Morgunblaðið - 03.06.2016, Blaðsíða 45

FRÉTTIR 45Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. JÚNÍ 2016
BÆJARLIND 16 I 201 KÓPAVOGUR I SÍMI 553 7100 I LINAN.IS
OPIÐ MÁN TIL FÖSTUDAGA 11 - 18 I LAUGARDAGA 11 - 16
Peking. AFP. | Sjálfboðaliðinn Liu Li
lætur nefið ráða ferðinni þegar
hann framfylgir banni við reyking-
um á opinberum stöðum í Peking
samkvæmt ströngustu tóbaksvarna-
reglum sem hafa verið settar í Kína.
Hann er á meðal þúsunda sjálf-
boðaliða sem hafa tekið að sér að
þefa uppi þá sem brjóta reykinga-
bannið sem borgarstjórn Peking
setti fyrir ári.
„Við erum mjög lyktnæm. Við
þurfum bara að nusa einu sinni til
að nappa þá sem brjóta reykbann-
ið,“ sagði Liu Li, 33 ára listfræði-
prófessor, á meðal sjálfboðaliðanna.
„Gangið hljóðlega,“ sagði hann við
tvo félaga sína fyrir utan stigagang
opinberrar byggingar í Peking.
„Sumir reyna að hlaupa í burtu þeg-
ar þeir heyra okkur koma.“
Framleiðendurnir áhrifamiklir
Samkvæmt reglunum í Peking er
hægt að sekta þá sem brjóta bann
við reykingum á stöðum á borð við
skrifstofur, veitingahús, hótel og
sjúkrahús. Fyrirtæki sem eru stað-
in að því að láta hjá líða að koma í
veg fyrir brot á banninu þurfa að
greiða allt að 10.000 júön, eða tæpar
200.000 krónur. Reykingamennirnir
sjálfir eiga yfir höfði sér sekt að
andvirði 200 júön, eða 4.000 krónur.
Sektirnar sem greiddar voru á síð-
asta ári vegna bannsins námu rúmri
milljón júana, rúmum 20 milljónum
króna, samkvæmt opinberum töl-
um.
Þegar reglurnar voru settar voru
margir efins um að þær bæru tilætl-
aðan árangur en sérfræðingar í bar-
áttunni gegn reykingum segja að
þær hafi gefist vel. Könnun heil-
brigðisnefndar Pekingborgar bend-
ir til þess að aðeins sé reykt á 4%
opinberu staðanna sem bannið nær
til, en hlutfallið var 12% árið áður.
Þessi árangur er meðal annars
rakinn til eftirlits 12.000 sjálf-
boðaliða, allt frá grunnskólanem-
endum til eftirlaunamanna. Þeir
fara í almenningsgarða, veitinga-
hús, strætisvagnabiðskýli, skrif-
stofur og fleiri staði til að fram-
fylgja banninu. Eftirlitið náði til alls
70.000 staða í borginni á síðasta ári.
Sérfræðingar í baráttunni gegn
reykingum hafa hvatt til þess að
þingið í Kína setji lög sem byggist á
tóbaksvarnareglunum í Peking. Tal-
ið er að ein af ástæðum þess að slík
lög hafa ekki enn verið sett sé sú að
kínverskir tóbaksframleiðendur eru
mjög áhrifamiklir í Kína. Þeir
greiddu ríkinu alls 911 milljarða
júana (18.100 milljarða kr.) í skatta
og arðgreiðslur árið 2014.
AFP
Á móti tóbaki Börn í Hebei-héraði í Kína sýna hug sinn til reykinga.
Þefa uppi brot
á reykbanni
 Tóbaksvarnir í Peking gefast vel
Veldur milljón dauðsfalla
» Talið er að um helmingur
fullorðinna karlmanna og 28%
allra fullorðinna íbúa Kína
reyki reglulega.
» Á ári hverju deyr um milljón
manna í Kína af völdum sjúk-
dóma sem eru raktir til reyk-
inga.
» Talið er að óbeinar reykingar
valdi um 100.000 dauðsföllum
á ári í landinu.
Tekjur 92 fótboltafélaga í atvinnumanna-
deildum Englands fóru í fyrsta skipti yfir
fjóra milljarða punda (722 milljarða króna) á
leiktíðinni 2014-15. Þar af námu tekjur ensku
úrvalsdeildarinnar, Premier League, 3,3
milljörðum punda (595 milljörðum kr.) og
jukust um 3% frá leiktíðinni sem lauk 2014.
Þetta kemur fram í nýju yfirliti Deloitte yfir
tekjur fótboltafélaga og knattspyrnusam-
banda í Evrópu.
Þar segir enn fremur að tekjur félaganna í
fimm stærstu deildunum í Evrópu (efstu
deildum Englands, Þýskalands, Spánar, Ítal-
íu og Frakklands) hafi aukist um sex prósent
og farið í fyrsta skipti yfir tólf milljarða evra
(1.670 milljarða króna). Tekjur félaga í ensku
úrvalsdeildinni voru rúmlega tveimur millj-
örðum evra meiri en í félaganna í næsttekju-
hæstu deildinni, Bundesliga í Þýskalandi.
Félögin í efstu deildum Englands og
Þýskalands voru rekin með hagnaði þegar
tekið var meðaltal af rekstri þeirra, að því er
fram kemur í yfirliti Deloitte. Að meðaltali
var hins vegar tap á rekstri félaganna í efstu
deildum Ítalíu og Spánar. Ligue 1 í Frakk-
landi er eina efsta deildin í löndunum fimm
þar sem tekjur félaganna jukust ekki frá leik-
tíðinni sem lauk 2014.
