Fréttatíminn - 08.10.2016, Blaðsíða 12

12 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 8. október 2016
Dæmi um lagaapp og kennsluleiðbeiningar
COSMOGONY
TÓNLIST: Texti, jafnvægi
NÁTTÚRA, LYKILORÐ: Stóri hvellur
VÍSINDAGREINAR: Kosmólógía
MAÐURINN: Sköpunarsögur
Hvaðan kemur þetta allt? Hvernig varð alheimurinn til?
Textinn er í brennidepli hér. Uppsetning textans við Cosmogony er
hefðbundin, þar skiptast á vers og viðlag og í hverri vísu er fjallað um
eina goðsögn tengda sköpun heimsins.
Kannið hvaðan goðsagnirnar í textanum koma. Bætið við vísum með
öðrum goðsögnum sem þið þekkið eða uppgötvið.
Kenningin um miklahvell. Ræðið og útskýrið hvernig alheimurinn þenst
út og hvers vegna vísindamenn telja líklegast að þessi kenning sé rétt.
Ræðið þann vanda að það er engin leið til þess að við getum sagt neitt
um hvað var „fyrir miklahvell“.
Sköpunarsaga skiptir iðulega miklu máli í trúarbrögðum og hugmynda-
kerfum. Í sumum kerfum er engin sköpunarsaga heldur einfaldlega
gert ráð fyrir því að raunveruleikinn hafi alltaf verið til staðar og verði
það um alla tíð. Skiptir þetta máli, til dæmis varðandi það hvernig við
skynjum tímann?
Söngtextar eru samdir eða verða einhvern veginn til. Ræðið hvernig
textar verða til og hvernig þeir eru upp byggðir. Ræðið persónulega
reynslu, vísindi og líka „fundna“ texta eins og til dæmis „Being for the
benefit of Mr. Kite?“ hjá Bítlunum.
Það eru tengsl við Dark matter þar sem fjallað er um að megnið af því
sem varð til í miklahvelli er hulduefni. Formgerð Cosmogony er athygl-
isverð, viðlagið lyftir verkinu svo að hægt er að taka það sem dæmi
þegar fjallað er um formgerðina í Crystalline.
Kannið nánar flókin vísindi í tengslum við miklahvell, afstæði,
skammtakenninguna, strengjafræðina og þess háttar.
Vinnustofa í að semja söngtexta/ljóð/stutt leikrit með mismunandi að-
ferðum.
Kennsluapp: https://www.youtube.com/watch?v=3dlRg6lM4mQ C
ir að einna áhugaverðast við
verkefnið hafi verið að kennar-
ar og nemendur þurftu að fara að
hugsa út fyrir rammann. „Það var
áhugavert hve misvel kennarar og
nemendur tóku í það að breyta til
en það þarf mikla uppstokkun á
hefðbundnu skólastarfi til þess að
svona verkefni gangi upp,“ segir
Ragna. Hún segir að nemendurnir
hafi margir hverjir fyrst í stað ekki
verið tilbúnir til þess að brjóta upp
kennslustofufyrirkomulagið. Foss-
vogsskóli hafi ákveðið að fjarlægja
borð og stóla úr skólastofunni sem
nýtt var í verkefninu og þess í stað
settar inn jógadýnur og púðar þar
sem setið var við kertaljós.
Ragna segir að börnunum hafi
þótt þetta allt saman frekar skrýtið
en eftir því sem á leið hafi þau verið
komin inn í hugarheim Bjarkar og
fóru að tengja betur við tónlistina
og skilja samhengið allt miklu bet-
ur. „Helsti lærdómurinn var að við
kennararnir þurftum að fara út
fyrir rammann og hugsuðum ver-
kefnið út frá nemendunum strax
frá upphafi. Það er svo auðveld-
lega hægt að sækja sér þekkingu,
við erum ekki að miðla þekkingu
heldur eru kennarar og nemendur
saman í ferðalagi. Í þessu verkefni
var það sem kom frá nemendunum
og það sem kom frá kennurunum
alveg jafnmikilvægt. Við vorum
saman að læra,“ segir hún.
Margar námsgreinar voru þætt-
aðar saman í Biophiliu verkefninu
í Fossvogsskóla. „Nemendur voru
ánægðir að fá aftur tónlistarkennslu
sem þeir höfðu ekki fengið í 2-3 ár,
þau gerðu sínar eigin plánetur og
við lærðum um jarðfræðina og líf-
fræðina á þeirri plánetu og einnig
sköpuðust miklar pælingar um
hljóð. Við tókum upp alls konar
hljóð og lékum okkur með þau og
fórum út í hljóðeðlisfræði í tengsl-
um við þau,“ segir Ragna. Hún seg-
ir að það hafi verið áhugavert að
fylgjast með því hvernig börnin
breyttust eftir því sem leið á verk-
efnið. „Þau spurðu mikið í byrjun
um hvað þau ættu nákvæmlega að
gera og hvernig. Við gáfum þeim
algjörlega frjálsar hendur og urðu
svo sífellt meira skapandi, hættu að
spyrja og fóru að gera. Mörg gerðu
stuttmynd, aðrir skúlptúra, enn
aðrir hljóðverk,“ segir Ragna. „Með
því að vinna viðfangsefnin á svona
skapandi hátt urðu til heilmiklar
pælingar,“ segir hún.
