Morgunblaðið - 12.12.2015, Blaðsíða 96
96 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 2015
ÍS
LE
N
SK
A/
SI
A.
IS
/N
AT
77
31
2
11
/1
5
Settu hátíðarkraft í
sósuna með Knorr
– kraftinum sem þú
þekkir og treystir!
...KEMUR MEÐ GÓÐA BRAGÐIÐ!
Knorr færir þér
hátíðarkraftinn
Einar Falur Ingólfsson
efi@mbl.is
Ragnar Kjartansson myndlist-
armaður hlaut í gær styrk úr sjóði
Richards Serra, að upphæð kr.
fimmhundruð þúsund. Sjóðurinn var
stofnaður í tilefni af gjöf hins heims-
kunna bandaríska skúlptúrista Rich-
ards Serra á myndverkinu Áfangar í
Viðey en það var sett upp í tengslum
við Listahátíð í Reykjavík árið 1990.
Viðtakendur gjafarinnar voru
Listahátíð í Reykjavík, Listasafn Ís-
lands og Reykjavíkurborg.
Markmið sjóðs Richards Serra er
að efla höggmyndalist á Íslandi með
því að veita ungum myndhöggvurum
sérstök framlög til viðurkenningar á
listsköpun þeirra. Úthlutað er úr
sjóðnum annað hvert ár og að þessu
sinni sátu í úthlutunarnefndinni þau
Halldór Björn Runólfsson, safnstjóri
Listasafns Íslands, og myndlist-
arkonurnar Hekla Dögg Jónsdóttir
og Sara Riel.
Mættum vera gjafmildari
Við valið á Ragnari lagði úthlut-
unarnefndin þrennt til grundvallar:
merkilegan og stöðugan árangur
„svo tiltölulega ungs listamanns –
ekki orðinn fertugur“; að „við Ís-
lendingar mættum gjarnan vera
gjafmildari gagnvart okkar ágæt-
ustu listamönnum í staðinn fyrir að
draga svo lappirnar gagnvart þeim
að við skipuðum okkur í öftustu röð
og værum síðastir að viðurkenna
ágæti þeirra“; og að „listamaðurinn
hefði heldur betur víkkað út hugtak
þrívíðrar listar.“
Gjörningar sem skúlptúrar
„Mér þykir fáranlega vænt um
þetta, það er mikill heiður að fá
þennan styrk,“ sagði Ragnar í gær
og bætti við að hann liti svo á að
hann væri alltaf að vinna í skúlptúr.
Á undanförnum árum hefur
Ragnar átt mikilli og vaxandi vel-
gengni að fagna víða um lönd og er
hann nú iðulega sagður einn fremstu
myndlistarmanna sinnar kynslóðar.
Margbreytileg verk hans, gjörn-
ingar, myndbandsverk, málverk,
teikningar og skúlptúrar, hafa verið
sett upp í virtum sýningarsölum og
söfnum víða um lönd og um þessar
mundir stendur yfir viðamesta sýn-
ing Ragnars til þessa, í samtíma-
listasafninu Palais de Tokyo í París.
Sýning sem hann vann að ásamt að-
stoðarfólki sínu í á þriðja ár.
„Mér finnst ég svo oft vera að
skúlptúrgera hið „perfomatífa“,“
sagði hann og velti áfram fyrir sér
þvívíðri nálgun í verkunum. Hann
vinni með gjörninga bæði í málverki
og skúlptúr en honum finnst hann þó
iðulega enn nær skúlptúrnum.
„Síðan hef ég líka unnið heilmikið
með hreinræktaðan skúlptúr,“ sagði
Ragnar hugsi. „Og ég lít sjálfur á
gjörningana sem skúlptúra, að ég sé
að skúlptúrgera augnablikið. Og
finnst mikill heiður ef litið er á það
sem skúlptúríska framþróun.“
Hann sagði hvatninguna sem felst
í styrknum líka vera mjög mikil-
væga. „Og að styrkurinn sé runninn
undan rifjum þessa hálfguðs skúlp-
túrsins, hans Serra, er rosalega
gaman, og líka að maður fái þetta
klapp á bakið frá kollegum í listinni.
Mér þykir ótrúlega vænt um það!“
Með virkni eins og Serra verk
Þegar spurt var hvort Ragnar
væri sáttur við þá skilgreingu val-
nefndarinnar á verkum hans, að
hann víkki út skilgreiningu þrívíðrar
listar, sagðist hann einmitt vera að
reyna það.
