Dagblaðið Vísir - DV - 04.01.2008, Side 36
mynd og kókómjðlk frá MS í 10-1
á leik í enska boltanum fyrir tv
FERÐ ÞUALEIKI
BOLTANUM?
•Vara
1! ú i
1 LLlIK ir.rrrm
DV Helgarblað
FÖSTUDAGUR 4. JANÚAR 2008 37
FÆDD í REYKJAVÍK
5. SEPTEMBER 1972
STÚDENTFRÁ VERZLUNAR-
SKÓLA ÍSLANDS ÁRIÐ 1992
BA-PRÓF í UPPELDISFRÆÐI
FRÁ HÁSKÓLA ÍSLANDS
ÁRIÐ 1998
MEISTARAPRÓF í
NÁMSSÁLFRÆÐI FRÁ
UNIVERSITY OF WASHINGTON
VERKEFNISSTJÓRI OG
KENNARIVIÐ HÁSKÓLANN í
REYKJAVÍK 2000 TIL 2004
RÁÐGJAFI MENNTAMÁLA-
RÁÐHERRA 2004TIL 2006
BORGARFULLTRÚI FRÁ 2006
HALLBJÖRN
KARLSSON VERKFRÆÐINGUR
KARLÓLAFUR, 12ÁRA,
OGATLI FREYR, SJÖÁRA
stjóri Orkuveitunnar, mætti á fundinn
næsta dag en var ekki með nein gögn.
Skilaboðin til okkar voru að við hefð-
um ekkert um þetta mál að segja. Við
spurðum ítrekað hvort við stæðum
andspænis orðnum hlut og því var
svarað játandi. Þá stóð ég upp enda
á leið á fund í leikskólaráði þar sem
kjörnir fulltrúar og starfsmenn börð-
ust við að manna 150 stöður. Þá sagði
ég eins og fyrr kom fram að mér fynd-
ist þetta vera ótrúleg forgangsröðun
og vinnubrögð. Núna veit ég að þeir
fóru langt út fyrir valdsvið sitt varð-
andi stjórnsýslu borgarinnar. Þar ligg-
ur gnmdvallarvillan."
Reiði sexmenninganna hélt áfram
að magnast. Fundur með Orkuveitu-
mönnum skildi eftír enn fleiri spurn-
ingar en áður. Fjölmiðlar sögðu ffá
væntanlegum samruna á þeim for-
sendum að á ferðinni væri góð-
ur samningur og happafengur fyrir
Orkuveituna og borgina. Það varð svo
sem olía á eld þegar fulltrúi minni-
hlutans í borgarstjóm hafði samband
við Þorbjörgu Helgu og spurði hvort
hún vissi um kaupréttarsamningana.
„Okkur hafði aldrei verið sagt frá
þessum samningum og þegar við
fengum þetta staðfest var komið á
daginn að málið var skítugt. Þama
var um að tefla gríðarlega hagsmuni
borgarbúa og það er skylda okkar
kjörinna fulltrúa að vera áhættufæln-
ir. Þetta mál var þess eðlis að fullrar
varúðarvarþörf."
Fundað með formanni flokksins
Borgarfulltrúamir sex vom í sam-
bandi og réðu ráðum sínum. Engin
leið virtíst vera tíl þess að ffesta sam-
runanum og gefa málinu meiri tíma.
Ákveðið var að hittast á heimili eins
borgarfulltrúans án borgarstjóra.
„Vtð vissum varla okkar rjúkandi
ráð en vomm sannfærð um að sam-
runinn stríddi gegn grundvallarstefnu
Sjálfstæðisflokksins og þá um leið
okkar. Við vomm öll sár vegna þess
að gengið var ffamhjá okkur í ákvörð-
um um svo stórt mál. Loks tókum við
þá ákvörðun að málið væri á það al-
varlegu stígi að við vildum heyra í for-
manni Sjálfstæðisflokksins."
Þorbjörg Helga segir að það hafi
verið rætt á meðal fulltrúanna hvort
ættí að funda með Geir H. Haarde
ásamt Vilhjálmi borgarstjóra. Niður-
staðan hafi þó orðið sú að sexmenn-
ingamir myndu hitta Geir en funda
síðan strax í ffamhaldinu með Vil-
hjálmi.
