap og sögur í barnaljóðum sínum og þulum. Á því er ein undan-
tekn ing en það er í lengstu og efnisríkustu þulu bókar innar, Álög
Þok unnar. Þulan var ort þegar Þorsteinn var átta ára, árið 1927, fyrsta
sum arið sem fjöl skyldan bjó í Teigi. Þá þurfti Þorsteinn, sem reyndar
er nefndur Hallur í þulunni, að gæta ánna um sauðburðinn (Gunnar
Valdimars son 2009:30‒31). Þulan byrjar á því að móðirin undir býr ungan
son sinn fyrir fyrstu hjásetuna og er sá undirbúningur rammi sög unnar.
Inn í þann ramma er fléttað tveimur sögum til að brýna unga dreng-
inn til dáða. Önnur er sönn frásögn af bágum kjörum og að stæðum
Guðfinnu sjálfrar þegar hún var barn fátækra foreldra og þurfti að sitja
hjá við erfiðar aðstæður og sársvöng:19
19 Frá þessu segir Guðfinna líka í smásögunni Fíkjur. Sagan birtist fyrst í tíma ritinu Glett­
ingi árið 1992 en hafði áður verið lesin í Ríkisútvarpinu á áttræðisafmæli Guðfinnu, þann
26. júní árið 1971. Söguna er líka að finna í fjórða bindi Ritsafns Guðfinnu Þorsteinsdóttur
(2013).