Fréttablaðið - 11.03.2017, Side 28

Fréttablaðið - 11.03.2017, Side 28
Kristbjörg Kjeld leik-kona tekur á móti mér inni á herbergi eitt í Þjóðleikhúsinu þar sem hún hefur undirbúið sig fyrir leiksviðið og átt sitt athvarf í önn langra daga í ein sextíu ár. Það er þó hvorki að sjá né heyra á Kristbjörgu að hún eigi svo langan feril að baki enda sérdeilis ungleg, röddin björt og andinn ungur. Það er kyrrð og ró í gamla leikhúsinu við Hverfis- götuna svona á þriðjudagsmorgni en þó gætir eilítillar spennu í loftinu enda frumsýningarvika hjá Krist- björgu og samverkafólki hennar. Ekki þannig maður Fyrir dyrum stendur frumsýning á Húsinu, áður ósýndu verki eftir Guðmund Steinsson, eiginmann Kristbjargar, sem féll frá fyrir rúmum tuttugu árum. En aðspurð um verkið segir Kristbjörg að sér þyki alltaf dálítið óþægilegt að tala um leikritin hans Guðmundar enda standi þau henni nærri. „Guð- mundur fjallaði mikið um yfir- borðsmennskuna í sínum verkum. Að við meinum ekki alltaf það sem við segjum. Hann er að benda okkur á mikilvægi nándar og einlægni gagnvart hvert öðru í okkar daglega lífi. Mikilvægi þess að staldra við og sinna því sem skiptir máli. En það sem ég hef lært af því að leika í verk- um Guðmundar er fyrst og fremst þessi mikla nákvæmni. Maður þarf að vera svo nákvæmur með hans texta að það má engu skeika. Þetta er svo nákvæmlega byggt og það er svo mikil tónlist í þessu. Þannig að ef einhver fer ekki rétt með eða bregður út af, þá verður tónninn falskur.“ Húsið segir frá vel stæðum hjón- um sem flytja inn í nýtt einbýlishús ásamt þremur sonum sínum. Þau njóta þess að sýna vinum nýja og glæsilega heimilið en brátt kemur í ljós að í húsinu ráða öfl sem þau mega sín lítils gegn. Fjarlægðin eykst milli fjölskyldumeðlima, óboðnir gestir gera vart við sig og heimilið virðist varnarlaust. Verkið er hlaðið áleitnum spurningum um samastað mannsins í nútímasam- félagi og þrátt fyrir að vera skrifað fyrir um fjörutíu árum á það erindi í dag. Kristbjörg segist muna ágæt- lega eftir þeim tíma þegar Guð- mundur var að skrifa þetta verk. „Þetta var á þeim tíma þegar unga fólkið var að gera uppreisn gegn ríkjandi gildismati. Sýningin okkar hér er því í þessari períódu sextíu og átta kynslóðarinnar en hversu mikið hefur í raun breyst er svo umhugsunarefni.“ Það er líka umhugsunarefni af hverju Húsið hefur aldrei áður verið sett á leiksvið en Kristbjörg segir skýringuna í raun frekar einfalda. „Guðmundur átti frekar erfitt upp- dráttar sem leikskáld. Hann skrifaði öðruvísi og það var meiri eftirspurn eftir natúralisma og það var ekki fyrir Guðmund. Hann var alltaf trúr sínum hugmyndum og sinni nálgun og elti aldrei það sem var í tísku hverju sinni. Það var einfaldlega ekki í hans eðli að elta eftirspurnina, hann hefði ekki getað það, því hann var ekki þannig maður.