Mikill viðsnúningur hefur orðið á rekstri
félaganna í ensku úrvalsdeildinni frá árinu
2013, þegar tekjur þeirra stórjukust vegna
nýs samnings um réttinn til að sjónvarpa
leikjum deildarinnar. Að meðaltali höfðu þá
félögin í deildinni verið rekin með tapi í fjór-
tán leiktíðir í röð.
Á leiktíðinni sem lauk 2015 voru aðeins
þrjú af tuttugu félögum deildarinnar rekin
með tapi.
Deloitte segir að enska úrvalsdeildin sé nú
í fyrsta skipti tekjuhæst í öllum þremur
helstu tekjustofnunum, þ.e. auglýsingum,
miðasölu og sjónvarpsútsendingum. Gert er
ráð fyrir að tekjur félaganna í deildinni haldi
áfram að aukast næstu þrjú árin vegna meiri
sjónvarpstekna og eru þau því álitin arðvæn-
legur kostur fyrir fjárfesta. bogi@mbl.is
Árstekjur á fótbolta-
markaðnum í Evrópu
1
3
4
5
2
22,1
milljarður €
2014/2015
Tekjur félaga
Premier
League
2,7
2014/2015
Premier
League
(Englandi)
Ligue 1
(Frakklandi)
Bundesliga
(Þýskalandi)
Serie A (Ítalíu)
La Liga
(Spáni)
Lok leiktíðar
2013 2014 2015 2016 2017
4,4
5,8
3,0
2,8
2,0
1,6
2,4
2,1
Í milljörðum €
4
5
6 Í milljörðum €
1
2
3
1
2
3
Vöxturinn í 5 stærstu atvinnumannadeildum Evrópu Launakostnaður
Mikill völlur á fótboltanum í Evrópu
Heimild : Deloitte
Gengi:
1 € = 139,37 kr.
1,8
1,4
Serie A
1,29
La Liga
1,28
Bund.
1,25
L1
0,95
1
2
3
4
5
5 stærstu deildirnar
Aðrar efstu deildir
FIFA, UEFA, knattspyrnu-
sambönd Evrópulanda
Aðrar deildir í löndunum
með stærstu deildirnar
Annað
12,0
4,6
2,5
2,4
0,6
Enski boltinn
í mikilli sókn
 Úrvalsdeildarfélög arðvænleg fjárfesting
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Stjórnvöld í Tyrklandi kölluðu sendi-
herra sinn í Þýskalandi heim í gær og
hótuðu að grípa til frekari aðgerða
eftir að neðri deild þýska þingsins
samþykkti ályktun þar sem fjölda-
morðum á Armenum á árunum 1915-
17 er lýst sem þjóðarmorði.
Þýsku stjórnarflokkarnir Kristi-
legir demókratar og Sósíaldemó-
krataflokkurinn lögðu ályktunartil-
löguna fram ásamt Græningjum. Svo
fór að aðeins einn þingmaður greiddi
atkvæði gegn henni og einn sat hjá
þrátt fyrir hörð mótmæli stjórnvalda
í Tyrklandi gegn atkvæðagreiðsl-
unni.
Stjórnvöld í Armeníu segja að allt
að 1,5 milljónir Armena hafi verið
drepnar 1915-17 þegar Tyrkjaveldi,
eða Ottómanaveldið, var að líða undir
lok. Stjórnvöld í Tyrklandi segja aft-
ur á móti að um 300.000 til 500.000
Armenar og svipaður fjöldi Tyrkja
hafi látið lífið í aðgerðum Tyrkjaveld-
is og neita því að fjöldamorðin geti
talist þjóðarmorð samkvæmt skil-
greiningu sáttmála Sameinuðu þjóð-
anna frá árinu 1948 á hugtakinu.
Meira en tuttugu ríki, þeirra á
meðal Frakkland og Rússland, hafa
viðurkennt fjöldamorðin sem þjóðar-
morð.
Sögð hafa alvarleg áhrif
á tengsl ríkjanna
Edward Nalbandian, utanríkisráð-
herra Armeníu, fagnaði niðurstöðu
atkvæðagreiðslunnar á þýska þing-
inu. Hann sagði að þingsályktunin
væri ekki aðeins mikilvæg fyrir bar-
áttu Armena fyrir viðurkenningu á
því að fjöldamorðin væru þjóðarmorð
heldur einnig fyrir baráttu þeirra
sem vilja koma í veg fyrir fleiri þjóð-
armorð og glæpi gegn mannkyninu.
Recep Tayyip Erdogan, forseti
Tyrklands, mótmælti þingsályktun-
artillögunni og sagði að hún myndi
hafa „alvarleg áhrif“ á tengsl lands-
ins við Þýskaland. Vaxandi spenna
hefur verið í samskiptum ríkjanna
tveggja vegna gagnrýni þýskra
stjórnvalda á mannréttindabrot í
Tyrklandi og hún er talin geta orðið
til þess að Tyrkir rifti samkomulagi
við Evrópusambandið um lausn
flóttamannavandans í álfunni.
Tyrkir mótmæla viður-
kenningu á þjóðarmorði
 Þýska þingið fordæmir fjöldamorð á Armenum