Morgunblaðið - 04.05.2016, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. MAÍ 2016
Suðurhrauni 4, Garðabæ | Furuvellir 3, Akureyri | Sími 575 800 | samhentir.is
Heildarlausnir
í umbúðum og öðrum rekstrarvörum
fyrir sjó- og landvinnslu
◆ KASSAR
◆ ÖSKJUR
◆ ARKIR
◆ POKAR
◆ FILMUR
◆ VETLINGAR
◆ HANSKAR
◆ SKÓR
◆ STÍGVÉL
◆ HNÍFAR
◆ BRÝNI
◆ BAKKAR
◆ EINNOTA VÖRUR
◆ HREINGERNINGAVÖRUR
Allt á
einum
stað
Þórir Garðarsson sagði að ferða-
þjónustufyrirtæki teldu það and-
stætt hugmyndum um álagsstýr-
ingu að aðeins væri möguleiki á sól-
arhringsgjaldi á Þingvöllum. Öll
önnur bílastæðakerfi sem hann
þekkti til væru byggð á tímamæl-
ingu, enda væri gjaldtaka hvarvetna
hugsuð til að dreifa álagi. Hann
sagði að fulltrúar fyrirtækjanna
hefðu átt í viðræðum við þjóðgarðs-
vörð um þessi mál um nokkurt
skeið. „Þessar viðræður hafa gengið
ágætlega og þjóðgarðsvörður verið
afskaplega viðræðugóður. En það
hefur engin niðurstaða fengist eins
og við höfum verið að vonast eftir,“
sagði Þórir.
eru á Þingvöllum allan ársins hring.
Ákvörðun um gjaldtöku á bílastæð-
um á Þingvöllum var tilkynnt í
fyrrasumar. Kom fram að um þjón-
ustugjald væri að ræða sem ætlað
væri að standa undir kostnaði þjóð-
garðsins við rekstur bílstæðanna.
Þá var búist við því að gjaldtakan
hæfist um haustið, en henni var síð-
an frestað til 1. maí.
Aðeins sólarhringsgjald
Samkvæmt gjaldskránni verður
gjaldið 500 krónur fyrir einkabíl,
750 krónur fyrir ferðamannajeppa,
1.500 krónur fyrir rútur með færri
en 20 farþega og 3.000 krónur fyrir
rútur með 20 farþega eða fleiri.
Ekki stendur til að fella niður salernisgjöld á Þingvöllum
um leið og innheimta bílastæðagjalda hefst. Þórir Garð-
arsson hjá Gray Line segir að þetta komi á óvart þar sem
Sigrún Magnúsdóttir, formaður Þingvallanefndar og um-
hverfisráðherra, hafi lýst því afdráttarlaust yfir í viðtali
við Visir.is 15. júlí í fyrra að gjaldið, sem nemur 200 kr.,
yrði fellt niður. Fram kom í viðtalinu við hana að inn-
heimta salernisgjaldsins hefði ekki tekist eins og til var
ætlast. Bæði hafi sumir reynt að koma sér undan því að
borga og búnaðurinn hafi verið bilunargjarn. Þyngst vegi
þó að kerfið hafi verið tafsamt. Þórir sagði að ferðaþjón-
ustufyrirtækin hafi skilið það svo að þarna væri talað í nafni stjórnar
þjóðgarðsins, en engu að síður eigi að halda áfram innheimtu salernis-
gjaldsins.
Salernisgjald innheimt áfram
EKKI UNNIÐ EFTIR FYRIRHEITI FORMANNS ÞINGVALLANEFNDAR
Sigrún
Magnúsdóttir
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Gjaldtöku sem hefjast átti á bíla-
stæðum á Þingvöllum 1. maí hefur
verið frestað um hálfan mánuð sam-
kvæmt frétt á vefsíðu þjóðgarðsins.
„Við sáum þetta fyrir tilviljun. Eng-
in tilkynning hefur verið send til
ferðaþjónustufyrirtækja,“ sagði
Þórir Garðarsson hjá Gray Line í
samtali við Morgunblaðið í gær.
