Bændablaðið - 23.10.2014, Blaðsíða 46

46 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. október 2014
Í þessari grein skal fram
haldið skrifum um einstakar
búfjártegundir hvað viðkemur
dýraeftirliti. Ný reglugerð um
velferð hrossa 910/2014 hefur
nú litið dagsins ljós. Auk þess
eru reglugerðir um skráningar
og merkingar hrossa undir við
eftirlit auk laga um velferð dýra
og búfjárhald.
Hér verður einungis stiklað
á stóru varðandi einstaka þætti
gildandi reglugerða og þá helst
þá þætti sem koma á borð okkar
dýraeftirlitsmanna.
Úttekt og eftirlit
Umráðamanni hrossa ber að
tryggja gott aðgengi eftirlitsaðila
að öllum hrossum og öllum þeim
stöðum þar sem hross eru haldin.
Umráðamanni hrossahalds
eða fyrirsvarsmanni eftirfarandi
starfsemi ber að tilkynna
Matvælastofnun um starfsemina. Á
þetta við um Landsmót hestamanna,
Íslandsmót í hestaíþróttum,
tæknivæddar þjálfunarstöðvar,
endurhæfingarstöðvar fyrir hross,
tamningastöðvar, hestahald þar
sem framkvæmd er blóðtaka,
hestaleigur og reiðskóla. Alla
slíka fyrirhugaða starfsemi þarf
að tilkynna til Matvælastofnunar
eigi síðar en 30 dögum áður en
starfsemi á að hefjast.
Umráðamanni hestaleigu og
reiðskóla ber að skrá tíðni og
tímalengd notkunar á hverju
hrossi. Dagbókin skal aðgengileg
eftirlitsaðilum hvenær sem þurfa
þykir.
Hreyfing og félagslegt atferli
Innréttingar hesthúsa skulu tryggja
hrossum næði til að hvílast og
nærast án stöðugs áreitis og/eða
yfirgangs frá öðrum hrossum.
Innréttingar mega ekki byrgja
hrossum sýn til annarra hrossa á
húsi. Óheimilt er að setja rafstreng
á innréttingar í hesthúsum.
Hross á húsi skulu fá hreyfingu
eða aðra útivist að lágmarki í
eina klukkustund á dag, nema
sjúkdómar eða veður hamli.
Óheimilt er að hafa hross ein á húsi
eða í beitarhólfum. Undanþegnar
eru skammtímaráðstafanir, styttri
en 5 dagar og tímabundin útiganga
stóðhesta, allt að einn mánuður.
Fóðrun, beit og brynning
Hross skulu hafa aðgang að fóðri
a.m.k. tvisvar á sólarhring og skal
aðgangur að gróffóðri aldrei vera
minni en sem svarar til 4 kg af
þurru heyi, daglega fyrir hvert
hross.
Hross skulu hafa aðgang að
hreinu og ómenguðu drykkjarvatni
eða snjó. Óheimilt er að hafa hross
án vatns lengur en 6 klst., og án
fóðurs lengur en 14 klst. Óheimilt
er að hafa folaldshryssur án vatns
eða fóðurs lengur en 2 klst.
Hross skulu hafa aðgang að beit
í a.m.k. tvo mánuði á tímabilinu
1. júní til 1. október. Hross á
útigangi skulu hafa, jafnframt
annarri fóðrun, aðgang að beit
nema snjóalög hamli.
Hross skulu alla jafna ekki
vera grennri en sem nemur
reiðhestsholdum (holdastig 3).
Koma skal í veg fyrir að undirlag
vaðist upp þar sem hrossum er
gefið utan dyra. Þar sem 40 hross
eða fleiri eru fóðruð á útigangi skal
flokka hrossin eftir fóðurþörfum.
Fóðrun skal hagað þannig að öll
hross í hverjum hópi komist að
fóðrinu samtímis.

Heilbrigði og forvarnir
Umráðamaður skal fylgjast með
holdafari og heilbrigði hrossa í
hans umsjá. Hann skal koma í veg
fyrir ormasmit og hann skal tryggja
að hrossin líði ekki fyrir vanhirðu
hvað varðar hreinleika, ytri óværu
og ósnyrta hófa.
Eftirlit
Daglegt eftirlit skal hafa með
hrossum sem haldin eru á húsi.
Vikulegt eftirlit hið minnsta skal
hafa með hrossum sem ganga úti á
beit eða gjöf. Undanþegin eru hross
á afrétti á sprettutíma.
