Félagsbréf - 01.05.1960, Síða 50

48
FÉLAGSBRÉF
hann sjálfur í nærveru einhvers sérstaks atburðar, eins og hann hefði verið
þar aleinn og enginn annar nærstaddur.
Skáldið meðal vor stöðvar hest sinn við skógarjaðarinn i ljósaski])tun-
um meðan snjórinn fellur í þéttri drífu allt umhverfis hann, og andar-
tak lætur hann undan þrá sinni til að sofna í kaldri, hvítri, iðandi kyrrð-
inni. og þetta er einnig önnur og dýpri þrá, sem allir hugsandi menn hafa
fundið til. Á hinn bóginn leyfir blaðamaðurinn sér einungis að sjá mann
í litlum eineykisvagni, hann nemur staðar í óblíðu veðri á einhverjum fjar-
lægum og ólíklegum stað. Þar eð ekkert hefur „gerzt“ þá birtir hann heldur
ekki neitt. Hið sama á sér stað þó vér snúum dæminu við. Blaðamaðurinn
forðar sér undan handsprengjum á markaðstorginu í einhverjum kæfandi
heitum. rykum, skítugum og ótrúlegum eyðimerkurbæ til þess að segja
fréttir af fjarlægu stríði, sem gæti verið upphafið að hinu endanlega og
síðasta stríði, en sökum þess að þetta eru bara atburðir, sem eru að gerast,
segir skáldið ekki neitt; sökum þess að skáldið finnur ekki til neins, þá
hefur það heldur ekki neitt að segja.
Auðvitað ýki ég. Það hafa verið uppi blaðamenn með okkar kynslóð,
menn eins og Elmer Davis og Ernie Pyle, sem aldrei hefðu skilið útlit
hlutanna frá eigin tilfinningu sinni til þeirra, jafnvel þótt þeir hefðu getað
það. og sum samtíðarskáld okkar fundu ekki aðeins til heldur sáu einnig
horgarastyrjöldina á Spáni — sáu hana í raun og veru miklu skýrar og
af meiri glöggskyggni en blaðamennirnir eða erlendu sendimennirnir eða
þeir. sem hafa athugun og túlkun heimsviðburða fyrir atvinnu. Mesta skáld
samtíðarinnar var jafnframt einn nákvæmasti og djúpskyggnasti athugandi
samtíðarsögu sinnar, ef hann var þá ekki einnig gáfaðasti túlkandi þeirrar
sögu.
Hringsólandi í sífellt stærri sveigum,
fálkinn getur ekki heyrt til fálkarans;
allt fellur í sundur; þungamiðjan hefur engan mátt;
hreinn anarkismi skellur yfir heiminn,
blóðdimm holskeflan flæðir yfir og hvarvetna
er hátíðleik sakleysisins drekkt;
þá beztu skortir alla sannfæringu,
en þeir verstu fyllast ástríðuþrungnum ákafa.