„Við vorum algjörlega á einu máli
og ekkert okkar var tilbúið til þess að
gefa eftir. Við litum þó ekki þannig
á að Vilhjálmur hefði svikið okkur
heldur snerist þetta um þá tvo, hann
og Bjöm Inga. Við höfðum sagt þeim
báðum skoðun okkar og ekkert dreg-
ið dul á að við væmm ekki sátt. En það
hvarflaði ekki að okkur að fjölmiðlar
kæmust á snoðir um fundarhöld okk-
ar eins og kom á daginn."
Fundurinn með formanninum
var haldinn í Ráðherrabústaðnum á
föstudegi. Geir H. Haarde og Þorgerð-
ur Kam'n Gunnarsdóttír varaformað-
ur sátu fundinn með sexmenning-
unum. Fundinum lyktaði með því að
Geir sagðist æda að skoða málið.
„Eftír fundinn fórum við beint í
Ráðhúsið þar sem Vilhjálmi var gerð
grein fyrir fundinum. Borgarstjóravar
brugðið við tíðindin. Vtð ákváðum að
funda í okkar hópi á mánudeginum,
aðeins Sjálfstæðisflokkurinn, þar sem
farið yrði yfir málin og héldum síðan
hvert til okkar heima."
Pattstaða
Enginn sjálfstæðismannanna
gerði sér á þessum tíma grein fyr-
ir þeim hamfömm sem fram undan
vom í pólitíkinni þessa októberdaga.
Helgin leið án tíðinda, að því er Þor-
björg Helga taldi.
„En það kom á daginn að dýrmæt
helgi leið án þess að við aðhefðumst
neitt annað en að bíða mánudagsins.
Fjölmiðlar lýstu málum og borgar-
stjóri lét ógilda kaupréttarsamning-
ana. Við fengum öll símtöl frá Ósk-
ari Bergssyni sem vildi vita hvort ekki
væri allt í lagi. Hver og einn fullviss-
aði hann um að þetta snerist ekki um
meirihlutasamstarf heldur einungis
það að málin hefðu ekki verið rædd
inni í okkar flokki. Óskar var áhyggju-
fullur en við sögðum honum eins og
raunin var að ekkert okkar væri að
hreyfa sig. Og þannig leið helgin, að
við sátum hvert í okkar horni og bið-
um mánudagsins."
Margir hafa túlkað það sem svo
að fundurinn með formanni Sjálf-
stæðisflokksins hafi orðið til þess að
staðfesta trúnaðarbrest milli borgar-
stjómarflokksins og leiðtoga hans og
í rauninni það sem réði framvindu
mála í vikunni á eftir. Þorbjörg Helga
viðurkennir að vissulega megi deila
um það, í ljósi þess sem síðar gerðist,
að funda með forystu flokksins án Vil-
hjálms.
„Frá mínum sjónarhóli séð var
komin upp pattstaða í málinu. Við
gátum ekki hugsað okkur að standa
fyrir sammnanum og þeirri áhættu
sem var honum samfara. Það var eng-
inn með það í huga að gera uppreisn
gegn Vilhjálmi en við vomm einfald-
lega ráðþrota og þurftum að átta okk-
ur á næstu skrefum. Hugsunin var sú
að enginn annar en formaður flokks-
ins gætí sagt okkur hvað ætti að gera.
Það getur vel verið að það hafi ver-
ið mistök af okkur en málið hefði þá
bara tekið á sig einhverja aðra mynd.
Auðvitað er hægt að vera vitur eftir
á og segja að Vilhjálmur hefði átt að
vera með á fundinum í Ráðherrabú-
staðnum."
Vilhjálmur baðst afsökunar
AÍlir fjölmiðlar fjölluðu um óein-
inguna í borgarstjóm en sexmenn-
ingarnir trúðu því að leysa mættí mál-
in innan flokksins.
