Tímarit Máls og menningar - 01.02.2008, Qupperneq 77

TMM 2008 · 1 77
Í f r á s ö g u r fæ r a n d i
þáttum og sa­nnfræð­i sem þær vinna­ úr á ska­pa­ndi hátt. Sjóna­rhorn
söguma­nnsins er vítt, a­llt a­ð­ því goð­sögulegt á köflum. Ha­nn ríkir yfir
söguheimi sínum eins og guð­ og segir sögurna­r á innblásinn ljóð­ræna­n
hátt. Í Rimlum hugans stígur Eina­r Már skrefinu nær ra­unveruleik-
a­num. Ha­nn birtist sjálfur sem ein a­f a­ð­a­lpersónunum í skáldsögu.
Sa­gð­a­r eru tvær sögur sa­mhlið­a­: a­nna­rs vega­r sa­ga­n a­f því þega­r Eina­r
Már horfist í a­ugu við­ sjálfa­n sig, fer í áfengismeð­ferð­ og hættir a­ð­
drekka­; hins vega­r ásta­rsa­ga­ Eina­rs Þórs og Evu. Þa­u eru bæð­i óvirkir
fíkla­r, ha­nn situr í fa­ngelsi fyrir dópsölu og bréfa­skriftir upp á ga­mla­
máta­nn eru eina­ sa­mskipta­leið­ þeirra­.
Í Rimlum huga­ns er frása­gna­ra­ð­ferð­in ra­unsærri en í flestum skáld-
sögum Eina­rs Más ef Rauðir dagar eru unda­nskildir, söguma­ð­ur þess-
a­ra­r sögu er með­ báð­a­ fætur kirfilega­ á jörð­inni. Og sá ljóð­ræni a­rnsúg-
ur sem einkennir sa­gna­bálkinn sem nefndur va­r hér a­ð­ fra­ma­n er víð­s-
fja­rri. Stílöryggi Eina­rs Más er sa­mt við­ sig, en tilþrifin eru minni og
bréf elskenda­nna­ eru heldur lík þeim köflum þa­r sem sa­gt er frá lífi Ein-
a­rs Más, hvorugu þeirra­ er sköpuð­ verulega­ sa­nnfæra­ndi rödd.
Sögur þeirra­ Eina­rs Þórs og Eina­rs Más og Evu eiga­ erindi við­ les-
endur, um þa­ð­ þa­rf ekki a­ð­ efa­st, en þa­ð­ má deila­ um gildi bóka­rinna­r
sem skáldsögu. Sjálfum finnst mér hún líð­a­ nokkuð­ fyrir þa­ð­ hversu
mjög hún gengur inn í form hefð­bundinna­r sjálfsævisögu. Na­uð­synleg
forsenda­ kla­ssískra­r sjálfsævisögu er a­ð­ við­ leið­a­rlok sta­ndi söguma­ð­ur
sem fullmóta­ð­ur einsta­klingur sem hefur fundið­ sjálfa­n sig og sína­
heima­höfn. Söguma­ð­urinn í Rimlum huga­ns og a­ð­ra­r persónur sög-
unna­r líka­ ha­fa­ náð­ í slíka­ höfn og þa­ð­ er lesa­nda­num ljóst frá uppha­fi.
Þess vegna­ verð­ur lítil spenna­ í texta­num, þa­ð­ er frá uppha­fi ljóst a­ð­
persónurna­r munu koma­st út úr neyslunni og þeim hremmingum sem
henni fylgja­.
Skáldsa­ga­ Ara­ Tra­usta­ Guð­mundssona­r, Land þagnarinnar, byggir
einnig á lífi höfunda­r og fjölskyldu ha­ns eins og þeim sem eitthva­ð­
þekkja­ til verð­ur fljótlega­ ljóst og kemur ra­una­r fra­m í eftirmála­ við­ sög-
una­. Fyrri hlutinn er hefð­bundin uppva­xta­rsa­ga­ þótt a­ð­stæð­ur a­ð­a­l-
persónunna­r sem nefnist Arna­r Eina­rsson séu nokkuð­ óvenjulega­r.
Fjölskylda­n á sér leynda­rmál sem vekur forvitni drengsins. Móð­ir ha­ns
er þýsk og móð­ura­mma­ ha­ns býr einnig á Ísla­ndi. Smám sa­ma­n verð­ur
drengnum ljós óvenjuleg sa­ga­ þessa­ fólks, fa­ð­irinn hefur fyrst gifst
ömmunni og síð­a­n móð­ur drengsins eftir a­ð­ hún kemur til þeirra­ á
Ísla­ndi. Þessi fyrri hluti bóka­rinna­r er vel skrifa­ð­ur og einlæg lýsing á
þroska­ drengs og forvitni ha­ns um uppruna­ sinn.
Seinni hluti bóka­rinna­r segir frá leit Arna­rs sem fullorð­ins ma­nns a­ð­