Jökull - 01.12.1990, Blaðsíða 173
Jöklabreytingar 1930-1960, 1960-1980,
1980-1988 og 1988-1989
ODDUR SIGURÐSSON
Orkustofnun
Grensásvegi 9,108 Reykjavík
yfirlit
Haustið 1989 var hugað að 44 jökulsporðum. Á 7
stöðum reyndist ekki unnt að mæla vegna snjóskafla,
jökullónaeða annars vatnagangs. Á 10 stöðum hafði
jökull gengið fram, staðið í stað á 5 stöðum, en hopað
á 22 stöðum.
Veturinn reyndist víða mjög snjóasamur enda voru
Snœfellsjökull og Drangajökull á kafi í snjó svo þar
varð ekki komið við mælingu nema í Reykjafirði.
Gígjökull og Sólheimajökull skríða enn fram þótt
sá síðamefndi fari sér mun hægar en áður.
Vestanverður Vatnajökull hopar en jöklar í Örœfum
gera ýmist að hopa, ganga fram eða standa í stað.
Breiðamerkurjökull hopar nú allur um þessar mundir.
Brókarjökull og Fláajökull voru nú mældir eftir
5 ára hlé en betur má ef duga skal þar í sýslu því
þar hefur orðið of langt hlé á mælingum á mörgum
merkum jöklum.
athugasemdir og viðaukar
snæfellsjökull
Hallsteinn Haraldsson kom að jöklinum í ágústlok
°g sá þá hvergi á merki fyrir snjó.
DRANGAJÖKULL
I Kaldalóni — Ekki er að undra að Indriði Aðal-
steinsson hafi ekki séð í jökulinn fyrir snjó því lýsing
hans frá 6.11.1989 á árferðinu er svohljóðandi: ”...
síðasti vetur frá miðjum febrúar var afar snjóþungur
°g veðurvondur, einkum lagði aftaka snjóburðarstór-
hríð, sem stóð í 3 sólarhringa síðast í febrúar, grunninn
að því mesta fannfergi, sem gert hefur hér um slóðir í
minni núlifandi manna.
í þessari hríð mun líklega hafa fallið snjóflóðið
sem tók af brúna á Mórillu í Kaldalóni.
Seint voraði og vondan byl gerði á hvítasunnu.
5. júní brá til hins betra með ágætum hlýindum sem
vöruðu út júní, en júlí var kaldur og þurr svo spretta
var sein og kalskemmdir voru víða verulegar í túnum.
Sumstaðar var ekki hægt að loka túnum fyrr en
í júlí nema girða ofan á sköflum til bráðabirgða og
í mjúkum jarðvegi þar sem jörð hafði verið þíð er
snjór kom á, en snjóþungi mestur ofan á girðingum,
höfðu staurar gengið niður sem neðsti strengur framast
leyfði og þar sem strengur lá yfir stauratopp hafði hann
gjarnan skorist 1-2 tommur ofan í viðinn.
Heyskapur var martröð fyrir þá er þurrka þurfa,
stöðugar stórrigningar, en síðast í ágúst kom samfelld-
ur 4 daga þurrkkafli, sem bjargaði heyskap hjá flestum.
Heyfengur víðast rýr og misjafn að gæðum.
Haustið frá 26. sept. til þessa gott. Ber náðu
varla að þroskast vegna kulda og sólarleysis, en dilkar
óvenju vænir enda gróður í blóma til septemberloka.
Afskaplega miklar fannir eru eftir í hlíðum og
Skjaldfönn er nú meiri og þykkri í vetrarbyrjun, en
áður eru dæmi um, sem eðlilegt er, því saman fór
versti og snjóþyngsti vetur í manna minnum og eitt
hið ómerkilegasta sumar um langt árabil."
Reykjafjarðarjökull—Guðfinnur Jakobsson tekur
undir með Indriða um snjóalög: ”2. maí s.l. fór ég í
Reykjarfjörð ásamt bróður mínum Jóhannesi. Þá var
svo mikill snjór að hvergi sá í auða jörð að heitið gæti
nema á hverasvæðunum. Við mundum ekki eftir öðru
JÖKULL, No. 40, 1990 169