Börnin full innblásturs
Satu Roberg er verkefnisstjóri
Biophilia menntaverkefnisins í
Finnlandi. Þar í landi tóku alls 9
skólar á mismunandi skólastigum
þátt og var hún mjög ánægð með
útkomuna. „Börnin voru ánægð og
full innblásturs yfir því hvað þau
gátu skapað sjálf og yfir vísindun-
um því list er skapandi en vísindi
geta verið það líka,“ segir hún.
„Þeim líkaði einnig vel að nýta sér
tæknina því börnin lifa í þeim heimi
núna og það var mjög áhugavert að
sjá hvernig tækninni var bland-
að saman inn í kennsluna,“ segir
hún. Verkefnið fór fram að hausti
og að vori fóru fram mælingar á því
hversu mikið af þekkingunni enn
var til staðar hjá börnunum. „Það
var ótrúlegt að sjá að þau mundu
nánast allt af því sem við höfð-
um unnið með í Biophiliu haustið
áður,“ segir Satu.
Finnar hafa nýverið endurskoð-
að aðalnámskrá sína og var endur-
skoðunin í vinnslu þegar Biophiliu
verkefnið hófst. „Í Biophiliu er lögð
áhersla á fjöllæsi (e. multiliteracy),
kennslu þvert á námsgreinar (e.
multidiciplinary) og að kennarar
vinni í teymum og pörum. Einnig
er áhersla á að kenna börnum þvert
á árganga. Allt þetta var einmitt tek-
ið upp í nýju námskránni sem við
erum að vinna eftir núna og er því
Biophilia algjörlega í anda henn-
ar,“ segir Satu. Hún segir að þó svo
að tilraunaverkefninu sé formlega
lokið muni verkefnið halda áfram í
Finnlandi og fleiri skólar munu taka
þátt í haust.
Satu segir að eitt af því áhuga-
verðasta sem kom út úr verkefninu
hafi verið norræna samstarfið. „Við
höfum aldrei gert neitt af þessari
stærðargráðu í Finnlandi og það
var magnað að upplifa þessa sam-
kennd og samvinnu. Ef við höldum
áfram þessu verkefni getum við
breytt ýmsu í skólakerfinu og kom-
ið inn nýjum áherslum. Við erum á
þessari vegferð í Finnlandi þar sem
ríkir mikil ánægja með nýja skóla-
námskrá. Biophilia var eins kon-
ar punkturinn yfir i-ið, fullkomið
verkfæri til að innleiða þessa nýju
námskrá,“ segir Satu.
Aðspurð segir hún helstu
breytingar í aðalnámskránni felast í
því að áherslan sé nú fyrst og fremst
á það hvernig hjálpa megi börnum
að fullorðnast og þroskast og verða
gildur þegn samfélagsins. „Við vit-
um ekki hvernig samfélagið verð-
ur eftir 30 ár. Við þurfum að kenna
börnum að læra og nýta sér upp-
lýsingar. Þau verða að geta hugsað
á nýjan hátt, vera skapandi og geta
fundið nýjar lausnir. Upplýsingarn-
ar eru til staðar en börn þurfa að
vita hvernig þau eigi að nota þær
og nýta þær og skapa út frá þeim.
Þau þurfa þá hæfileika til að geta
spjarað sig í framtíðinni. Biophilia
gerir allt þetta.“
Ragna Skinner, myndlistarkennari í
Fossvogsskóla: „Í þessu verkefni var
það sem kom frá nemendunum og það
sem kom frá kennurunum alveg jafn-
mikilvægt. Við vorum saman að læra,“
Satu Roberg, verkefnisstjóri í Finn-
landi. „Upplýsingarnar eru til staðar
en börn þurfa að vita hvernig þau eigi
að nota þær og nýta þær og skapa út
frá þeim. Þau þurfa þá hæfileika til að
geta spjarað sig í framtíðinni. Biophilia
gerir allt þetta.“
Heyrðu með bleiku
Heyrnartækni | Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Landsbyggðaþjónusta | Sími 568 6880
Fáðu heyrnartæki
til prufu í 7 daga
Október er mánuður Bleiku slaufunnar.
Heyrnartækni leggur málefninu lið. Allur
ágóði af sölu á rafhlöðum og 10.000 kr.
af hverju seldu bleiku heyrnartæki renna
óskiptar til Krabbameinsfélagsins.
Bókaðu tíma í fría heyrnar mælingu
Sími 568 6880
www.heyrnartaekni.is
Ofurnett - ósýnileg í eyra eða falin á bak við eyra
Njóttu þess að taka virkan þátt í
samræðum í góðra vina hópi eða
fjölmenni. Áratuga þróunarstarf
hjá Oticon hefur nú fært okkur ný
heyrnartæki sem hjálpa þér að greina
talmál betur og skýrar en nokkurn
tímann áður í krefjandi aðstæðum.