„Tl dæmis í gjörningunum sem
eru leikhúslegir. Þegar ég vinn að
þessum verkum og útskýri þau fyrir
þeim sem flytja þau, þá segi ég að
við séum að skúlptúrgera leikhús, að
breyta leikhúsinu í skúlptúr.“ Og
hann tók sem dæmi eitt nýja verkið
á sýningunni í París, gjörninginn
Bonjour, þar sem byggt hefur verið
heilt torg í safninu, í anda fransks
smábæjar og þar leika maður og
kona aftur og aftur stutt kynni á
torginu.
„Þetta er í raun risastórt form í
safninu sem er eins og Kardi-
mommubæjar-leikrit og ég sagði oft
við sýningarstjórann að það þyrfti
að hafa svipaða virkni og Richard
Serra verk!“ sagði Ragnar og hló.
„Sýningarstjórinn glotti alltaf af
því að ég líkti þessum Kardimom-
mubæ við verk eftir Serra. En ég
nota skúlptúr oft sem tilvitnun.“
Þykir fáránlega
vænt um þetta
Ragnar Kjartansson fékk styrk
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Styrktur Ragnar Kjartansson hlaut styrk Richards Serra. Hann er sagður hafa „víkkað út hugtak þrívíðrar listar“.
„Við verðum með einhverja fasta liði
auk þess sem sjaldheyrðari lög fá að
fljóta með,“ segir Árni Harðarson
stjórnandi Karlakórsins Fóst-
bræðra, en kórinn kemur fram á
jólatónleikum í Norðurljósum
Hörpu í dag kl. 17. Einsöngvari er
Auður Gunnarsdóttir sópran, en ein-
söngvarar koma einnig úr röðum
kórmanna. Við píanóið er Steinunn
Birna Ragnarsdóttir.
„Af kunnuglegum lögum munum
við flytja „Ó, helga nótt“, „Fögur er
foldin“ og „Ave Maria“ eftir Kalda-
lóns. Í ár verður talsvert af sænsk-
um jólalögum sem ekki eru mikið
sungin hérlendis,“ segir Árni og
bendir á að karlakórahefðin sé mjög
sterk í bæði Svíþjóð og Finnlandi og
einboðið að leita í þarlenda tónlist.
„Einnig munum við flytja flott
stykki, sem nefnist „Lux Aur-
umque“ og er eftir bandaríska tón-
skáldið Eric Whitacre. Hann er
mjög flinkur að skrifa fyrir kóra.“
Í framvarðasveit karlakóra
Karlakórinn Fóstbræður er sá
karlakór Íslands sem á lengstan
samfelldan starfsaldur að baki, en
kórinn hefur starfað samfellt frá
haustinu 1916. Svo skemmtilega vill
til að á næsta ári þegar kórinn fagn-
ar 100 ára samfelldu starfi verða lið-
in 25 ár síðan Árni tók að sér að
stjórna honum.
„Þegar ég tók við stöðunni á sín-
um tíma átti ég ekki von á því að ég
yrði svona lengi, en ég hafði lítið
kynnst karlakórasöng þegar ég tók
við keflinu heldur aðeins stjórnað
blönduðum kórum. En þetta heltók
mig, því hljóðfærið sem slíkt og
hljómurinn heillar mig. Að stjórna
karlakór er sama eðlis og að stjórna
öðrum kórum, s.s. blönduðum, en
hljóðfærið er annað. Ef kvennakór
er eins og fiðlusveit þá er karlakór
eins og sellósveit,“ segir Árni. Að-
spurður segir hann kórfélaga nú
vera um hundrað manns sem sam-
svarar einni rödd fyrir hvert starfs-
ár. „Í tilefni stórafmælisins tókum
við okkur til á síðasta ári og fjölg-
uðum nokkuð í kórnum og tókum inn
nýja menn, en fram að því hafði kór-
inn alllengi verið um 70 til 80 manns.
Kórinn hefur í gegnum tíðina lagt
metnað sinn í að standa fyrir vand-
aðan söng, þannig að við séum í
framvarðasveit karlakóra hér á
landi.“ silja@mbl.is
Ljósmynd/Eddi
Fjölmenni Stjórnandi og píanóleikari ásamt Karlakórnum Fóstbræðrum.
Fastir liðir sem og
sjaldheyrðari lög