Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1990, Side 191

MÚLAÞING
189
en þaðan og að Kirkjubóli í Norðfirði var nærri mittisófærð svo að
hvergi var úrtak, voru IV2 tíma að komast þá leið, sem annars var farin
á IV2 tíma. Þeir gistu á Kirkjubóli og fréttu þar að nóttina áður hefðu
fallið snjóflóð á tvo bæi í Naustahvammi í Norðfirði. Fórust þar roskin
kona og tvö börn en sex persónum tókst að bjarga úr hrönninni.
27. febrúar var koldimmt í lofti um morguninn og gekk í byl um
hádegi. Fóru þeir þó í ófærðinni út að Ormsstöðum í Norðfirði. Síðasta
dag mánaðarins var hreinbjart en 10 gráðu frost. Þá héldu þeir yfir
Drangaskarð, inn suðurströnd Mjóafjarðar og gistu að Firði. 1. mars
hélt Bensi út að Brekku og ferðinni var lokið.
Víkjum nú að þeim atvikum, sem gerðust á Seyðisfirði meðan Bensi
var í ferð sinni. Tveimur dögum eftir að hann kom heim barst að
Brekku fréttin um mannskæðasta snjóflóð, sem um getur á íslandi en
það féll á Seyðisfirði að morgni öskudagsins 18. febrúar. Fórust þar
24 persónur en 12 munu hafa beinbrotnað og talið er að 75 - 80 manns
hafi lent í flóðinu. Fimmtán íbúðarhús eyðilögðust og eignatjón varð
geysimikið. Illviðri með fannburði héldu áfram næstu daga svo að
stundum var ekki fært úr húsi til að reyna að bjarga mannslífum og
verðmætum. Því má skjóta hér inn að 10 þeirra, sem björguðust úr
flóðinu, voru enn á lífi í árslok 1955. Mörg fleiri snjóflóð féllu á
Austfjörðum í þessum febrúarmánuði, m. a. á Seyðisfirði 2. febrúar
og 8. febrúar. Ekki urðu mannslát í þeim.
Hér er enn dæmi um það hve fréttir bárust oft seint áður fyrri en
bárust þó. 4. mars fréttist að Brekku í Mjóafirði að snjóflóð hefði
fallið snemma í febrúar í Minni-Dölum í Mjóafirði. Þar var búið á
tveimur bæjum og flóðið tók búr og eldhús á báðum bæjunum og 4
hey og drap flesta gripi. En 5. mars barst að Hrafnkelsstöðum í Fljótsdal
fréttin um öskudagssnjóflóðið á Seyðisfirði.
Hér hefur verið greint frá einum mesta veðraham og harmleik af
völdum veðra og snjóa, er um getur í sögu þjóðarinnar. Er þó af mörgu
að taka og ekki síst frá 20. öldinni (snjóflóðin í Skálavík og á Hnífsdal).
Og er nú við hæfi að enda þennan þátt með því, sem Benedikt Sveinsson
- seinna nefndur Bensi í Koti skrifar í dagbók sína að kvöldi hins 28.
febrúar 1885, er hann gistir í Firði hjá hálfsystur sinni Katrínu Sveins-
dóttur og Ólafi Guðmundssyni manni hennar:
„28. febrúar héldum við út að Nesi og yfir Drangaskarð og að Krossi
í sömu ófærð og næstu 2 daga og var sá vegur eigi greiðfær og síst
álitlegur vegna hinna sérstöku snjóþyngsla. Mátti því vænta á hverju
augnabliki hinna stórkostlegu og geigvænlegu snjóflóða, er ei leit út