Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.08.2015, Blaðsíða 8

8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2.8. 2015
Bandarískur tannlæknir lék illa af sér fyrrí sumar þegar hann drap konung dýr-anna í þjóðgarði í Simbabve, bara að
gamni sínu. Hann virðist hafa mútað starfs-
mönnum garðsins og leiðsögumönnum með um
7 milljónum króna til þess að lokka ljónið Cecil,
sérlega fallegt dýr og eftirlæti allra sem til
þekktu, út úr sínu verndaða umhverfi til þess
eins að drepa það og með afar lúalegum hætti.
Markmið tannlæknisins var að verðlauna sjálf-
an sig með uppstoppuðu hræi dýrsins á vegg í
stássstofu sinni. Menn nefna þetta „verðlauna-
veiðar“. Andstyggilegt fyrirbæri í sjálfu sér að
mínu mati, en að allri geðshræringu minni
slepptri þó ekki með öllu gagnslaust.
Tannlæknirinn alræmdi er einn af þúsundum
frístundaveiðimanna sem sækja í verðlauna-
veiðar í villtri náttúru Afríku. Ljón, fílar og
nashyrningar eru vinsælar bráðir. Þá eru sum
dýr veidd í lækningaskyni, til skrauts eða til
verndar annarri náttúru. Veiðarnar hafa átt
sinn þátt í því að gengið var mjög nærri sum-
um dýrategundum. Hvítu nashyrningarnir voru
nærri útdauðir um næstsíðustu aldamót, ein-
ungis um 20 dýr eftir í Suður-Afríku. Nú er
hvíti nashyrningurinn algengasta afbrigðið af
nashyrningum, stofninn talinn vera um 20 þús-
und dýr. Ástæðuna má rekja til verndarátaks
sem meðal annars fól í sér myndun eign-
arréttar á dýrunum. Þjóðgarðar seldu dýr til
landeigenda sem sáu viðskiptatækifæri í fjölg-
un dýranna. Með því að selja takmarkaðan að-
gang að veiðum náðu þeir að stýra verðlauna-
veiðum og gera sér mat úr þeim. Um leið náðu
þeir stjórn á neikvæðum afleiðingum offjölg-
unar dýranna á aðrar tegundir og landbúnað.
Hugtakið veiðiþjófnaður varð loks til. Sú hætta
sem helst steðjar að hvítu nashyrningunum nú
er síhækkandi verð á hornum þeirra sem er af-
leiðing af viðskiptabanni sem lagt var á undir
lok síðustu aldar. Vegna viðskiptabannsins hafa
reglur um verðlaunaveiðar víða verið hertar,
sem hefur leitt af sér auknar ólöglegar veiðar.
Þar með tapast mikilvæg yfirsýn og stjórn á
veiðunum. Það kann að hljóma einkennilega en
veiðar eru oft mikilvægar við vernd villtra
dýra. Það er ólíklegt að jafn vel væri hugsað
um íslenskar laxveiðiár ef ekki væru tekjur af
stangveiðum.
Í kjölfar drápsins á hinum fallega Cecil hefur
komið upp sú krafa að ríki banni innflutning á
verðlaunadýrum. Fátt kæmi sér verr fyrir
villtu dýrin í Afríku. Viðbrögðin við drápinu á
Cecil sýna að eignarrétturinn virkar þegar
kemur að verndun þeirra. Cecil var í eigu til-
tekins þjóðgarðs. Hann var ekki löglegt skot-
mark heldur var hann garðinum verðmætur.
Leiðsögumenn brugðust skyldum sínum og
eiga yfir höfði sér refsingu að lögum. Þannig á
það að vera.
