Glóðafeykir - 01.11.1973, Page 38
38
GLÓÐAFEYKIR
fyrir aldamót, og seldi Gránufélaginu verzlun sína. Áður var verzl-
unin sótt til Hofsóss og Siglufjarðar. Þegar Gránufélagið hætti hér
verzlun, tóku við Hinar sameinuðu ísl. verzlanir. Tilraun hafði verið
gerð hér með stofnun kaupfélags, og var helzti forgöngumaður þess
sr. Jónmundur Halldórsson á Barði. Sá rekstur lánaðist ekki. og mun
honum hafa lokið 1915—1916. En hvort tveggja var, að mönnum
þótti þessi verzlun ótrygg og álitu einnig, að hægt væri að reka hana
á hagkvæmari hátt. Og því var það, að skömmu fyrir jól 1918 komu
nokkrir menn hér saman til að ræða um stofnun kaupfélags. Kosnir
voru fjórir menn úr hvorum hreppi til þess að undirbúa málið
nánar. Er svo ekki að orðlengja það, að hinn 3. febrúar 1919 var
félagið formlega stofnað undir nafninu Samvinnufélag Fljóta-
manna.
Flest heimili í Fljótum gerðust þátttakendur í félaginu þegar í
uppliafi. Guðmundur Ólafsson í Stórholti vann mikið að félagsstofn-
uninni, varð hann fyrsti formaður félagsins og jafnframt fram-
kvæmdastjóri og gegndi því til ársins 1922, en þá fluttist hann til
Akureyrar. Guðmundur var mikill athafna- og dugnaðarmaður og
mikil eftirsjá að honum úr sveitinni. F.g tók \ ið störfum Guðmundar
við kaupfélagið og gegndi þeim úrtakalítið í 17 ár. Þegar á fyrsta ári
byggðum við sláturhús og var slátrað í því strax haustið 1919. Var
þar lógað öllu sláturfé úr Fljótum og töluverðu innan úr Fells-
hreppi. ETm það bil 10 árum seinna (1928) stofnuðnm við. ásamt
kaupfélaginu í Hofsósi, kjötbúð í Siglufirði, en þangað seldum við
mikið af kjötvörum. Tókum þar og á leigu frystihús til þess að geta
geymt kjöt til vetrarins. Til stofnunar kjötbúðarinnar gripum við
m. a. til þess að hafa vald á verðlaginu, en farið var að gæta undir-
boða. Skuldbundu bændur sig til að skipta eingöngu við kjötbúð-
ina, en við sáum hins vegar um að fullnægja eftirspurninni. Seinna
komum við okkur svo upp eigin frystihúsi til geymslu á kjötforða
fyrir bæjarbúa. Sömuleiðis settum við á stofn kjötvinnslu í Siglufirði
og seldum vinnsluvörur hennar ekki einasta þar í bænum heldur og
til Ólafsfjarðar, Sauðárkróks og víðar. Hygg ég, að við höfum, á
þessu sviði, verið á undan ýmsum hinum smærri stöðum, a. m. k.
Þessi rekstur gekk ágætlega eftir að á stað var komið. En árið 1965
seldum við Kaupfélagi Siglfirðinga þessi fyrirtæki okkar og má vera,
að það hafi verið misráðið.
— Var ekki aðstaða í Haganesvík erfið til að byrja með?
— Jú, það er víst óhætt að segja það. Verzlunin var framan af til
húsa í sláturhúsinu, en var svo flutt í þinghúsið yfir sláturtíðina.