Morgunblaðið - Sunnudagur - 02.08.2015, Blaðsíða 18

Ferðalög
og flakk
Líf og fjör við höfnina
*Mikil traffík er um höfnina í Helsinki og fara á sjöttu milljón farþega þar um á ári hverju.Mest er siglt til Stokkhólms og Tallinn. Höfn-in er í hjarta borgarinnar og setur að vonumsterkan svip á hana. Þar er að finna allskynsmarkaði og mannlíf í miklum blóma. Stutt erað sigla út í Suomenlinna eða Sveaborg,
virki á sex litlum eyjum, sem varði Helsinki
fyrir ágangi stríðsherra fyrr á tímum.
F
yrir mörgum árum flutti
finnskur menningarfröm-
uður fyrirlestur hér á landi,
þar sem hann hélt því fram
að þjóð sín væri fyrst og fremst
þekkt af fimm ástæðum: Fyrir
Kalevala, 19. aldar söguljóð með
goðsagnablæ. Fyrir tónskáldið
Jean Síbelíus. Fyrir sauna. Fyrir
tæknirisann Nokia og fyrir kapp-
aksturshetjuna Mika Häkkinen.
Eflaust á þetta ennþá við, nema
hvað Kimi Räikkönen hefur líklega
leyst þann síðastnefnda af hólmi.
Höfuðborgin, Helsinki, er þriðja
stærsta borg á Norðurlöndum á
eftir Stokkhólmi og Ósló. Hún
stendur við Finnlandsflóa í suður-
hluta landsins og er rómuð fyrir
fegurð og smekkvísi.
Mikil menningarborg
Helsinki er kunn fyrir arkitektúr
sinn, hönnun og listir en borgin
var valin hönnunarborg Evrópu ár-
ið 2012. Af nafnkunnum söfnum má
nefna Þjóðminjasafnið og hið fram-
sækna nýlistasafn Kiasma en hróð-
ur þess hefur borist víða frá því
það var sett á laggirnar fyrir tæp-
um tuttugu árum. Þá þykja bæði
óperuhúsið í Helsinki og tónlistar-
húsið Finlandia einstaklega vel
heppnuð. Tónelskari þjóðir eru
vandfundnar og fáir státa af fleiri
hljómsveitarstjórum í fremstu röð
en Finnar, svo sem við Íslendingar
höfum notið góðs af í Osmo Vänskä
og Petri Sakari.
Helsta kennileiti borgarinnar er
lútherska dómkirkjan í miðborg-
inni. Hún er í nýklassískum stíl,
hönnuð af Carl Ludvig Engel og
reist um miðja nítjándu öld.
Fyrir þá sem njóta útivistar er
Esplanadi-garðurinn ómissandi en
hann er í hjarta borgarinnar. Þar
iðar allt af lífi á sumrin enda vin-
sælt að fara í lautarferð í garðinn. Hvergi er betra að vera á sumrin en í garðinum Esplanadi.
ÁFANGASTAÐUR VIKUNNAR: HELSINKI
Á mörkum
tveggja heima
FINNLAND LIGGUR Á MÖRKUM AUSTURS OG VESTURS
OG SÆKIR ÁHRIF ÚR BÁÐUM ÁTTUM. ÞESS BER GLÖGG-
LEGA MERKI Í HÖFUÐBORG ÞÚSUND VATNA LANDSINS,
ÞEIRRI FALLEGU BORG HELSINKI EÐA HELSINGFORS.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Gústaf Vasa Svíakonungur stofnaði Helsinki
sem kauptún árið 1550 undir sænska nafninu
Helsingfors og var staðurinn settur til höf-
uðs hansaborginni Reval, sem í dag heitir
Tallinn. Lítið varð úr þessum áformum og fá-
tækt, stríð og pestir herjuðu lengi vel á Hels-
inki. Íbúar stráféllu í plágunni miklu 1710.
Það var ekki fyrr en eftir að Finnland féll í
hendur Rússum 1808 og varð að finnska
stórfurstadæminu 1809 sem vegur Helsinki
fór að dafna. Sem þátt í viðleitni sinni að
minnka áhrif sænskrar menningar og tengsla
við Svíþjóð ákvað Alexander I, Rússlands-
keisari og stórfursti Finnlands, að flytja höf-
uðborgina frá Turku til Helsinki árið 1812.
Við lok 19. aldar hafði meirihluti íbúa Hels-
inki sænsku að móðurmáli en vegna mikils
innflutnings finnskumælandi fólks til borg-
arinnar hafa hlutföllin snúist við og nú hefur
mikill meirihluti borgarbúa finnsku að móð-
urmáli. Ríflega 600.000 manns búa í Helsinki.
Dómkirkjan í Helsinki er í
senn stolt borgarinnar og
helsta kennileiti hennar.
Nýlistasafnið Kiasma setur sterkan svip á borgina enda Finnar í senn framsæknir og metnaðarfullir í listum.
STOFNUÐ AF GÚSTAF VASA
Dafnaði seint