„Þetta vekur þó bjartsýni um að til
standi að gera breytingar á gjald-
skránni í samræmi við óskir ferða-
þjónustunnar í viðræðum við þjóð-
garðsvörð að undanförnu.“
Ólafur Örn Haraldsson þjóð-
garðsvörður er í fríi erlendis til 16.
maí og náðist ekki í hann. Einar
E.Á. Sæmundsen fræðslufulltrúi
sagði að seinkunin væri vegna tafa á
framkvæmdum við uppsetningu um-
gjarðar um bílastæðin. Þau verða á
þremur stöðum, við gestastofuna á
Hakinu, við neðri enda Almannagjár
og á gamla Valhallarplaninu.
Á skrifstofu þjóðgarðsins var sagt
að engin breyting hefði verið gerð á
gjaldskránni fyrir bílastæðin sem
kynnt var í fyrra og staðfest af
Þingvallanefnd og forsætisráðherra.
Er gjaldið áfram fyrir sólarhring í
senn og er upphæðin mismunandi
eftir farartækjum. Innheimt verður
með sérhönnuðum búnaði sem fyrir-
tækið Bergrisi setur upp. Fram
kom í fyrrahaust að búnaðurinn
myndi falla vel inn í landslagið þar
sem hönnunin myndi líkjast stuðla-
bergi og þola þau veðurskilyrði sem
Morgunblaðið/RAX
Þingvellir Gjaldtaka á þremur bílastæðum innan þjóðgarðsins hefst 16. maí. Gjaldið gildir í sólarhring í senn.
Gjaldtöku á Þingvöll-
um frestað til 16. maí
 Ferðaþjónustufyrirtæki ósátt við sólarhringsgjald
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Eitt sett af þríburum hefur fæðst það
sem af er árinu á Landspítalanum. Í
fyrra var ein þríburafæðing en engin
árið 2014, þrjár þríburafæðingar
voru árið 2013 en þá höfðu ekki fæðst
þríburar hér á landi síðan 2009, þeg-
ar ein þríburafæðing átti sér stað.
Frá janúar fram til mars 2016 hafa
fæðst 710 börn á Landspítalanum, 29
færri en á sama tíma í fyrra. Þar af
fæddust 692 eðlilega, 107 fæddust
með keisaraskurði, það voru 16 tví-
burafæðingar og ein þríburafæðing.
Hlutfall fjölburafæðinga er 2,5% það
sem af er árinu en eftir sama tímabil
í fyrra var hlutfallið 1,9%, segir í
starfsemisupplýsingum Landspítal-
ans fyrir mars 2016.
Einn fósturvísir í einu
Hildur Harðardóttir, yfirlæknir
fæðinga-, meðgöngu- og fósturgrein-
ingardeildar Landspítalans, segir að
hér á landi sé að meðaltali ein þrí-
burafæðing annað hvert ár.
„Með tilkomu tæknifrjóvgana og
glasafrjóvgana á sínum tíma hækkaði
mjög tíðni fjölbura en eftir að reglu-
gerð um tæknifrjóvganir var breytt
árið 2009, um hve marga fósturvísa
sé leyfilegt að setja upp, lækkaði
tíðni fjölbura. Tíðni tvíburafæðingar
er nú sambærileg náttúrulegri tíðni
og þeir þríburar sem nú líta dagsins
ljós eru oftar en ekki sjálfkrafa þrí-
buraþunganir,“ segir Hildur.
Samkvæmt reglugerð um tækni-
frjóvgun er óheimilt að setja upp
fleiri en einn fósturvísi í senn nema
aðstæður konunnar og læknisfræði-
leg rök standi til þess að upp séu
settir tveir fósturvísar til að auka lík-
ur á þungun. Hildur segir að ein-
Ein þríburafæðing annað hvert ár
 Einir þríburar hafa fæðst það sem af er árinu  Flestir þríburar hér á landi koma undir á náttúru-
legan hátt eftir að reglugerð um tæknifrjóvgun var breytt 2009  16 tvíburafæðingar frá janúar til mars
staka þríburar sem fæðast séu
tengdir glasafrjóvgun í kjölfar þess
að tveir fósturvísir séu settir upp og
annar skiptir sér. Þá hafa líkur á fjöl-
burum aukist með tilkomu lyfja til
örvunar á eggjastokkum þannig að
móðir losar fleira en eitt egg í tíða-
hring, t.d. eru eftir lyfið Clomiphene
líkur á fjölburum 6-7% að sögn Hild-
ar.
