Són - 01.01.2014, Page 147

Hin sjálfBirgu svör og efaHyggja Þorsteins frá Hamri 145
En hver þú í alvöru ert:
um það mun fólki sem fyrr
varnað vits jafnt og ljóðs
eins þótt hver og einn
vildi af hjarta
segja nokkurnveginn satt …
(Bls. 9)
Ég hef nú rakið þræði tvenns konar efasemda í því sem Þorsteinn orti á
undan ljóðinu um hin sjálfbirgu svör. Þessi bakgrunnur dugar kannski
ekki til að rökstyðja einn ákveðinn skilning á því ljóði. En hann dugar
að minnsta kosti til að opna hug lesandans fyrir tveim mögu legum túlk-
unum. Önnur er að ljóðið minni á að það sé alveg sama hvað menn hafa
dásamleg svör þau geti ekki sagt allt sem máli skiptir, því sumt af því
sé alls ekki hægt að segja. Hin er að það sem menn telja öruggast og
þykjast best vita sé ef til vill ekki eins satt og þeir ætla, því um sumt sé
mönnum varnað vits.
Fyrri túlkunin hefur ef til vill meiri stuðning af ljóðum sem birtust
fyrir 2005. En í seinni bókum Þorsteins ber ekki síður á efasemdum um
að það sem við höfum fyrir satt og víst sé það, nema kannski til hálfs.
Næsta bók á eftir Dyrum að draumi kom út 2008 og heitir Hvert orð er
atvik. Þar er ljóðið Horf. Fyrstu línur þess eru:
Ég líki því stundum við landbrot
þegar hafrót áranna
heggur skörð
í heilleg, trygg rök,
(Bls. 21)
Ef rök sem virðast pottþétt láta undan verður niðurstaða þeirra þá ekki
óviss og ef það sem „heilleg, trygg, rök“ leiða í ljós er óvíst, er þá nokkuð
víst?
Svipaðar spurningar vakna af lestri næstu bókar sem út kom 2011 og
heitir Allt kom það nær. Þar gerir Þorsteinn því skóna, í ljóði sem heitir
Skapa nornir, að blekking sé hluti af örlögum mannsins: