Þjóðmál - 01.06.2006, Page 57

Þjóðmál SUmAr 2006 55
og. efld. í. mörgum. löndum. samhliða.
eftirliti. stjórnvalda. með. starfsemi. slíkrar.
lögreglu.í.því.skyni.að.vernda.mannréttindi.
borgaranna ..
Nauðsynlegt.er.að.vinna.að.breytingum.á.
skipulagi.öryggismála.hér.innanlands .
Í.fyrsta.lagi.ber.að.efla.og.styrkja.lögregluna.
á.ýmsum.sviðum,.þar.á.meðal.til.að.sinna.
hlutverki. sem. öryggislögregla. með. þeim.
heimildum. og. skyldum,. sem. því. fylgja ..
Þegar. hafa. ýmsar. mikilvægar. breytingar.
verið. gerðar. eða. eru. í.uppsiglingu. eins.og.
efling.sérsveitar,.stækkun.lögregluumdæma.
og.stofnun.greiningardeildar .
Í.öðru.lagi.ber.að.halda.áfram.að.efla.land-
helgisgæsluna,.með.nýjum.lögum.og.tækja-
búnaði,.þ .e ...þyrlum,.varðskipi.og.flugvél ..
Í. þriðja. lagi. þarf. að. standa. vel. að. baki.
starfsemi. björgunarsveita. Slysavarnafélags-
ins. Landsbjargar. og. árétta. hlutverk. þeirra.
sem.hjálpar-.og.varaliðs ..
Í. fjórða. lagi. ber. að. fela. slökkviliðinu.
á. höfuðborgarsvæðinu. (SHS). að. sinna.
aðgerðum. gegn. hættu. af. sýkla-,. efna-. og.
geislavopnum. á. landsvísu. og. koma. hér.
upp.fullkomnum.búnaði.til.að.bregðast.við.
hættu.af.þeim.toga ..
Í.fimmta.lagi..ber.að.leggja.meiri.áherslu.en.
nú.er.á.vettvangsvinnu.tollvarða.og.áhættu-
greiningu.þeirra.í.samvinnu.við.lögreglu ..
Í.sjötta.lagi..ber.að.stuðla.að.skipulagðri.
þátttöku. þeirra,. sem. sinna. öryggismálum.
á. vegum. íslenska. ríkisins. í. alþjóðlegu.
samstarfi,. gefa. þeim. færi. á. að. taka. þátt. í.
námskeiðum.og.æfingum.erlendis,.auk.þess.
sem. tengifulltrúar. lögreglu. verði. sendir. til.
starfa. hjá. Europol. og. Interpol .. Þá. verði.
lagt.höfuðkapp.á.virka.þátttöku.í.öllu.sem.
miðar. að. því. að. efla. sameiginleg. öryggis-
viðbrögð. Schengen-ríkjanna .. Loks. verði.
tryggt. sem. verða. má,. að. hingað. til. lands.
berist. upplýsingar. frá. NATO,. ESB. og.
öðrum,. sem. auðvelda. allt.mat. á.hættu.og.
greiningu.á.áhættu .
Í. sjöunda. lagi. ber. að. setja. ný. lög. um.
almannavarnir,. sem. taka. mið. af. nýjum.
aðstæðum .. Mikilvægt. skref. í. þá. átt. að.
samhæfa. almannavarnir. og. viðbrögð. við.
vá.almennt.hefur.verið.stigið.á.undanförn-
um.misserum.með.samhæfingar-.og.stjórn-
stöðinni. í.Skógarhlíð.og.flutningi. á. stjórn.
almannavarna.undir.ríkislögreglustjóra ..
Lokaorð
Rök.hníga.til.þess,.að.meðal.Íslendinga.hafi.tvö.meginsjónarmið.ráðið.afstöðu.
til. öryggis-. og. varnarmála .. Annars. vegar.
skoðanir.byggðar.á.raunsæju.mati.á.öryggis-
hagsmunum ..Hins.vegar.skoðanir.byggðar.
á.óskhyggju .
Á. tímum. kalda. stríðsins. réð. raunsæi.
afstöðu.íslenskra.stjórnvalda ..Þeir.sem.létu.
stjórnast.af.óskhyggju.töldu.varnarviðbún-
að.í.landinu.breyta.því.í.skotmark.og.kröfð-
ust.varnarleysis.þess ..
Raunsætt. mat. á. núverandi. aðstæðum.
leiðir.til.þeirrar.niðurstöðu,.að.nauðsynlegt.
sé.að.tryggja.landvarnir.Íslands.eins.og.allra.
annarra. ríkja ..Varnarsamningur. Íslands.og.
Bandaríkjanna.á.grundvelli. aðildar. Íslands.
að. NATO. er. eins. og. áður. þungamiðja.
í. þessu. tilliti .. Hitt. virðist. hafa. verið.
óskhyggja.að.vænta.þess,.að.Bush-stjórnin.í.
Bandaríkjunum.samþykkti.kröfur.íslenskra.
stjórnvalda.um.loftvarnir .
Haldi.Íslendingar.áfram.að.líta.til.annarra.
um.allt.er.lýtur.að.hervörnum.lands.þeirra,.
verða. þeir. að. koma. ár. sinni. þannig. fyrir.
borð,. að. aðrar. þjóðir. hlusti. á. málflutning.
þeirra. og. sýni. í. verki,. að. þær. taki.mark. á.
honum ..Ég.spyr.enn:.Er.þetta.hin.æskilega.
staða. fyrir. sjálfstæða. þjóð?. Verða. íslensk.
stjórnvöld.ekki.að.fá.lögheimildir.til.að.sinna.
verkefnum.á.sviði.öryggismála,.sem.hvorki.
falla.undir.lögreglu.né.landhelgisgæslu?.Við.
höfum.burði.til.þess.–.hvað.með.viljann?