Jón á Bægisá - 30.09.2004, Page 36
Tom Cheesman
eigin part af rappinu með sínu nefi, sínu orðfæri og tungumáli. Rappið
verður að rökræðu á milli þeirra allra, lofsöngur um babýlónskan og sam-
eiginlegan sköpunarkraft og tilkall til nýrra annarlendna.
Ég á við að í sérhverri annarlendu, hvarvetna þar sem tungumál mæt-
ast, fer af stað virkni meðal fólksins sem elur af sér margtyngdar ljóðlistir
— og þetta hefur alltaf gerst og mun alltaf gerast. En þetta skapandi starf er
ekki allt viðurkennt sem ljóðlist því ljóðlist er enn stundum skilgreind afar
einstrengingslega, einkum meðal fólks sem gerir bara ráð fyrir að ljóðlist sé
að finna í bókum.
Dæmi um svæðisbundinn margtyngdan ljóðlistarhóp sem starfar útfrá
sveigjanlegri skilgreiningu á ljóðlistinni er Samblek útlægra höfunda! [,,Ex-
iled Writers Ink!“] Þetta er stór hópur rithöfunda í London - meðlimir eru
um það bil eitt hundrað, fólk úr öllum heimsálfum. Fundir eru haldnir
mánaðarlega á Poetry Café í Covent Garden til að hlýða á og ræða um
ljóðagerð á einhverju þeirra 250 tungumála sem nú eru töluð í London. í
London talar þriðja hvert skólabarn annað tungumál en ensku heima hjá
sér: sannkölluð Babelsborg. En samt er fátítt að bókmenntastofnunin í
Bretlandi viðurkenni þennan aragrúa tungumála og allt of lítið er gert til
að aðstoða eintyngda heimamenn við að átta sig á þeim hæfileikum sem
búa á meðal þeirra og hvað þeir hafa að segja. Nýlegt sérhefti af Modern
Poetry in Translation, ‘Mother Tongues’, er mikilvægt fyrsta skref í þessa
átt. I heftinu birtast verk eftir marga meðlimi f Sambleki útlægra höfunda!
og marga aðra höfunda sem búa á Englandi en skrifa ekki á ensku eða ekki
bara á ensku.
2. desember 2001 tók Samblek útlægra höfunda! höndum saman við
tímaritið Index on Censorship og rithöfundafélagið Alþjóðlega PEN í þeim
tilgangi að halda sérstaka opinbera samkundu þar sem ‘rödd utangarðs-
mannsins’ var léð rúm vegna atburðanna hinn 11. september 2001 og alls
þess sem fylgdi í kjölfar þeirra. Við hlýddum á nokkra enska rithöfunda og
rithöfunda sem búa utan heimalands síns, en meðal þeirra eru Iran og
Irak, Afganistan, Usbekistan og Kúrdistan, Perú, Suður-Afríka og Kína.
Þeir lásu ljóð og prósa, að mestu á ensku, en í mörgum tilvikum bragð-
bættu þeir með frummáli sínu áður en lesin var þýðing. Þarna var líka tón-
list og söngur og dans.
Persneska skáldið Reza Baraheni var þarna í heimsókn úr útlegð sinni í
Kanada þar sem hann er forseti kanadíska PEN klúbbsins. Framlag hans
var athyglisvert. Flann sagði að ljóð og sögur um 11. september 2001 væru
skrifuð fyrir 11. september 2001, í mörgum tilvikum á persnesku og arab-
ísku. Ef hinn enskumælandi heimur (og hinn stærri heimur sem hlýddi að-
eins á raddir hins enskumælandi heims) væri ekki svona hræðilega fákunn-
andi um það sem mannúðlegar raddir í heimi múslíma segja þá hefðum
34
á .TSap/tíá - Tímarit þýðenda nr. 8 / 2004