Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2013, Qupperneq 22

Án þín hefði’ eg aldrei ratað,
og þó gat ég vantreyst þér.
Ó, að trúa, treysta mega,
treysta þér sem vini manns,
Drottinn Guð, að elska’ og eiga
œðstu hugsjón kœrleikans.
Hér er ort í kvenkyni og 1. persónu eintölu og talað við Guð á innilegan
en jafnframt látlausan hátt. Sú sem hefur orðið gerir sér grein fyrir að hún
stendur í þakkarskuld við Guð af því að hún átti „ekki neitt“ skilið. Engu
að síður hefur Guð reynst henni sem traustur vinur og vegvísir.
í sálmabókinni frá 1945 eru tveir sálmar eftir Herdísdi Andrésdóttur
skáldkonu (1858-1939).25 Sálmarnir eru númer 32 og 427 í sálmabók-
unum frá 1972/1997. Líkt og Ólöf var Herdís af fátæku fólki komin en
ólíkt þeirri fyrrnefndu stóð Herdísi ekki til boða að mennta sig. Hún fór
ung að vinna fyrir sér og rúmlega tvítug giftist hún Jóni Einari Jónssyni
stúdent frá Steinnesi í Húnaþingi. Herdís missti eiginmann sinn eftir átta
ára hjúskap. Þau eignuðust sjö börn en aðeins þrjú þeirra komust á full-
orðinsár. Eftir að Herdís var orðin ekkja bjó hún hjá mágkonu sinni. Þær
fluttu til Reykjavíkur skömmu eftir aldamót, en þar átti Herdís heima til
dauðadags.26
Sálmur Herdísar, „Upp hef ég augu mín“ er í sálmabókinni flokkaður
með öðrum „lofgjörðar- og bænasálmum“. Þessi sálmur er einlægur vitnis-
burður um gæsku og óverðskuldaðar gjafir Guðs. Sú sem talar tilheyrir
hópi „gleymskugjarnra, gálausra og fávísra barna“ sem njóta engu að síður
umhyggju og forsjónar föðurins „sem aldrei sefur“. Hún gerir sér grein
fyrir því að frá Guði kemur allt sem er „gott“ því að Guð er hin óþrjótandi
uppspretta ástar og mildi. Þess vegna getur hún treyst Guði fyrir sér og sínum.
25 Um Herdísi Andrésdóttur, sjá m.a.: Ármann Jakobsson, „Þar sitja systur“, Lesbók Morgunblaðsins
17. ágúst 1996. Sótt 30. ágúst 2013 af http://www.mbl.is/greinasafn/grein/281842/; Helga Kress,
Stúlka, bls. 142; Sigurður Nordal, „Herdís Andrjesdóttir“, Morgunbbiðið 3. maí 1939. Sótt 30.
ágúst 2013 af http://www.reykholar.is/frettir/Herdis_Andrjesdottir/
26 Hlynur Þór Magnússon, „150 ár frá fræðingu Herdísar og Ólínu Andrésdætra“, Reykhólavefurinn,
13. júm 2008. Sótt 31. águst 2013 af http://www.reykholar.is/frettir/150_ar_fra_faedingu_
Herdisar_og_01inu_Andresdaetra/
20
j