Ég er Cecil
* Verndun villtrar náttúru tekst best þegareignarrétturinn liggur skýr
fyrir og hjá þeim sem næst
búa. Verðlaunaveiðar eru
ein leið til þess að vernda
hið villta líf.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Sigríður Ásthildur
Andersen
sigga@sigridur.is
Twitter er orðið að stað þar sem
allir rembast við að koma með
bestu brandarana, getur verið fín-
asta skemmtun! Leikarinn og grín-
arinn Halldór
Halldórsson,
betur þekktur
sem Dóri DNA,
tísti skondnu at-
viki í lok viku:
„Rak við í morgun. Magnea vaknaði
og sagði - Ha? Hvað varstu að
segja? Án gríns.“
Lára Björg
Björnsdóttir, al-
mannatengill hjá
KOM Almanna-
tengslum, er
stödd í New York-
borg hjá systur sinni, Birnu Önnu.
Hún og leikkonan Unnur Eggerts-
dóttir fengu áhugaverða at-
hugasemd á kaffihúsi nokkru: „„I
didn’t know you had a daughter!“ -
Ég og Unnur Eggertsdóttir hlið við
hlið á Joe Coffee hér hjá Birnu
Önnu. (Við systur skiptumst á að
útskýra að við erum hvorki mæður
né ömmur UE). „Feeling óverð-
skuldað“ (Höfum notað flókin og
þróuð hrukkukrem frá fermingu).“
Bergur
Gunnarsson
gerði góðverk
í vikulok þegar
hann benti er-
lendum ferða-
manni í mat-
vöruverslun á að pilsner væri ekki
bjór. „Stöðvaði rétt í þessu erlend-
an þriggja barna föður við að kaupa
sér 3 kippur af pilsner í Bónus.
Sagði honum hvar hann fengi the
good stuff.“
Í vikunni varð uppi fótur og fit á
samfélagsmiðlum þegar mynd af
bandarískum tannlækni fór manna
á milli. Tannlæknirinn sat stoltur
við hlið félaga á afrískri grund með
eitt stykki dautt ljón á milli sín.
Maðurinn var samstundis for-
dæmdur hérlendis sem og erlendis
en Margrét Erla
Maack lét viðeig-
andi vísu flakka við
frétt um atvikið. „Í
bernsku blíðri var
ég meinhorn og
fól, ég mömmu barði oft og hýddi
með ól. Hvolpana okkar ég í súpu
sauð og gullfiskunum ég smurði
oná brauð. Og kattarskarnið ljúfa
skar ég á háls þá tók hún mútter til
máls. Hvað sagð’ún þá? Hún sagð-
’einn góðan veðurdag: Þú velur fag
þar sem að hneigðin þér verður í
hag. Þú verður tannlæknir…“
AF NETINU
Fjallað var í vikunni um
grósku í íslensku rapplífi á
heimasíðu The Guardian. Er
þar m.a. rætt við Lord Puss-
whip, tvítugan íslenskan tón-
listarmann, og MC Blæ, eina
af Reykjavíkurdætrum. Hún
er spurð hvort ekki sé erfitt
fyrir íslenska rappara að fara
í útrás með tónlistina þar sem
textarnir eru svo stór hluti af
henni. MC Blær bendir þá á
velgengni Bjarkar og Sigur
Rósar en tónlistar þeirra nýt-
ur fólk um heim allan, þrátt
fyrir að skilja ekki textana. The Guardian ræddi m.a. við Lord Pusswhip, til hægri á mynd. Til vinstri er Vrong.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Íslenskt
rapp
Vettvangur
Huffington Post lét vel af gin-
inu „Martin Miller’s gin“ –
ekki síst vegna þess að vatnið
sem notað er við bruggun
ginsins er íslenskt. Er í frétt-
inni meðal annars haft eftir
David Bromige, stofnanda
fyrirtækisins, að vatnið gefi
gininu líf. „Flest vatn sem not-
að er í áfengi er afjónað, líf-
laust. Þetta vatn heldur fjöri
sínu, lífleika og yfir-
borðsspennu.“
Ginið er bruggað í Eng-
landi en í greininni er mælt
með því að smakka það frem-
ur á eyjunni köldu sem hafi
upp á að bjóða magnaðar upp-
lifanir er falli vel að gininu.
Íslenskt vatn í gin
Íslenska vatnið þykir gott heima sem heiman
og er m.a. notað til bruggunar á góðu gini.
Morgunblaðið/Árni Sæberg