Morgunblaðið - 17.02.2016, Qupperneq 4
4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 2016
Suðvestan ofsa-
veður gekk yfir
landið í gær og var
lægðin dýpst að-
faranótt gærdags
og í gærmorgun á
Vestfjörðum og
vestantil á
Norðurlandi. Veð-
ur tók að lægja
talsvert eftir há-
degi.
Setti veðurofsi gærdagsins sam-
göngur víða úr skorðum. Hálka og
hálkublettir voru á vegum um allt
land svo að ferðir strætisvagna á
Norðurlandi og Vestfjörðum féllu
niður vegna ófærðar og hvassviðris.
Þá lá allt innanlandsflug niðri hjá
Flugfélagi Íslands fyrir hádegi og
skólahald féll niður í nokkrum skól-
um, m.a. í Þelamerkurskóla að
Laugalandi í Hörgárdal og Hlíða-
skóla á Akureyri.
Ólöf Snæhólm, upplýsingafulltrúi
Slysavarnafélagsins Landsbjargar,
segir að ekki hafi verið mikið um út-
köll hjá björgunarsveitum landsins í
gær en nokkuð hafi verið um útköll
aðfaranótt gærdagsins og snemma
gærdags.
Á fimmta tug björgunarsveitar-
manna tóku þátt í björgunar-
aðgerðum aðfaranótt gærdags vegna
óveðursins. Útköllin voru af ýmsum
toga, m.a. höfðu erlendir ferðamenn
fest bíl við Bláa Lónið, bátur losnaði
frá bryggju á Reyðarfirði og hurð á
sundlauginni á Bolungarvík fauk upp,
sem og gluggi á leikskólanum á Suð-
ureyri.
Setti sam-
göngur úr
skorðum
Suðvestan ofsa-
veður gekk yfir í gær
Óveður Ofsaveður
geisaði í gær.
Sr. Úrsúla Árnadóttir íhugar að
bera undir dómstóla ráðningu sr.
Þráins Haraldssonar í Garðapresta-
kalli í janúar 2015. Kærunefnd jafn-
réttismála úrskurðaði í október sl.
að Agnes M. Sigurðardóttir, biskup
Íslands, hefði brotið í bága við jafn-
réttislög þegar hún skipaði Þráin í
embætti prests í Garðaprestakalli.
Biskup bauð Úrsúlu þrenn
mánaðarlaun í sáttabætur en Úrsúla
segist í samtali við mbl.is ósátt við að
biskup hafi ekki boðið henni annað
embætti í staðinn. Segist hún líklega
ætla með málið fyrir dómstóla. Úr-
súla er meðal ellefu umsækjanda um
stöðu sóknarprests á Reynivöllum.
Embættið veitist frá 1. mars næst-
komandi.
Íhugar dóm-
stólaleiðina
Oddviti Sjálfstæðisflokksins í
Reykjavík fullyrðir að ef Reykja-
víkurborg kæmi betur út úr þjón-
ustukönnun Gallup yrði könnunin
keypt ár eftir ár og niðurstöðum
hennar flaggað úti um allt.
Þetta kom fram í máli hans í um-
ræðum um þjónustukönnunina á
borgarstjórnarfundi í gær, en
Reykjavíkurborg hefur komið verst
út úr könnun Gallup á ánægju íbúa
sveitarfélaga með þjónustu þeirra á
undanförnum árum.
Halldór Halldórsson, oddviti sjálf-
stæðismanna, sakaði borgarstjórnar-
meirihlutann um að halda upplýsing-
um frá borgarbúum með því að kaupa
ekki könnunina. Sagði hann það jafn-
framt vera gagnlegt að fá aðgang að
samræmdri könnun til þess að leiða í
ljós samanburð við önnur sveitar-
félög landsins.
Könnunin nýtist borginni ekki
Eins og fram hefur komið í fjöl-
miðlum undanfarna daga hefur borg-
arstjórnarmeirihlutinn lagt til að
borgin láti gera eigin könnun á
ánægju íbúa með þjónustuna. Sagði
Dagur B. Eggertsson borgarstjóri á
borgarstjórnarfundinum að sviðs-
stjórar Reykjavíkurborgar væru á
nær einu máli um að þjónustukönnun
Gallup nýttist þeim ekki til að bæta
þjónustu borgarinnar. Hann sagði
Gallup-könnunina mæla ímynd þjón-
ustunnar frekar en ánægju þeirra
sem nýttu sér hana. Úrtakið væri of
lítið og almennt, og næði ekki til
þeirra sem raunverulega nýttu sér
þjónustuna til þess að hún nýttist
borginni til þess að bæta þjónustuna.
Halldór tileinkaði fulltrúum Pírata
hluta gagnrýni sinnar, fyrir að standa
að ákvörðuninni um að kaupa ekki
könnunina í ljósi þess að þeir hefðu
talað máli gegnsæis. Þvert á móti
stæðu þeir nú í vegi fyrir því að íbúar
fengju að sjá hvernig borgin stæði
gagnvart öðrum sveitarfélögum.
Loks benti Halldór á að í öðrum
sveitarfélögum væri úrtakið einnig
almennt, en þar mældist þjónustan
engu að síður betri en í Reykjavík.