Umráðamaður stóðhests
skal hafa daglegt eftirlit með
stóðhestagirðingu.
Aðbúnaður
Stíur í hesthúsum skulu vera það
stórar og breiðar að hross geti
auðveldlega legið og snúið sér við
í þeim (4,0 fermetrar, hross þriggja
vetra og eldri og 3,0 fermetrar folöld
og tryppi, yngri en þriggja vetra).
Bása má einungis nota tímabundið
og óheimilt er að hross sé bundið
lengur en 5 daga samfellt, hvort
heldur er í stíu eða á bás. Steypt
gólf í stíum og básum skulu klædd
gúmmímottum eða öðru mjúku
efni. Bil undir milligerði í stíum
skal ekki vera
meira en 4 sm.
Þar sem ekki
er hreinsað
daglega skal
borið undir
hrossin til að
koma í veg
fyrir bleytu
og hálku
og þannig
viðhaldið að
hrossin haldist
hrein og þurr.
Á hest húsum skulu vera gluggar
sem tryggja að öll hross í húsinu
njóti dagsbirtu. Önnur lýsing skal
vera næg svo ávallt sé hægt að
fylgjast með hrossunum.
Loftræsting skal vera góð og
koma skal í veg fyrir dragsúg,
óheimilt er að hafa hross í
stöðugum hávaða.
Slysavarnir
Innréttingar í hesthúsum skulu
þannig gerðar að ekki skapist
hætta á að hestar festi þar fætur
eða höfuð. Gólf skulu vera
með stömu yfirborði og ganga
skal frá niðurföllum, taðþróm
og haughúsum þannig að
ekki skapist hætta á slysum.
Frágangur dyra og ganga skal
vera þannig að fljótlegt sé að
rýma hesthús í neyðartilvikum.
Eldvarnir skulu vera í samræmi við
byggingarreglugerð og reglugerð
um slökkvitæki.
Fóðurbætisgeymslur skulu
tryggilega varðar fyrir aðgangi
hrossa.
Girðingar skulu vera traustar
og þannig gerðar að þær valdi
ekki slysum. Forðast skal að nota
ristahlið á girðingar umhverfis
hrossahólf eða þar sem umferð
hrossa er mikil. Áhöld/drasl sem
veldur slysahættu á að fjarlægja.
Gerði
Hvert hross sem haldið er á húsi
skal hafa að lágmarki 20 fermetra
rými í útigerði en þó má gerði
við hesthús aldrei vera minna en
100 fermetrar og skemmsta hlið
ekki styttri en 5 metrar. Undirlag í
gerðum skal vera þannig að hross
vilji og geti velt sér. Afrennsli skal
vera gott þannig að ekki myndist
svað í vætutíð og skipta skal um
yfirborðslag eftir þörfum. Hross
sem haldin eru daglangt í gerðum
eða öðrum beitarlausum hólfum
þurfa áður nefnt rými og aðgang að
vatni. Óheimilt er að nota gaddavír
eða háspenntar rafgirðingar í gerði.
Þó má nota þunnan rafmagnsborða
staðsettan ofarlega í gerðum fyrir
stóðhesta.
Útigangur
Þar sem hross eru höfð á útigangi
skal vera aðstaða til að reka þau
í aðhald svo hægt sé að sinna
eftirliti, umhirðu og meðferð.
Hross sem ganga úti skulu getað
leitað skjóls fyrir veðri og vindum.
Þar sem fullnægjandi náttúrulegt
skjól er ekki fyrir hendi skulu
hross hafa aðgang að manngerðum
skjólveggjum sem mynda skjól úr
helstu áttum. Við eftirlit og mat
á aðbúnaði hrossa á útigangi skal
litið heildstætt á þá þætti sem hafa
áhrif á velferð hjarðarinnar svo
sem fóðurástand, landgæði, skjól
og veðurfar á svæðinu.
Smitvarnir og umhverfi
Hesthús og umhverfi þeirra skal
vera þrifalegt m.a. skal frágangur
taðhauga vera með þeim hætti að
ekki valdi óþrifnaði.
Í hesthúsum skal vera aðstaða
til þrifa á fótabúnaði og höndum
eða viðeigandi hlífðarfatnaður.
Þar sem hross eru þjálfuð á
vatnsbrettum eða í sundlaugum
skal gæta sérstakra smitvarna.
