Jökull - 01.12.1990, Blaðsíða 186

niður að leysingarsvæðunum, þar sem jökulísinn
bráðnar og leysingarvatn rennur í jökulárnar. A mörg-
um jöklum berst ísinn stöðugt fram en á öðrum jökl-
um safnast hann fyrir á efri hluta þeirra og berst svo
skyndilega niður þá í framhlaupum, sem vara í nokkra
mánuði. Við það vex bráðnun og getur hún haldist
mikil í nokkur ár. Þekking á langtímasveiflum í vatns-
rennsli af þessum ástæðum er mikilvæg fyrir virkjun-
araðila. Orsakir slíkra framhlaupa eru ekki kunnar en
með mælingum á afkomu og hreyfingu má finna hvort
jöklarnir hreyfast nægilega hratt til þess að bera fram
þann ís sem safnast á þá. Hreyfist þeir of hægt stefnir
í framhlaup.
Breytingará legu jökulsporðamunu í æ ríkari mæli
verða lesnar af gervitunglamyndum og loftmyndum.
Gögn frá gervitunglum verða stöðugt fjölbreyttari og
greinigæði þeirra meiri. Gervitunglamyndir fást nú
með myndpunktum, sem eru 30x30 m á kant og á
allra næstu árum eru væntanlegar hæðarmælingar með
ratsjám þar sem nákvæmnin er sögð einn til tveir tugir
sentimetra. En þrátt fyrir alla þessa framþróun í tækni
verða mælingar á jörðu niðri nauðsynlegar til þess
að sannprófa mælingar með fjarkönnun. A það legg
ég áherslu. Félagar í Jörfi munu því halda áfram að
fylgjast með jöklabreytingum.
Því er nú spáð að á komandi áratugum verði miklar
loftslagsbreytingar vegna aukinnar loftmengunar. Al-
mennt er talið að hlýna muni á hnettinum en þó kunni
að kólna um nokkurt skeið á norðanverðu Atlantshafi.
Framundan gætu því verið miklar jöklabreytingar.
Eg hef í þessari skýrslu stjórnar gert grein fyrir
starfi félagsins á síðastliðnu ári, rakið nokkuð störf
þess frá því það var stofnað og rætt um verkefni, sem
framundan eru. Margir hæfir og áhugasamir félag-
ar vilja vinna að þessum verkefnum, eins og hingað
til. Þátttaka er góð í ferðum félagsins og á fundum,
vel miðar við könnun á jöklum og rit okkar eru vönd-
uð. Með skálum okkar á jöklum og í Jökulheimum er
félagið vel undirþað búið að hýsa leiðangra við jökla-
rannsóknir á komandi árum. Nú þurfum við hins vegar
að bæta bílakost félagsins. Það er nú brýnna verkefni
en að koma upphúsnæði í Reykjavík. Á jökul verðum
við að komast til starfa.
Helgi Björnsson
Þórðarhyma.
Gamlir jöklafarar greina þar snjó-
bílinn Gusa, og víslana Grendii og
Jökul I. Ljósm. Sigurður Þórarins-
son, 29. maí 1956.
Þórðarhyrna. Photo. Sigurður Þór-
arinsson, May 29,1956.
182 JÖKULL, No. 40, 1990