Iðjuþjálfinn - 01.05.2005, Blaðsíða 12

Harpa Ýr
Erlendsdóttir
Valdís Brá
Þorsteinsdóttir,
útskriftarnemendur
í iðjuþjálfun frá
Háskólanum á
Akureyri vorið
2005.
Notandi spyr notanda – nýtt
atvinnutækifæri geðsjúkra
Sumarið 2004 hlutu Harpa Ýr Erlendsdóttirog Valdís Brá Þorsteinsdóttir, nemendur áfjórða ári í iðjuþjálfun, styrk frá Nýsköpun-
arsjóði námsmanna og mótframlag frá Heilbrigð-
isráðuneytinu til að vinna að verkefni sem ber
heitið Notandi spyr notanda- nýtt atvinnutæki-
færi geðsjúkra. Verkefnið var unnið í samstarfi
við Hugarafl og var markmiðið að afla upplýs-
inga um gæði þjónustunnar sem veitt er á geð-
deildum Landspítala Háskólasjúkrahúsi. Hugar-
afl er samstarfshópur einstaklinga með geð-
raskanir og iðjuþjálfanna Auðar Axelsdóttur og
Elínar Ebbu Ásmundsdóttur en þær voru jafn-
framt leiðbeinendur verkefnisins.
Sumarið 2004 hófst þetta svokallað ævin-
týri okkar iðjuþjálfanemanna. Í byrjun maí
varð þetta allt að veruleika þegar í ljós kom að
við höfðum hlotið styrk frá Nýsköpunarsjóði
námsmanna og einnig mótframlag frá Heil-
brigðisráðuneytinu sem gerði okkur nemunum
kleift að starfa í fullu starfi við verkefnið um
sumarið. Samstarfið við Hugarafl hófst fyrsta
júní og var okkur tekið opnum örmum frá
fyrsta degi. Hugaraflsmeðlimir voru mjög
spennt yfir þessu verkefni sem veitti þeim tæki-
færi á að taka þátt í nýsköpun og fá hlutverk
sem gæðaeftirlitsmenn.
Á þessum tímapunkti höfðum við ekki hug-
mynd um hvað við vorum búnar að koma okk-
ur í, höfðum hvorugar unnið með geðsjúkum
og hvað þá stýrt heilum hóp geðsjúklinga. En
við fórum suður til Reykjavíkur með opnum
hug og vorum spenntar yfir því að byrja þetta
ævintýri.
Hugmyndin að verkefninu er fengin frá not-
endahóp í Þrændarlögum í Noregi sem hefur
framkvæmt gæðaeftirlit frá árinu 1998 með
góðum árangri. Verkefnið var styrkt um 41
milljón á þremur árum frá félags- og heilbrigð-
isráðuneyti Noregs en þess má geta að Þrænd-
arlög er svipað að stærð og stór Reykjavíkur-
svæðið.
Við höfðum þrjá mánuði til að vinna verk-
efnið en þessu tímabili var skipt í þrennt: und-
irbúningur, gagnaöflun og gagnagreining.
Nauðsynlegt var því að skipuleggja hverja viku
vel sem skapaði okkur ramma til að vinna út
frá. Áður en verkefnið var framkvæmt þurfti að
kanna hvaða leyfi þyrfti. Haft var samband við
sviðsstjóra geðdeilda LSH, Siðanefnd Land-
spítala Háskólasjúkrahúss, Vísindasiðanefnd
auk deildarstjóra þeirra deilda sem myndu taka
þátt í verkefninu. Hugarafl fundaði með svið-
stjórum sem tóku verkefninu með opnum hug
og gáfu leyfi sitt en einnig var fundað með þeim
deildarstjórum LSH sem tóku þátt. Mikill
áhugi var hjá öllum aðilum sem komu að verk-
efninu. Af fimm deildum sem komu til greina
voru þrjár deildir fyrir valinu eftir atkvæða-
greiðslu sem 24 einstaklingar tóku þátt í. Á
undirbúningstímabilinu var farið í gegnum við-
talstækni og hópæfingar í mismunandi viðtals-
hlutverkum þar sem hópurinn hafði ákveðið að
mikilvægt væri að hver og einn hefði hlutverk
þegar viðtölin færu fram. Hlutverkin voru
spyrjandi, ritari og áheyrandafulltrúi og reyndu
misjafnlega mikið á hvern og einn. Þarna feng-
um við tækifæri til að prófa okkur áfram og
tengja þá hugmyndafræði og verklag sem við
höfðum lært í námi í iðjuþjálfun. Markmið
okkar nemanna var að hafa gaman að þessu og
því reyndum við að setja verkefnin upp á já-
kvæðan hátt í anda hópeflis. Hópurinn kynnt-
ist vel innbyrðis í gegnum æfingar og hópefli
t.d. væntingum, áhugamálum, styrkleikum og
hindrunum hvors annars. Æfingar og verkefni
miðuðust að því byggja upp traust, þjálfun í
samskiptum og að geta stýrt hóp sem var mik-
ilvægt áður en gagnaöflun hófst. Áður en við-
tölin á geðdeildunum fóru fram, voru haldnir
kynningarfundir með deildarstjórum og lykil-
starfsmönnum til að kynna verkefnið, skoða
viðtalsherbergi og undirbúa hópinn. Þessi tími
var mjög skemmtilegur þar sem miklu var kom-
ið í verk og ótrúlega gaman að sjá hvað áhug-
inn og úthaldið jókst hjá hópnum þar sem
meðlimir Hugarafls tóku virkan þátt í öllu því
sem fram fór. Jafnframt því að upplifa skemmti-
legan tíma var þetta ekki síður erfiður tími fyr-
ir okkur nemana sem vorum að feta okkar
fyrstu spor í vinnu á jafningjagrundvelli með
geðsjúkum. Þessi nálgun og vinnan við verk-
Markmið okkar nemanna var að hafa gaman
að þessu og því reyndum við að setja verkefn-
in upp á jákvæðan hátt í anda hópeflis.
12 – IÐJUÞJÁLFINN 1 / 2005