Þjóðmál - 01.03.2011, Page 67

Þjóðmál - 01.03.2011, Page 67
 Þjóðmál VOR 2011 65 endurskoðunarfyrirtæki gæti farið svona illa að ráði sínu við mat á eignasafninu? Samkvæmt rannsóknarskýrslu Alþingis voru 70% af eignum sjóðsins skuldabréf 10 lögaðila sem voru meira eða minna helstu þátttakendur í hruninu . Í sömu frétt var bent á að ríkisbankinn Landsbankinn þyrfti að afskrifa 40 milljarða og skuldabréf peningabréfa Landsvaka voru enn verri . Hvar voru greiningardeildirnar og Fjár­ mála eftirlitið þegar hinir nýstofnuðu bankar tóku þessar eignir yfir? Ég fullyrði að fyrir flestum þeim sem starfa í fjármálaheim­ inum voru þessar afskriftir fyrirsjáanlegar og er í því ljósi óskiljanlegt að enginn skyldi gera athugasemd . Byr greiddi sjóðsfélögum 95% úr peningamarkaðssjóðum sínum en ríkið kom bankanum síðar til bjargar . Dæmi 3 Hin mikla gírun Eiginfjárhlutfall Existu í lok árs 2007 var 30% . SPRON og SpKef áttu samtals 73% hlut í félaginu Kistu sem átti 20 milljarða í Exista . Eiginfjárhlutfall Kistu var 20% . Hefðu eignir Existu lækkað um 6%, hefði hlutabréfaverð Existu átt að lækka um 20% og þar með ætti verðmæti hlutafjár í Kistu að þurrkast út . Sambærilegar sviðsmyndir er hægt að teikna upp fyrir flest öll önnur fjárfestingarfélög bankanna . Ég tel að það hefði verið gagnlegt fyrir stofn fjáreigendur SPRON að átta sig á þeirri áhættu sem var í rekstri sparisjóðsins . Grein ingardeildir og endurskoðendur hefðu getað sinnt því hlutverki . Dæmi 4 Hið augljósa uppblásna verð fyrir hrun Verðmæti hlutafjár FL Group var tvöfalt eigið fé félagsins lengi framan af . Þegar verðmæti fjárfestingarfélags er vel yfir eigið fé þess hefur það annaðhvort vanmetið verðmæti eigna sinna eða hefur sýnt þvílíka kunnáttu í fjárfestingarstefnu að fáir geta leikið slíkt eftir . Hið fyrra á ekki við, félagið átti skráðar eignir á markaðsverði og enginn getur haldið því fram að hinar óskráðu eignir hafi verið metnar á undirverði . Á „afrekalista“ félagsins má helst nefna: 1) kaup félagsins á hlutafé í Easy Jet, 2) stórgóður „árangur“ Glitnis sem var perlan í eignasafni FL Group og 3) þátttaka félagsins í kaupunum á Iceland­matvörukeðjunni . Þegar Easy Jet var keypt og selt hækkuðu hlutabréf í öllum heiminum töluvert og fylgdi hlutabréfaverð Easy Jet með, fjárfestar gátu keypt hlutabréf í Glitni og þurftu því ekki að kaupa beint í FL Group en Iceland­fjárfestingin var eflaust góð . En félagið tapaði stórum fjárhæðum í miðju góðærinu í fjárfestingum í ýmsum félögum í eins og AMR og Commerzbank . Augljóst var löngu fyrir hrun að eitthvað bogið var við verð á bréfum FL Group . Þessi sömu rök eiga einnig við um Exista og Atorku . En enginn eftirlitsaðili varaði við því að bréf þessara fyrirtækja væru ef til vill allt of hátt verðlögð . Dæmi 5 Spilaborgin Fjármálaeftirlitið átti auðveldlega að geta reiknað út eftirfarandi atburðarás löngu fyrir hrun: 1 . Hlutabréfaverð Kaupþings lækkar . 2 . Það lækkar hlutabréfaverð Existu . 3 . Það lækkar verðmæti lána sem Glitnir, Landsbankinn og Kaupþing hafa lánað gegn veði í hlutabréfum í Kaupþingi og Existu . 4 . Það lækkar hlutabréfaverð í Glitni,

x

Þjóðmál

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.