Segir meirihlutann ekki hafa
keypt vegna niðurstöðunnar
Deilt var um þjónustukönnun á fundi borgarstjórnar í gær
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Landmælingar Íslands (LMÍ) ætla
ekki að mæla hæð Hvannadals-
hnjúks sérstaklega á þessu ári,
nema um það berist sérstök beiðni,
að sögn Magnúsar Guðmundssonar,
forstjóra LMÍ.
Halldór heitinn Ásgrímsson, þá-
verandi forsætisráðherra, greindi
frá því þann 4. ágúst 2005 að
Hvannadalshnjúkur hefði mælst
2.109,6 metra hár og hefði hann því
lækkað um eina níu metra. Land-
mælingar mældu hæð tindsins fyrr
um sumarið. Fram að því höfðu
landsmenn lært samviskusamlega
að þessi hæsti tindur landsins væri
2.119 metra hár. Landmælingar til-
kynntu þá að stefnt væri að því að
mæla hæð hnjúksins framvegis á tíu
ára fresti.
„Tæknin við mælingar hefur
breyst talsvert mikið á tíu árum,“
sagði Magnús. „Nú er hægt að mæla
hæð fjalla með nákvæmum leysi-
mælingum úr flugvélum (Lidar).
Það hefur breytt þörfinni fyrir að
fara þarna upp með nákvæm mæli-
tæki.“ Magnús benti á að hæð
Hvannadalshnjúks væri síbreytileg
eftir ákomu á jökulinn og því hvað
mikið bráðnar á sumrin. Því væri ef-
laust hægt að fá mismunandi nið-
urstöður um hæð tindsins eftir árum
og árstíma.
Helsta landmælingaverkefni LMÍ
í sumar er að endurmæla grunn-
punkta hnitakerfisins um allt land.
Ástæðan er sú að landið er á stöð-
ugri hreyfingu. Flekana rekur í
austur og vestur, sums staðar er
landið að rísa og annars staðar að
síga.
Nýrri mælitækni beitt
Hvannadalshnjúkur var mældur
2010 og 2011 með leysimælitæki
(Lidar) úr flugvél með nákvæmni
innan við 50 sentimetra. Tómas Jó-
hannesson, hópstjóri jöklarann-
sókna hjá Veðurstofu Íslands, sagði
að þá hefði hnjúkurinn reynst vera
ámóta hár og hann mældist 2005.
Hann benti á að hæð Hvannadals-
hnjúks væri svolítið skilgreining-
aratriði því það væri ekki verið að
mæla hæð klettadrangs eða fasts
lands.
„Þetta er hjarnbunga. Þar hleður
niður miklum snjó á veturna. Hann
hjaðnar og sígur út af hnjúknum og
bráðnar að einhverju leyti á sumrin.
Þarna er því talsvert meiri hæð á
veturna, eins og kom fram í viðtalinu
við leiðsögumanninn [Einar Rúnar
Sigurðsson] en á sumrin,“ sagði
Tómas. Hann sagði að auðveldlega
gætu fallið þar 1-2 metrar af snjó í
einni lægð sem kemur upp að Suð-
austurlandi. Í öskju Öræfajökuls
hafa menn borað að vorlagi 10 til 15
metra djúpa snjókjarna niður að
haustlagi ársins áður. Árstíða-
sveiflan í hæð hnjúksins getur því
verið margir metrar.
Tómas sagði að gerð hefði verið
Lidar-mæling á nánast öllum jöklum
og landinu á árunum 2008-2012. Hún
gerði kleift að teikna ýmis kort, m.a.
í nýrri landabréfabók frá Máli og
menningu.
„Nú erum við í samstarfi við
Bandaríkjamenn að endurmæla
jöklana með gögnum frá gervihnött-
um sem eru býsna nákvæm,“ sagði
Tómas. „Við eigum tvær mælingar
fyrir flesta jökla landsins frá mis-
munandi tímum og erum að fá þá
þriðju úr þessum gervihnöttum nú í
sumar. Við gerum ráð fyrir að jökl-
arnir allir, þar á meðal Hvannadals-
hnjúkur, verði endurmældir í
tengslum við vöktun okkar Íslend-
inga á jöklabreytingum og áhrifum
loftslagsbreytinga á kannski 3-5 ára
fresti í framtíðinni.“ Enn er verið að
vinna úr gervihnattagögnunum.
Reiknað er með að fyrstu niður-
stöður verði tiltækar síðar á þessu
ári.
Hvannadalshnjúkur er að rísa
Suðausturland er að rísa vegna
minnkandi jökulfargs. Land við
Höfn í Hornafirði lyftist um 10 mm á
ári og þegar vestar dregur eykst
lyftingin og er víða 2-3 sentimetrar á
ári. Hvannadalshnjúkur gæti því
hafa risið um 20-30 sentimetra frá
árinu 2005.
Ljósmynd/Einar Rúnar Sigurðsson
Hvannadalshnjúkur Til hægri sjást ísbólstrarnir utan í Hnjúknum. Dyrhamar er fyrir neðan og svo blasa við Skeiðarársandur og Lómagnúpur í fjarska.
Síbreytileg hæð Hnjúksins
Hjarnkollur Hvannadalshnjúks hækkar og lækkar eftir ákomu og árferði
Hæð fjalla er nú mæld með leysi-tæki úr flugvél eða með gervihnöttum