Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1990, Page 111
MÚLAÞING
109
Egilsstöðum og talaði fyrsta símtalið við Mogensen, símstöðvarstjór-
ann á Seyðisfirði. Þetta var stór viðburður. Margrét var uppábúin í
peysuföt - og samtalið fór fram á dönsku.
Næsta ár, það er 1907, var sími lagður frá Seyðisfirði yfir Króardals-
skarð að Firði í Mjóafirði. Jafnframt var sími lagður út í Brekkuþorpið
norðan fjarðarins, símstöðin í Þinghól, og sunnan fjarðar út að hval-
veiðistöð Hans Ellefsens á Asknesi.
Ekki hrist fram úr erminni
Símalögn milli byggðarlaga eins og Seyðisfjarðar og Mjóafjarðar,
yfir níu hundruð metra háan fjallgarð og síðan út með Mjóafirði beggja
vegna, var enginn barnaleikur. Bætti það ekki úr skák að jarðvegur á
þessum leiðum er víða þannig að illgræft má kalla. Landshættir allir
gerðu þessa lögn óvenju dýra og erfiða.
Þá hljóta hvatamenn símalagna, að einhverju leyti að minnsta kosti,
að hafa gert sér grein fyrir allmiklum viðhaldskostnaði, meðal annars
af völdum veðráttunnar.
Ef til vill hafa menn ekki fyrirfram áttað sig á skaðsemi ísingar fyrir
símalínurnar. En hún hefur oft valdið miklum usla á síma- og raflögnum
eins og nú er löngu þekkt. En allir vissu um snjóflóðahættuna og að
snjóflóð í bröttum hlíðum sópa með sér því sem fastara er fyrir en
vesælir símastaurarnir.
Mikil fjárútlát hlutu að fylgja símalögninni frá upphafi. Út frá því
sjónarmiði séð hefði mátt ætla að Mjófirðingar hefðu verið örlítið
hikandi við að leggja út í það stórvirki sem símalögn yfir Króardalsskarð
og út með firðinum vissulega var - og það sama árið og síminn kom
til landsins, því ákvörðun sína tóku þeir það sama haust.
Hér er þá ekki heldur um það að ræða að krefjast þess að ríkið legði
símann. Málið var ekki svo einfalt. Menn urðu að greiða mikinn hluta
kostnaðarins sjálfir.
Nú eru 80 ár liðin síðan þessir atburðir gerðust og vörpuðu ævintýra-
ljóma á stund og stað, á „ráðherra íslands“ og þá sem stóðu í fram-
kvæmdunum, verkfræðinga, verkstjóra - og verkamennina sem unnu
þau störf sem nú myndu ætluð stórvirkum og hugvitsamlega gerðum
vinnuvélum.
Það er vel ómaksins vert að huga sérstaklega að einum og afmörkuð-
um þætti símamálsins, og sjá hvernig menn báru sig að til að ná í enda