Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1990, Side 121

MÚLAÞING
119
Verki var þannig hagað, að fyrst voru staurarnir dregnir - eða bornir
- neðan frá sjó og upp á Brúnir. Var það lengsti og erfiðasti áfanginn.
Fjórir menn voru um hvern staur. Tjald var reist í þessum áfangastað
og gátu menn kastað þar mæðinni og fengið sér hressingu. Prímus var
með í ferðinni og mér skilst að hægt hafi verið að hita kaffi. Næsti
áfangi var upp á Króardalsbrún, en sá þriðji og seinasti upp dalverpið
og upp í sjálft skarðið, með þá staura sem þangað áttu að fara.
í fyrstu náði stauralínan alveg yfir skarðið. En fljótlega kom þar
jarðstrengur því snjóflóð brutu flesta staurana á efsta kaflanum strax
fyrstu veturna.
Ég held að þessir stauraflutningar hafi verið töluverð þrekraun, enda
þótt þeir staurar sem þá tíðkuðust væru margir grennri en þeir er síðar
hafa verið notaðir. Einhvern tíma heyrði ég sagt frá því að Sveinn
Ólafsson í Firði hefði byrjað þessa flutninga fremur fáliðaður en orðið
frá að hverfa og talið þá illframkvæmanlega. Þá hefði Vilhjálmur
Hjálmarsson á Brekku verið fenginn til og fjölmennt og lokið flutning-
unum. Reikningar þessara tveggja manna, dagsetningar þeirra og upp-
hæðir reikninganna virðast staðfesta þetta.
Úr dagbókinni
Benedikt Sveinsson getur stauraflutninganna upp hina bröttu fjalls-
hlíð í dagbókum sínum. Ekki er gott að vita hversu samfelld frásögn
hans er, hann var til dæmis oft í ferðalögum. En hann skrifar þetta:
Mánudaginn 21. janúar 1907: „Þá byrjuðu þeir á staurunum og kom-
ust tveir upp í Húsrák.“
Laugardag 2. febrúar: „Þann dag fór Sveinn út í þorp, víst til að
afsala sér stauraflutningunum."
Laugardag 16. febrúar: „Þann dag kom Vilhjálmur á mótorbát sínum
með 11 menn til að byrja á stauradrættinum upp fjallið og komust 5
upp á Brún.“
Miðvikudag 6. mars: „Þá komu þeir að utan í stauraakstur.“
Fimmtudag 7. mars: „Þann dag voru allir staurar kláraðir upp á brún
og inn neðra fjallið af 18 manns.“
Mánudag 11. mars: „Þá var staurunum ekið upp undir dal.“
Fimmtudag 14. mars: „Nú í 3 næstliðna daga hafa verið þetta 17 og
18 manns við stauraakstur.“
Föstudag 15. mars: „Þá kláruðu Brekkuþorpsbúar stauraaksturinn
til Króardalsskarðs, en byrjuðu á honum 16. f. m.“