Iðjuþjálfinn - 01.05.2005, Blaðsíða 19
Tölvumiðstöð fatlaðra
Tölvumiðstöð fatlaðra veitir ráðgjöf til ein-staklinga og hópa varðandi tölvutengdanbúnað sem nýtist fólki með mismunandi
fatlanir. Námskeið og fræðslufundir eru haldin
reglulega, hægt er að fylgjast með hvað er á döf-
inni á heimasíðunni http://www.tmf.is einnig er
hægt er að panta tíma fyrir ráðgjöf hjá forstöðu-
manni, Sigrúnu Jóhannsdóttur, í síma 562 9494
eða með tölvupósti sigrun@tmf.is
Að Tölvumiðstöð fatlaðra standa sex
aðildarfélög: Blindrafélagið, Félag
heyrnarlausra, Landssamtökin Þroska-
hjálp, Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra, Sjálfs-
björg, landssamband fatlaðra og Öryrkjabanda-
lag Íslands.
Þjónustu Tölvumiðstöðvar fatlaðra má
flokka í fjóra meginþætti:
1) Ráðgjöf sem felur í sér mat á þörf fyrir
tölvubúnað, það felur í sér val á búnaði,
prófun og leiðsögn í notkun búnaðar. Ráð-
gjöfin er einstaklingsmiðuð og er unnin í
samvinnu við aðila úr nánasta umhverfi
skjólstæðings.
2) Ráðgjöf fyrir hópa s.s. kennara, iðjuþjálfa,
þroskaþjálfa, foreldra og fatlaða einstak-
linga þar sem fram fer kynning á lausnum
og/eða kennsla í að nota ákveðinn búnað
og forrit sem nýst getur tilteknum hópi. Sí-
fellt fleiri hópar telja það eðlilegan þátt í
starfsemi sinni að leita reglulega til Tölvu-
miðstöðvar um ráðgjöf.
3) Námskeið og upplýsingamiðlun. Tölvu-
miðstöðin leitast við að fylgjast vel með nýj-
ungum í tækni, notkun og aðferðum. Hald-
in eru námskeið reglulega þar sem upplýs-
ingum er miðlað, leiðbeint og hvatt til notk-
unar með það að leiðarljósi að búnaður
komi að sem bestum notum. Fræðslufundir
og námskeið eru vaxandi þáttur í starfsemi
miðstöðvarinnar.
4) Tengslahlutverk, samþætting. Tölvuvæð-
ing og tölvunotkun hefur stóraukist á und-
anförnum árum. Samráð og upplýsinga-
streymi milli aðila verður því sífellt mikil-
vægara. Tölvumiðstöðin leggur áherslu á að
aðilar sem tengjast einstökum málum vinni
saman að settu marki og að samræming sé
milli aðgerða. Hvatning og leiðsögn varð-
andi það hvernig búnaður og forrit nýtist
einstaklingi sem best þarf að vera stöðugt
vakandi ferli.
Hjá Tölvumiðstöð fatlaðra er einn fastur
starfsmaður, Sigrún Jóhannsdóttir, forstöðu-
maður. Hún er með B.A. próf í uppeldis- og
menntunarfræðum frá Háskóla Íslands og próf
í talmeinafræðum frá Kennaraháskólanum í
Bergen í Noregi og hefur áralanga reynslu af
tölvu- og tæknimálum í þágu fatlaðra.
Nokkur orð um búnað sem til er hjá Tölvu-
miðstöðinn og hægt er að skoða og prófa. Nán-
ari upplýsingar um búnað er að finna á heima-
síðunni http://www.tmf.is.
Tölvumúsin er eitt aðal
stjórntæki tölvunnar. Það er
því mikilvægt að finna mús
sem hentar hverjum og ein-
um. Þegar tölva er keypt fylg-
ir henni mús sem oftast er
nokkurn veginn eins og mús-
in á mynd 1.
Það er ekki þar með sagt að
ekki sé hægt að nota annars
konar mús. Hinni hefð-
bundnu mús er stjórnað
með því að leggja lófann
ofan á músina, færa hana til
og smella á hnappana. Þetta getur reynst sum-
um erfitt eða ómögulegt vegna fötlunar. Þá þarf
að finna búnað sem hentar betur. Tölvumið-
stöð fatlaðra hjálpar til við að finna bestu
lausnina fyrir hvern og einn. Sumum finnst
betra að nota svo-kallaða kúlumús (sjá mynd
2.), en þær eru til í mörgum stærðum og gerð-
um. Þá er kúlan hreyfð til með þumalfingri eða
vísifingri/löngutöng.
Það krefst þó nokk-
uð mikillar handa-
og fingrahreyfinga
að nota ofangreindar
mýs. Fólk sem er
með litla hreyfigetu í
höndum getur átt í
IÐJUÞJÁLFINN 1 / 2005 – 19
Sigrún Jóhannsdótt-
ir forstöðumaður
Tölvumiðstöðvar
fatlaðra
Mynd 2.
Mynd 3.
Mynd 1.