„Þótt þessi brestur væri til stað-
ar var ekkert sem bentí til þess að
ekki mættí laga það sem fór úrskeið-
is. Á fundi oklcar sjálfstæðismanna
á mánudeginum viðurkenndi Vil-
hjálmur að hann hefði ekki lesið
þetta mál rétt og baðst afsökunar. Við
ræddum málið og komumst að þeirri
niðurstöðu að rétt væri að hefja ferli
einkavæðingar á REI og selja hlutínn
eftir sex mánuði. Þetta var einróma
samþykkt og við töldum að lausnin
væri fundin. Samband var haft við
Sjálfstæðismenn Vilhjálmur borgarstjóri ásamt Hönnu Birnu Kristjánsdóttur og
Gísla Marteini Baldurssyni eftir að fundað var með formanni flokksins, án Vilhjálms.
Nýr borgarstjóri Dagur B. Eggertsson
tekur við veldissprotanum afVilhjálmi.
Björn Inga og honum tjáð niðurstaða
fundarins."
Þótt sjálfstæðismenn hefðu náð
sáttum sín í milli kom babb í bátínn.
Björn Ingi lýstí því yfir í sjónvarpsvið-
tali að hann væri ekki ánægður með
þessa niðurstöðu. Hann vildi eiga fé-
lagið í ár í það minnsta.
„Það var þá sem við fórum að hafa
verulegar áhyggjur. Við vorum mörg
þeirrar skoðunar að eitthvað slæmt
væri í aðsigi. En eftir að við hittum
Björn Inga féllumst við á að engin rök
væru fyrir því að Björn Ingi myndi
ganga út úr samstarfi sem hafði geng-
ið vel. Þegar við hittum Björn Inga var
tekist á um það hvort ættí að selja REI
eftir sex mánuði eða eitt ár eða hvort
félagið færi á markað. Þetta var ekki
slíkur ágreiningur að hann hefði átt
að valda stjómarslitum. Á borgar-
stjómarfundi á miðvikudeginum var
ljóst í hvað stefndi. Björn Ingi talaði
þar eins og maður á útíeið. En hann
fullvissaði Vilhjálm um að ekkert slíkt
væri í aðsigi."
Treysti Birni Inga
Um helgina og dagana á eftir
gengu óformlegar meldingar á milli
fulltrúa í meirihluta og minnihluta
um hugsanlegt nýtt meirihlutasam-
starf. Meðal annars er því haldið ffam
að úr hópi sexmenninganna hafi slíkt
boð komið til Svandísar Svavarsdótt-
ur. Þorbjörg Helga segist ekki hafa
hugmynd um neitt slíkt og ekki hafi
hún boðið upp á slíkt samstarf.
„Hins vegar finnst mér trúlegt að
einhver slflc samskiptí hafi átt sér stað.
Ég hef ekki aðrar staðfestingar en þær
að Hanna Birna hefur sagt að hún hafi
tekið Vilhjálm afsíðis á borgarstjóm-
arfundi á miðvikudeginum og sagt
honum að hún héldi að það væri ver-
ið að segja okkur upp í beinni útsend-
ingu og það væri möguleiki að tala við
einhverja aðra. En Vilhjálmur treysti
Birni Inga í blindni og var sannfærð-
ur um að hann ætlaði ekki að svíkja
okkur."
Ræða Björns Inga á borgarstjórn-
arfundi á miðvikudeginum reyndist
vera fýrirboði um það sem áttí eftir
að verða daginn eftir þótt hann full-
vissaði borgarstjóra um að ekkert slíkt
væri í spilunum.
„Það var mjög skrýtínn víbringur
í húsinu. Seinna viðurkenndi Dag-
ur B. Eggertsson að þeir Alfreð Þor-
steinsson hefðu hist á mánudegin-
um. Áhyggjur fóru vaxandi þegar leið
á kvöldið en Vilhjálmur heyrði í Birni
Inga sem sagðist vera veikur og ekkert
á fömm úr samstarfinu. Einnig hafði
Guðlaugur Þór talað við Björn Inga og
Guðlaugur kom skilaboðum til nokk-
urra okkar, meðal annars Vilhjálms,
um að Bjöm Ingi væri ekki á leið út."
Frægt sms
Á fimmtudeginum hafði verið boð-
Nýr meirihluti Forystumenn hins nýja
meirihluta eftir að Bjöm Ingi sprengdi.
að til meirihlutafundar til að fara yfir
fjárhagsáætíun næsta árs. Þann dag
mátti Iesa í DV að rætt væri um nýjan
R-lista. Um hádegi tíndust borgarfull-
trúarnir í Höfða til fundarins en ekk-
ert bólaði á Birni Inga.
