Jökull


Jökull - 01.12.1990, Blaðsíða 62

Jökull - 01.12.1990, Blaðsíða 62
South Iceland that Kjartansson (1943) considered to be synchronous and named the Búði moraine, are formed in front of two ice lobes, in the river basins of Hvítá and Þjórsá respectively (Fig. 10 A). Sigbjamarson (1967) pointed out that the correlation is far from certain. At this moment we assume that these moraines are similar in age. The age relationship between these two lobes and the lobe in the Blanda valley is not known, but re- garding the distance from the ice divide, the Blanda moraines are probably younger than the Búði moraines (Fig. 10 B). Next in age are the end moraines in the Haukadals- heiði area, which are of similar age as the moraines to the east of Hvítárvatn (Fig. 10 C) and possibly the moraines to the west of Blágnípa too. The correlation between the areas to the SW and NE of Hofsjökull is difficult because of the present ice cap and because some important areas have not been mapped yet. In view of the topography beneath Hofsjökull (Bjöms- son, 1988) it seems reasonable to imagine the Blágnípa moraines to be of similar age as some of the moraines to the NE of Hofsjökull. The end moraine pattem shows that the recession has been much more rapid in the Hvítá area than in the Þjórsá area and during the formation of the Fitja- skógar end moraines there seems to be only one broad ice lobe (Fig. 10 D). These moraines seem to be of similar age as the southemmost moraines to the east of Hofsjökull, but one can not assert anything about it until the area at the southern margin of Hofsjökull has been mapped. Fluted moraine in front of Þjórsárjökull (outside the 1890 moraines which mark the largest ex- tent in Postglacial time) indicate some ice flow from the Hofsjökull area at this stage. From the Fitjaskógar moraines the glacier retreated inland and the ice movement direction shifted gradu- ally to the NW and finally towards the north. The youngest end moraine is the one on the Búðarháls ridge(Fig. 10 E). It is evident from the data presented here, that the direction of the ice movement in the southem high- lands gradually was tumed more and more towards west and then towards NW as the glacier retreated from the Búði end moraine to the Tungnaáröræfi. This indicates that the culmination area of the inland ice was gradually moved towards south. COMPARISON TO PREVIOUS WORK The data presented here is in good agreement with the data used as a basis of older deglaciation syntheses but due to more extensive data the interpretation is different. Already in 1900 Pjeturss found striae of more than one direction in South Iceland and concluded that the southwards movement was older than the westward one. He observed less deflection and greater degree of erosion accompanying the older than the younger one and concluded that the ”southward moving ice- sheet was more important or thicker than the other“. Kjartansson (1940) concluded that, due to the in- significant erosion, the last ice movement direction had lasted only for a short while. He also disproved Knebel’s (1905) theory, maintaining that the different ice movement directions were due to different glacia- tions, but suggested that the two systems were due to 1. shift in ice centre from the central highlands to the mountain area in South Iceland and 2. changes in flow near the ice terminus as the low- land was transgressed and a bay was formed on the southem lowland. He stressed that further data was needed before defi- nite conclusions could be drawn. Our conclusions is in good agreement with this early opinion of Kjartansson (1940), but later he grad- ually became convinced that the age relationship of the striae systems was indicating that the ”glacier from east“ (Tungnaáröræfi) was thicker than the "glacier from north“ (central highlands) throughout the We- ichselian, and that at the time of the Búði readvance, practically all ice had melted away except remnants of the thickest part (Kjartansson, 1955; 1957; 1964a). The main argument for this conclusion was the lack of table mountains in the Tungnaá region, an area of active volcanism during the last glaciation. Kjartansson assumed the proglacial lake in the Kjölur area to be synchronous with the Búði end moraine and he postulated an ice margin that extended 60 JÖKULL, No. 40, 1990
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.