Hindra skal að sjúkdómsvaldandi
bakteríur vaxi í vatni sem notað er
við slíka þjálfun með grófhreinsun
vatnsins og klórun eða annarri
efnameðhöndlun og halda yfir
það dagbók. Í dagbókina skal
einnig skrá hvaða hross eru þjálfuð
með þessum hætti og heilbrigði
þeirra. Dagbókin skal aðgengileg
eftirlitsaðilum í allt að tvo ár.
Sjúkdóma- og lyfjaskráningar
Hesteiganda ber að halda skrá yfir
sjúkdóma og lyfjanotkun í hrossin
og geta framvísað henni við eftirlit.
Einstaklingsmerkingar og
hjarðbók
Öll hross skal örmerkja. Öll
ásetningsfolöld skulu örmerkt
fyrir 10 mánaða aldur. Umráðmenn
hrossa eru einnig ábyrgir fyrir
skráningu upplýsinga um hrossin
í hjarðbók (WorldFeng).
Í dag hefur stærstur hluti
hrossastofnsins verið örmerktur
en örmerkið er eina gilda
einstaklingsmerkingin. Við
örmerkingu á leiðin að vera vís í
hjarðbókina. Nokkuð er um að
uppfærslu vanti á WorldFeng; ganga
frá sölu, fella út gripi o.s.frv. sem er
á ábyrgð hesteiganda.
Rými
Skemmsta hlið stíu skal ekki vera
styttri en 150 sm fyrir folöld og
trippi, og ekki styttri en 180 sm fyrir
hross þriggja vetra og eldri. Stíur
skulu ekki vera minni að flatarmáli
en hér segir:
Hross, þriggja vetra og eldri 4,0
fermetrar.
Folöld og trippi, yngri en þriggja
vetra 3,0 fermetrar.
Básar til tímabundinnar notkunar:
Lengd 165 sm
Breidd 110 sm
Dýraeftirlitsmenn:
Guðlaugur V. Antonsson,
vesturumdæmi.
Einar Kári Magnússon,
norðvesturumdæmi.
Sigtryggur Veigar Herbertsson,
norðausturumdæmi.
Ásdís Helga Bjarnadóttir,
austurumdæmi.
Óðinn Örn Jóhannsson,
suðurumdæmi.
Elín Bergsdóttir,
suðvesturumdæmi.
...frá heilbrigði til hollustu
Dýraeftirlit og velferð hrossa:
Fylgir þú reglum
um hestahald?
Skeiða- og Gnúpverjahreppur:
25% afsláttur á leikskólagjöldum
og frítt fyrir elstu börnin
Sveitartjórn Skeiða- og
Gnúpverjahrepps hefur tekið
ákvörðun um að elsti árgangur í
leikskóla verði gjaldfrjáls og gjald
fyrir vistun annarra árganga
lækki um 25% fyrir átta tíma
vistun.
„Við erum fyrst og fremst
að hugsa um barnafjölskyldur í
sveitarfélaginu og svo spilar inn í
sterk fjárhagsstaða sveitarfélagsins,
við gætum þetta ekki öðruvísi,“
segir Björgvin Skafti Bjarnason
oddviti.
Breytingarnar taka gildi 1.
nóvember 2014. Níu börn eru í elsta
árganginum og 25% afslátturinn
nær til tuttugu og tveggja barna.
Kostnaður við verkefnið er um 2,4
m.kr. á ári.
„Ég sé fyrir mér að allur
leikskólinn verði gjaldfrjáls, þetta
er fyrsta skólastigið og stefnan á
að sjálfsögðu að vera frír leikskóli,
það er allavega stefnan í okkar
sveitarfélagi,“ bætir Björgvin Skafti
við. /MHH
Austur-Húnavatnssýsla:
Samstarf um öfluga
atvinnuuppbyggingu
Ragnheiður Elín Árnadóttir
skrifaði á dögunum undir
viljayfirlýsingu fyrir hönd ríkis-
stjórnar Íslands um samstillt
átak stjórnvalda og sveitarfélaga
í Austur-Húnavatnssýslu um
eflingu atvinnulífs.
Hugmyndin er að gera það með
nýtingu raforku sem framleidd
er í Blönduvirkjun. Markmiðið
með átakinu er að efla atvinnulíf
og samkeppnishæfni svæðisins
og undirbúa uppbyggingu fyrir
orkunýtingu Blönduvirkjunar
og jafnframt vinna að
markaðssetningu svæðisins
fyrir iðnaðarkosti, svo sem fyrir
gagnaver. /MÞÞ