Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.09.2013, Qupperneq 168

að gegna í nútímasamfélagi. Árelíus rekur - í nokkurri vörn - ástæður þessa
til breyttrar samfélagsgerðar. Prestar og söfnuðir í þéttbýli séu bundnir í
báða skó vegna kirkjubygginga sem eru jafnan stutt á veg komnar. Og þrátt
fyrir samfélagsbreytingar sé enn kennt í guðfræðideildinni á þann veg að
prédikunarstarfið sé aðalstarf presta. „Miklu minna og jafnvel ekkert er hirt
um að búa hann [prestsefnið] undir sum af hinum störfunum.“48 Hlutverk
prestsins er aftur á móti ekki lengur mögulegt að afmarka við prédikunar-
stólinn. Að mati Árelíusar er hin óbeina prédikun sem er flutt utan kirkju
úti á stétt með starfi og eftirdæmi prestsins áhrifameiri en sú sem hljómar úr
stólnum. Þetta samræmist vel þeim breytingum sem samfélagið hefur gengið
í gegnum og kemur það vel fram í því að hlutverk prestsins færist „í þá átt að
prédikunin er að verða aðeins einn þáttur þess en ekki aðalstarf1.49 Að mati
Árelíusar verður að létta af guðsþjónustunni, sálmum og prédikun, þeim
þunga sem gamall rétttrúnaður og játningar bera með sér. „Fjölbreytni er
nauðsyn nútímamannsins. Auðvitað er miklu meiri vandi að búa til stutta,
hnitmiðaða, efnismikla ræðu, en langa og loðmollulega.“ segir Árelíus.50
Hvernig það skal gert er hins vegar ekki útfært nánar.
í grein Árelíusar færist áherslan frá inntaki og útleggingu fagnaðarerind-
isins yfir á persónu prestsins. Hann er táknmynd þess sem hann boðar og
stendur fyrir:
Nútíma prestur á Islandi getur naumast verið að sækjast eftir frægð, fé
eða völdum. Allt þetta er yfirleitt svo fjarri hans verkahring. En hann þarf
sannarlega að lifa og starfa í trú á sinn Guð, Krist sem konung sannleikans
og þær hugsjónir, sem veita munu frelsi og frið á jörðu. [...] Og þegar við
bætist, að íslenskur prestur er frjálslyndur og umburðarlyndur gagnvart
mönnum og málefnum [...] Og sé hann þar að auki gæddur kærleiksþeli
og ástúð til mannanna, eins og þeir eru breyskir og brigðulir [...] og hjálpa
þeim aumustu allra [...] þá hefur Guðs andi vígt nútímaprestinn sem sinn
vott og þjón, þrátt fyrir hans galla. Þar sem hann stendur að störfum, ætti
því að vera Hús Drottins og heilög jörð.51
Samkvæmt framsetningu Árelíusar hefur presturinn fengið stöðu hins
heilaga í veruleikanum og leiðir fólk mitt í hringiðu nútímans til veruleika
hins guðlega. Áherslan hefur færst frá boðun og útleggingu fagnaðarerind-
48 Sama heimild, bls. 127.
49 Sama heimild, bls. 128.
50 Sama heimild, bls. 130.
51 Sama heimild, bls. 131-132.
166