Þjóðmál - 01.12.2010, Blaðsíða 55

Þjóðmál VETUR 2010 53
Sam kvæmt skýrslu, sem unnin var fyrir
fram kvæmda stjórn Evrópusambandsins
og brezka viðskiptablaðið Financial Times
komst yfir og sagði frá haustið 2007, voru þá
yfir 80% fiskistofna í lögsögu sambandsins
ofveiddir og sumir í enn verri stöðu . Afar
ólíklegt verður að telja að staðan hafi
batnað síðan þá og miklu fremur versnað
enn frekar .
Nýverið var rætt við skozka Evrópusam-
bands þingmanninn Struan Stevenson í
er lend um fjölmiðlum þar sem hann sagði
sam eiginlega sjávarútvegsstefnu Evrópu -
sam bands ins hafa nánast gengið af skozk-
um sjáv ar útvegi dauðum . Steven son,
sem talinn er fremur jákvæður gagn vart
Evrópu sam bandinu og er fyrsti vara-
for maður sjávar útvegs nefndar þings
sambands ins, sagði stefn una hafa hvatt
til ofveiði og sóunar . Milljónum tonna
af góðum fiski væri kastað dauðum í
hafið á ári hverju vegna veiða umfram
kvóta . Þá sagði hann að breyta yrði
þessari eyðileggjandi sameiginlegu sjávar-
útvegsstefnu Evrópusambandsins áður en
skozkur sjávarútvegur hyrfi með öllu .
Brezk stjórnvöld reyndu á sínum tíma að
setja sérstakar reglur í þeim tilgangi að draga
úr veiðum fiskiskipa frá öðrum ríkjum inn-
an Evrópusambandsins svo sem eins og
Spáni, Portúgal og Hollandi á miðunum í
kringum Bretland, þá meðal annars í gegn-
um svokallað kvótahopp þar sem útgerðir
til að mynda í þessum ríkjum stofnuðu
fyriræki í landinu til þess að komast
yfir brezkan kvóta . Evrópusambandið
úrskurðaði hins vegar að þessar reglur væru
ekki gildar . Bretar reyndu þá að semja við
Evrópusambandið um málið og fékkst að
lokum niðurstaða úr þeim viðræðum sem
engan veginn tryggði hagsmuni þeirra í
málinu og var einungis hugsuð til þess að
gera brezkum ráðamönnum kleift að halda
andlitinu .
Reynsla Norðmanna
og Maltverja
Norskir ráðamenn hafa tvisvar lagt inn umsókn um inngöngu í Evrópu-
sambandið (eða forvera þess) og í bæði
skiptin hefur henni verið hafnað af Norð-
mönnum í þjóðaratkvæðagreiðslu, í fyrra
skiptið 1972 og síðara 1994 . Ástæðan fyrir
höfn un inni hefur ekki sízt verið vegna
sjávar útvegs mála .
Norskir samningamenn settu fram
ýmsar kröfur í viðræðunum við Evrópu-
sambandið og meðal annars þá að halda
fullum yfir ráðum yfir norskum fiski-
miðum norðan 62 . breiddargráðu og
eign ar rétti á ákveðnum fiski stofnum .
Þessu hafnaði sambandið . Norð mönn-
um var aðeins boðið upp á tíma bund-
inn aðlögunartíma í fáein ár, rétt eins og
til að mynda Portúgölum á sínum tíma .
Hefðu Norðmenn samþykkt inngöngu í
Evrópu sambandið í annað hvort skiptið
sem ráða menn þeirra sóttu um væri þessi
aðlög un ar tími nú löngu liðinn og norskur
sjávar útvegur hefði verið síðasta áratuginn
eða svo undir yfirstjórn sambandsins .
Sú spurning hlýtur að vakna hvernig stað-
an í sjávarútvegsmálum Noregs væri í dag
ef landið hefði gengið í Evrópusam band ið,
til að mynda í ljósi þess að 80% fiski stofna
í lög sögu sambandsins eru ofveiddir eins og
áður var komið inn á en ástandið í þeim
efnum er sérstaklega slæmt í Norðursjó þar
sem Norðmenn hafa mikilla hagsmuna að
gæta . Vitanlega er ekki hægt að fullyrða um
það þar sem Noregur gekk ekki í Evrópu-
sambandið en allar líkur verða þó að teljast
á því að staða fiskistofna við landið væri
ekki upp á marga fiska í dag ef af inngöngu
hefði orðið .
Annað, sem Norðmenn vildu meðal
annars ná fram í viðræðum við Evrópu-