„Óskar Bergsson var mættur og
hann lét eins og ekkert hefði í skorist.
Þegar nokkur tími var liðinn án þess
að Björn Ingi létí sjá sig kom Óskar og
sagði: „Krakkar, þetta er búið. Sam-
starfinu er slitið." Við vorum bókstaf-
lega lömuð af reiði og settumst niður
og ræddum hvað ættí að gera. Komið
var á daginn að Óskar var látinn passa
okkur í Höfða á meðan nýr meirihlutí
var myndaður."
Eftir að Óskar hafði fært fólki tíð-
indin reyndu borgarfulltrúarnir að
ná sambandi við fulltrúa VG og ffjáls-
lyndra með því að senda þeim sms.
Þorbjörg Helga er sögð hafa sent
Svandísi sms sem innihélt boðin: „Til
í allt... án Villa." Hún segist vissulega
hafa sent smáskilaboð eftir að meiri-
hlutínn var fallinn en það sé fráleitt að
það hafi verið þannig orðað.
„Þetta er smjörklípuaðferðin,
að halda fram einhverju sem mað-
ur getur ekki varist. Ég sendi Svan-
dísi og fleirum vissulega sms en það
var ekki svona orðað þótt textínn hafi
vissulega verið tvíræður. í uppnám-
inu sem varð eftir boðin frá Birni Inga
voru send mörg sms þótt einhverjum
henti að halda því tíl haga að ég hafi
ein sent slík boð. f þeirri geðshrær-
ingu sem greip um sig vorum við að
láta vita að allt væri opið fremur en að
kalla yfir okkur nýjan R-lista. En mér
var mikið hlutverk ætíað með þess-
um sögum. Ég vona að Reykvfldngar
áttí sig á því að meirihlutar eru ekki
myndaðir með smáskilaboðum."
Spuni um valdatafl
Þær kenningar eru uppi að það hafi
verið hluti af valdatafli Gísla Marteins
og Hönnu Birnu að veikja Vilhjálm tíl
að ná af honum valdataumunum en
uppreisnin hafi farið úr böndunum.
Þorbjörg Helga segir að það standist
ekki.
„Þetta er aðeins spuni sem runn-
inn er undan rifjum Bjöms Inga
og hinna flokkanna af því þeir eru
hræddir. Hvers vegna í ósköpunum
ættí ég, Kjartan, Jómnn, Júlíus Vífill,
að taka þátt í að fella Vilhjálm, hvaða
hagsmuni hefðum við haft af slflcu?
Samstarf Gísla, Hönnu og Vilhjálms
var einnig mjög gott, þetta er því
spuni og það af ódýrari sortinni, alveg
furðulegt hvað hver álitsgjafinn étur
upp eftir öðmm. Björn Ingi og félagar
em að reyna að draga athygli frá því
hvers vegna hann hljóp í burtu, þessi
skýring er handhæg fýrir þá, en hún
er alröng."
Aðspurð hvort Vilhjálmur hafi ekki
bmgðist borgarfulltrúum sínum með
því að sniðganga þá við ákvarðanir
um REI viðurkennir Þorbjörg Helga
að svo hafi verið.
„f þessu eina máli brást Vilhjálmur
okkur. En fr am að því hafði verið ágætt
samráð í hópnum öllum og þá ekki
síst við Björn Inga. En að mínu matí
máttu vinnubrögðin vera nútímalegri
í þessum hópi og þau þurfa að breyt-
ast. En í borgarstjórnarflokknum er
ákveðinn kynslóðamunur og það þarf
að virða það."
Svandís Svavarsdóttír var að áliti
almennings sá borgarfulltrúi sem
kom í veg fyrir að REI yrði notað í
þeim tílgangi sem ætíunin var. Þor-
björg Helga segist ekki skilja hvers
vegna umræðan þróaðist þannig að
sexmenningarnir voru úthrópaðir í
málinu sem þeir sem sviku leiðtoga
sinn.
