Félagsbréf - 01.05.1960, Page 46

44
FÉLAGSBRÉF
viðkvæmasta og næmasta eyra fa>r skynjað. En í háðum tilfellunum, og
hversu mikill stigsmunur sem kann að vera hér á milli. er tilgangurimi
almennur skilningur og skynjun.
Þrátt fyrir það töfravald, sem beztu skáldunum hefur verið gefið, þá
hlýtur ljóðagerð ætíð að teljast til mannlegrar iðju. og það sem mannkynift
þarfnast mest er ekki sköpun nýrra heima, heldur endursköpun þess heims,
sem vér nú þegar byggjum, í 1 jósi mannlegrar tilveru. Allar listir eiga
að vera og eru helgaðar þessu verkefni. Og 'það er fyrir þessa ástæðu eina,
að listin heldur áfram að vera til, enda þótt Fídías hafi þegar gert myndir
sínar og Hómer hafi þegar sungið sín Ijóð. Oss hefur verið tjáð. aft
sköpun heimsins hafi verið lokið á sjö dögum. en þó hafi sunnudagurimv
verið hvíldardagur. En endursköpun heimsins lýkur aldrei, því að það ei
verkefni hverrar kynslóðar lifandi manna að vinua hana upp á nýjan leik
Því að það er alls ekki það sama að halda hinum víðfeðma. iðandi, suðandi,
klingjandi, kveðandi, síkvika og ruglingslega gríska heimi kyrrum nægi
lega lengi til að vér getum virt hann fyrir oss, og það að halda kyrrunv
milli handanna vorum víðfeðma, iðandi, suðandi, klingjandi, kveðandi, síkvika
og runglingslega heimi. Til þess þarf nýja töfra. nýja galdra. ný brögð. Hvort
sem þeir vita það eða ekki, þá koma ungir menn einnar kynslóðar saman
í París, en annarrar í San Francisco, sökum þess að heimurinn snýst. ljósift
breytist og gömlu krukkurnar halda ekki lengur lifandi vatni. Það verður
að smíða ný leirker, nýjar krukkur, sem fyrri kynslóðir mundu liafa hann-
fært sem vanskapnaði, og sem ókomnar kynslóðir, þegar þær fæðast. munu
afneita af öðrum ástæðum: kalla þær ljótar og leiðinlegar.
Það sem mestu máli skiptir í þessu sambandi er þó sú staðreynd, að þes^í
iðja er í eðli sínu ekki frábrugðin þeirri iðju. sem margar kvnslóðir hlað. -
manna og sagnfræðinga hafa stundað, því að þeir þurl'a engu síður að horl •
ast í augu við nýjan og síbreytilegan heim. og verða að finna nýjar leiðir
til þess að lýsa honum. Það efni, sem skáldið safnar að sér til iðju sinnar.
er að finna á sömu slóðum og efni það, sem sagan er rituð úr, þ.e. á ræktar-
löndum atburðanna, eins og Keats nefndi það. í ljóðagerð er unnið úr þessu
efni fyrir tilstilli þeirrar náðargáfu, sem yfirleitt er fyrirlitin í blaðamennsk-
unni, ímyndunarafls mannsins. Aftur á móti er afkvæmi mvndbreytingar-
innar, metamorfósunnar, alls ekki óskylt eða andstætt þeirri þróun. sem •
blaðamennskunni er nefnd fréttaritun eða frásögn. Hér á það ekki lengu;
við, sem afar vorir voru vanir að nefna þetta fyrirbrigði: ..lnigaróra'1, og