Flestir þríburar verða fyrirburar;
meðalmeðgöngulengd þríbura er um
33 vikur en venjuleg meðganga er
um 40 vikur.
Reuters
Þríburar Fæðast annað hvert ár.
Lára Halla Sigurðardóttir
Ingveldur Geirsdóttir
Alvarlega atvikið sem varð á Land-
spítalanum um helgina hefur verið til-
kynnt til lögreglu og embættis Land-
læknis. Mikil áhersla verður lögð á að
greina atburðarásina nákvæmlega.
Þetta segir Ólafur Baldursson, fram-
kvæmdastjóri lækninga á Landspít-
alanum, við mbl.is.
Í fjölmiðlum hefur verið greint frá
því að erlendur karlmaður hafi leitað
á Landspítalann eftir fall í miðbæ
Reykjavíkur um helgina. Þar var tal-
ið að hann væri rifbeinsbrotinn og
þar sem lítið er gert við því nema gefa
verkjalyf var hann sendur heim. Líð-
an hans er sögð hafa versnað og var
hann sendur aftur á spítalann. Þá
komu í ljós innvortis blæðingar og
lést hann í aðgerð.
Læknamistök ekki staðfest
Mikið hefur verið fjallað um álagið
sem er á spítalanum, sérstaklega
bráðamóttökunni. Ólafur segir að of
snemmt sé að segja til um hvort álag-
ið eigi þátt í þessu atviki eða ekki, það
verði skoðað alveg sérstaklega. Þetta
er sjötta atvikið á þessu ári á spít-
alanum þar sem sjúklingur hlýtur
varanlegan miska eða lætur lífið. Í
nýútkomnum starfsemisupplýsingum
Landspítalans fyrir mars 2016 eru
óvænt andlát á spítalanum skráð þrjú
frá janúar til mars. Spurður hvort
þau séu sambærileg því sem átti sér
stað um liðna helgi svarar Ólafur ját-
andi.
Hann vill ekki segja til um hvort
um læknamistök hafi verið að ræða í
þessu tilviki.
„Þegar alvarleg
atvik koma upp á
spítalanum þá
leggjum við mikla
áherslu á að
greina nákvæm-
lega hvað gerðist
og það er mik-
ilvægt að hrapa
ekki að álykt-
unum fyrr en að
niðurstaða ítarlegrar rannsóknar
liggur fyrir. Það er bæði okkar
reynsla og alþjóðleg reynsla á sjúkra-
húsum sem standa sig vel í gæða-
málum að orsakir svona atvika eru
langoftast margþættar og skýrast af
röð ákveðinna atburða sem að lokum
leiðir til þess að sjúklingur verður
fyrir skaða. Það er gríðarlega brýnt
að nýta slíkar niðurstöður til umbóta
og það er það sem er fyrst og fremst
okkar áhersla. Við vinnum svona mál
á þennan hátt,“ segir Ólafur.
- Í hverju felst ítarleg rannsókn?
„Við förum eftir ákveðnum ferlum
sem er alþjóðleg aðferð sem kallast
rótargreining og er meðal annars
notuð líka við rannsóknir á sam-
gönguslysum og slíku. Sú að-
ferðafræði og ferlar sem við notum
eru samkvæmt fyrirmynd frá breska
heilbrigðiskerfinu og við höfum feng-
ið sérfræðinga þaðan til þess að
kenna okkar starfsfólki þessa
aðferð,“ segir Ólafur.
- Er lögregla með þetta alvarlega
atvik til rannsóknar?
„Það er þannig að þetta mál sem
þú vísar í hefur bæði verið tilkynnt til
embættis Landlæknis og lögreglu.“
Andlát tilkynnt
til lögreglunnar
 Sjötta atvikið á LSH í ár þar sem
sjúklingur lætur lífið eða hlýtur miska
Ólafur
Baldursson