Són - 01.01.2014, Qupperneq 179

tvær goðafræðilegar nafnagátur 177
Svo er vísa úr níundu rímu:
Hvarf þá svefna værðar von
vöskum sveigir branda,
áður en kvonar Sviðrix son
sáu þjóðir landa.8
Hér vaknar Lykla-Pétur áður en dagurinn, sonur konu Sviðrix (Óðins),
kemur í ljós. Í dönsku sögunni stendur: „da vaagnede hand op och saa,
at det vaar nat“.9
Hér eru þá tvö dæmi fundin um að „sonur konu Óðins“ sé dagurinn.
Lítum þá aftur á nafnagátuna:
Njóla víkur, en nálgast fer
niðjinn elju Rindar.
Þessi vísuorð merkja: Nóttin víkur en dagurinn nálgast. Það sem hér
hefur vakað fyrir Hall grími er að ‘gríma’ er eitt af heitum nætur innar.
Hugsunin er eftirfarandi:
» nóttin víkur = nóttu hallar = grímu hallar = Hall grímur
Nafnið Hallgrímur hefur nokkuð stórkarlalegan blæ en skáldið hefur hér
gert úr því hugljúfa mynd af dagrenningu.
Eitt olli Sveinbirni Beinteinssyni erfiðleikum í þessari skýringu en
það er að í Snorra-Eddu, eins og hún er venjulega prentuð, er Dagur
son ur Nætur en ekki Friggjar eða Jarðar. Svein björn gat þess til að Hall-
grím ur hafi haft einhverja aðra útgáfu af Eddu. Þetta er ugglaust rétt. Ég
hef áður fjallað um að Dagur er sagður sonur Jarðar í Uppsala-Eddu og
í Laufás-Eddu.10 Hallgrímur hefur sjálfsagt haft fyrir sér Laufás-Eddu í
einhverri mynd.
Dróma tugga
Ektors rímur eru varðveittar í þremur skinnbókum, elst er talin Kolls-
bók frá lokum 15. aldar. Rímurnar hafa aldrei verið gefnar út. Í man söng
sjöttu rímu kemur fram að skáldið og kona hans hafi eignast dóttur og
eitt hvað virðist barnið tefja fyrir vísnagerðinni:
8 Rímur af Lykla Pétri og Magelónu IX.6, Finnur Sigmundsson 1956b:228.
9 Paulli 1918:113.
10 Haukur Þorgeirsson 2008.