„Mér er lífsins ómögulegt að skilja
hvers vegna mál þróuðust þannig að
við sem stígum á bremsuna sætum
ámæli fyrir að standa við sannfær-
ingu okkar og að vilja gæta hagsmuna
borgarbúa. Það er sannfæring mín
að það sé rangt að fara út í rekstur á
borð við þann sem ætíunin var með
REI sem var upphaflega stofnað fyrir
tilstuðlan Guðlaugs Þórs Þórðarsonar
og áttí að selja. Ég hef sömu afstöðu
varðandi Landsvirkjun Power sem
er fýrirtæki af svipuðum toga. Ef við
förum út í slíkan rekstur þarf það að
vera á forsendum einkavæðingar en
ekki til að blanda saman opinberum
rekstri og einkarekstri. Af hvetju ætt-
um við sjálfstæðismenn að gefa frá
okkur öll prinsipp bara vegna þess að
það er verið að tala um útrás í orku-
geiranum, eða einhveijum öðrum
geira ef því er að skipta?"
Sjálfstæðismenn í sárum
Staða Vilhjálms sem leiðtogi sjálf-
stæðismanna er óneitanlega veik eftír
það sem á undan er gengið. Þorbjörg
Helga segist ekki ætía að leggja dóm á
þá ákvörðun hans að sitja áfram.
„Hann heftír lýst því yfir að hann
ætli sér að vera áfram oddviti og það
er hans ákvörðun. En ég fer ekkert í
grafgötur með það að hópurinn er í
sárum. Það er mildl vinna fram undan
við að græða sárin og jafna ágreining-
inn. Það er ekki síst erfitt fyrir okkur
að þurfa að sleppa hendinni af öllum
hugmyndunum sem við vorum að
hrinda í framkvæmd í meirihlutan-
um. Allt er þetta mikið tjón fyrir Reyk-
víkinga því hjá nýjum meirihluta ríldr
kyrrstaða þar sem erfitt er að hrinda
hugmyndum í framkvæmd, þau hafa
ekki enn lagt ffam málefnasamn-
ing, allt verður látíð reka á reiðanum.
Eftir ár verður komið kosningaár og
það er ekki tími stefnumótunar. En
ég spái því að núverandi meirihluti
haldi með naumindum út kjörtíma-
bilið enda mun hann gera allt tíl þess
að halda völdum. En þau eiga eftír að
fara yfir stærstu hindrunina sem er að
gera upp sjálft REI-málið. Það mál er
ekki síst vandræðalegt fyrir þær sakir
að höfuðpaurinn er innan meirihlut-
ans. En þótt ég metí stöðuna þannig
að samstarfið haldi vonast ég auðvit-
að til að komast í meirihlutasamstarf.
Ég leyni því elcki að ég er skotnust í að
vinna með vinstri grænum en það er
helst vegna þess að þeir hafa í flestum
málum hugmyndafræði að leiðar-
Ijósi. Lakastí kosturinn er Framsókn
Bjöms Inga. Það þarf líklega eitthvað
mikið að gerast tíl þess að ég getí unn-
ið með honum, maður getur lent í því
að láta einhvern plata sig einu sinni,
en ekki tvisvar."
Óbilandi bjartsýni
Þorbjörg Helga segir að erfiðir
tímar séu vissulega að baki. Hún hug-
leiddi að hætta í stjórnmálum en ætí-
ar að hrista af sér áfallið. „Fyrst eft-
ir slitin trúði ég því að sannleikurinn
myndi sigra enda er ég óskaplega mikil
Pollýanna og hef lent í mínum mestu
vandræðum vegna óbilandi bjartsýni
á fólk og málefni. Og þeir tímar koma
stundum að ég get vel hugsað mér að
hætta og stofna gmnnskóla sem er
gamall draumur minn. Ég fór út í rok-
ið á gamlárskvöld og lét vindinn blása
af mér þessum leiðindum og ákvað
að takast á við stíórnmálin af endur-
nýjuðum krafti. Eg hættí ekki á með-
an þetta er skemmtilegt og ætía mér
að vinna af heilindum áfram en því er
ekki að leyna að það eru ógróin sár.
Trúnaðarbresturinn er veruleiki og
það mun taka nokkurn tíma að ná aft-
ur taktí." n@dv.is