Fréttatíminn - 29.01.2016, Blaðsíða 16

Norðurlandaþjóðirnar. Það er í
húsnæðismálum. Ísland er eina
landið sem styrkir húseigendur úr
ríkissjóði og því eru það hlutfalls-
lega miklu fleiri sem fá húsnæðis-
bætur á Íslandi en annars staðar
á Norðurlöndunum. Þar tíðkast
ekki að veita öðrum en leigjend-
um húsnæðisbætur.
Meðaltal húsnæðisstuðnings,
sem hlutfall af landsframleiðslu,
er um 0,4 prósent að meðaltali í
Noregi, Danmörku og Svíþjóð en
1,2 prósent á Íslandi. Mismunur-
inn jafngildir rúmlega 15 milljörð-
um króna árlega. Að lang mestu
leyti skýrist það af vaxtabótum,
sem húseigendur fá greiddar á
Íslandi en ekki á hinum Norður-
löndunum.
Ástæða þessarar sérstöðu er sú
að vaxtabyrði af íbúðakaupum
er óheyrileg á Íslandi og miklum
mun hærri en á hinum Norður-
löndunum. Og þótt íslenskir hús-
næðiskaupendur njóti styrkja
umfram húsnæðiskaupendur á
Norðurlöndunum er staða þeirra
ekki betri á eftir. Vaxtabæturnar
ná ekki að vinna á skaðanum af
mikilli vaxtabyrði. Íslenskir hús-
næðiskaupendur væru betur
settir með lánakjör almennings á
Norðurlöndum og engar vaxta-
bætur.
Í ljósi þessa má draga í efa að
vaxtabæturnar séu í raun félags-
legur stuðningur við almenn-
ing. Hugsanlega væri réttara að
kalla þær stuðning við íslensku
krónuna og íslenskt fjármálalíf.
Vaxtabætur miðast við að draga
úr eituráhrifum þessara þátta á líf
almennings.
Gerum ekki vel við foreldra
Samkvæmt skýrslu norrænu töl-
fræðinefndarinnar verja Nor-
egur, Danmörk og Svíþjóð um 3,4
prósentum af landsframleiðslu
16 | fréttatíminn | Helgin 29. Janúar-31. Janúar 2015
www.odalsostar.is
Cheddar kinkar kumpánlega kolli til bróður síns
sem nefndur er eftir samnefndum bæ í Somerset
á Englandi. Vinsældir Cheddar-osts eru slíkar
að í dag er hann mest seldi ostur í heimi. Óðals
Cheddar er þéttur, kornóttur, eilítið þurr í munni en
mildur, með vott af beikon- og kryddjurtabragði
og ferskri, eilítið sýrðri ávaxtasætu í lokin.
Cheddar er skemmtilegur í matargerðina,
sérstaklega í baksturinn og á ostabakkann með
kjötmeti.
CHEDDAR
LAGLEGUR
Íslendingar verja hlutfalls-
lega minna til barna en
aðrar Norðurlandaþjóðir,
minna til fjölskyldna og
minna til eldri borgara sem
nemur gríðarlegum upp-
hæðum. Á sama tíma og
það vantar um 45 milljarða
króna í heilbrigðiskerfið, svo
það verði eins og almennt
gerist á Norðurlöndum,
vantar um tvöfalda þá upp-
hæð til að jafna félagslega
hluta velferðarkerfisins
við það sem íbúar Norður-
landanna búa að.
Gunnar Smári Egilsson
gunnarsmari@frettatiminn.is
Þegar borið er saman það hlutfall
landsframleiðslunnar sem varið
er til félagsmála á Norðurlöndun-
um sést að Ísland stendur hinum
löndunum langt að baki. Miðað
við meðaltal Noregs, Danmerkur
og Svíþjóðar, sem er samanburð-
urinn sem Kári Stefánsson notar í
kröfum sínum um hærra framlög
til heilbrigðismála, þyrfti að auka
framlög til félagsmála úr 25,2 pró-
sentum af landsframleiðslu í 30
prósent, eða um rétt tæplega 100
milljarða króna, miðað við lands-
framleiðslu síðasta árs.
Þessir 100 milljarðar króna
jafngilda rúmlega 290 þúsund
krónum á hvert mannsbarn á Ís-
landi eða tæplega 1,2 milljónum
króna á fjögurra manna fjöl-
skyldu. En það er sama hvernig
þessi upphæð er brotin niður.
Hún sýnir hversu miklum mun
meira börn, fjölskyldur, eldri
borgarar, öryrkjar og aðrir fá frá
velferðarkerfinu á Norðurlöndun-
um en sömu hópar fá í sinn hlut á
Íslandi.
Þetta er meðal þess sem lesa
má úr nýrri samanburðarskýrslu
norrænu hagtölunefndarinnar
um félagsleg málefni, Nososko,
sem nýlega kom út. Skýrslan
dregur fram hversu ólíkt íslenska
velferðarkerfið er því kerfi sem
náð hefur rótfestu á hinum Norð-
urlöndunum. Í mörgum tilfellum
er munurinn svo mikill að segja
má að íslenska kerfið sé allt annað
og veikara.
Gerum vel við húseigendur
Það er bara á einu sviði sem Ís-
lendingar gera betur en hinar
Velferð Minni stuðningur hér við börn, fjölskyldur og eldri borgara en í Noregi, Svíþjóð og Danmörku
Verjum 100 milljörðum minna til
barna, fjölskyldna og eldri borgara
Velferðarkerfið
-145
milljarðar
Til að jafna velferðarkerfið á
norðurlöndunum þyrfti að auka
framlög til heilbrigðismála um
45 milljarða króna og framlög
til félagsmála um 100 milljarða
króna.
BarnaBætur
-3,5
milljónir á barn
Barnabætur til barna foreldra í
sambúð eru 15 þúsund krónum
lægri á Íslandi en á norðurlönd-
unum þremur. Það jafngildir því
að sautján ára barn hafi fengið
3,5 milljónum króna minna í
stuðning en sautján ára barn á
norðurlöndunum.
fæðingarorlof
-2,8
milljónir
Fæðingarorlof er styttra á Íslandi
en á hinum norðurlöndunum og
hámarksgreiðslur lægri. Foreldrar
á Íslandi fá 2,8 milljónum krón-
um minna í orlof en foreldrar á
norðurlöndunum.
eldri Borgarar
-130
þúsund á mánuði
Íslendingar borga eldri borgurum
minna í lífeyri, hefja greiðslur
hans seinna og verja minni upp-
hæðum til þjónustu við eldri
borgara. Munurinn nemur um
130 þúsund krónum á hvern elli-
lífeyrisþega á mánuði.
Eygló Harðardóttir félagsmálaráðherra. Til að byggja upp sambæri-
legt félagslegt kerfi á Íslandi og er á Norðurlöndunum þyrfti ríkis-
stjórnin að auka framlög til félagsmála um 100 milljarða króna.