“ Saknar nándarinnar Það er mildur blær kærleika og söknuðar í rödd Kristbjargar þegar hún talar um Guðmund og tæpast hefur nokkur manneskja þekkt hann betur. Guðmundur og Krist- björg giftu sig þegar hún var 27 ára, þá þegar búin að þekkjast í nokkur ár. „Við giftum okkur 1962 en Guð- mundur féll frá 1996. Svona langur tími mótar lífið og mótar mann sem manneskju. Ég sakna Guðmundar á hverjum degi. Hef stundum sagt að mér finnist ég ekki hafa neinn að tala við eftir að hann fór. Maður saknar þessarar nándar við aðra manneskju og fyrir mig sem lista- konu var þetta líka mikilvægt. Hann kenndi mér svo ótrúlega margt og við ræddum alltaf mikið um listina inni á heimilinu. Það varð ekki hjá því komist.“ Kristbjörg segir að þau Guð- mundur hafi alla tíð ferðast mikið og að gaman og gleði hafi ríkt í hjónabandi þeirra. „Við vorum ánægð og hamingjusöm hjón. Guðmundur var góður maður. Honum er best lýst þannig. Hann var hlýr og yndislegur í alla staði. En á vissan hátt þá var hann líka frekar prívat persóna, þó svo hann hafi haft afskaplega gaman af því að koma innan um fólk og þá var hann skemmtilegur og fyndinn. Mér fannst reyndar þegar ég var í útlöndum með honum að þá hafi hann verið frjálsari. Hann var oft pínu meira þvingaður hérna heima í fámenninu, en í útlöndum blómstr- aði hann, talaði við hvern sem var og var heimsmaður.“ Fyrir þann sem er heimsmaður í eðli sínu og gengur aðeins á bratt- ann í sinni listsköpun getur efalítið verið dálítið þrúgandi að búa við fámenni. Kristbjörg tekur undir að þetta geti verið tilfellið enda geti lítil samfélög eins og til að mynda leikhússamfélagið á Íslandi átt það til að vera dómhart. „Já, það er það sem er óþægilegt. Þetta er svo smátt í sniðum og í svona fámennu sam- félagi er miklu erfiðara fyrir lista- mann að koma með eitthvað sem er ekki alveg viðtekið. Sá hópur sem tekur við er svo fámennur, en í stærri samfélögum færðu nægilega stóran hóp til þess að það dugar þér til þess að fá rödd. Þannig finnur Langar að verða frábær leikkona Kristbjörg Kjeld á sextíu ára leikafmæli um þessar mundir en hún á að baki einstaklega glæstan feril. Kristbjörg segir að hún finni enn fyrir þörfinni til að læra og að draumurinn um að skapa eitthvað fallegt haldi henni gangandi. Kristbjörg Kjeld í herbergi eitt í Þjóðleikhúsinu þar sem hún hefur átt sitt athvarf á sextíu ára leikferli og sett upp ófá andlit leikbókmenntanna. Fréttablaðið/EyÞór „Við vorum ánægð og hamingjusöm hjón. Guð- mundur var góður maður. Honum er best lýst þannig,“ segir Kristbjörg um hjóna- band sitt og leikskáldsins Guðmundar Steinssonar. Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is Ég sakna guðmundar á hverjum degi. hef stundum sagt að mÉr finnist Ég ekki hafa neinn að tala við eftir að hann fór. ↣ 1 1 . m a r s 2 0 1 7 L a U G a r D a G U r28 H e L G i n ∙ F r É T T a B L a ð i ð 1 1 -0 3 -2 0 1 7 0 4 :3 2 F B 1 2 0 s _ P 1 0 0 K .p 1 .p d f F B 1 2 0 s _ P 0 9 3 K .p 1 .p d f F B 1 2 0 s _ P 0 2 1 K .p 1 .p d f F B 1 2 0 s _ P 0 2 8 K .p 1 .p d f A u to m a ti o n P la te r e m a k e : 1 C 6 C -C 6 9 0 1 C 6 C -C 5 5 4 1 C 6 C -C 4 1 8 1 C 6 C -C 2 D C 2 7 5 X 4 0 0 .0 0 1 6 A F B 1 2 0 s _ 1 0 _ 3 _ 2 0 1 7 C M Y K
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120

x

Fréttablaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.