Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.1993, Side 21

Tímarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 1. árg. 1993
n=
fjöldi
einstak-
linga
n=17
n=16
Streita
n=2ö
%
100
90-
80
70
60
50
40
30
20
10
n=23
n=16
Reykinsar
n=29
Ilækkað kólesteról, of'lita Hreyfingarleysi
n=17 n=ll
hættu að reykja
breyttu mataræði
juku hreyfingu
minnkuðu vinnuálag
Ahættuþættir sem einstakl. töldu sig hafa
MYND 3. Hlutfall þeirra sem breyttu um lífsstíl í kjölfar frœðslunnar m.t.t. áhœttuþátta.
á hversu mikla fræðslu sjúklingarnir töldu sig
fá, né heldur fjöldi innlagna á sjúkrahús vegna
hjartasjúkdóms.
Fræðsla, sem sjúklingarnir telja sig fá, virðist
ekki í réttu hlutfalli við lengd sjúkrahúsdvalar.
Þeir sjúklingar, sem dvelja á hjartadeildinni í
8-14 daga, virðast fá mesta fræðslu. Könnunin
sýnir að 63% þátttakanda telja að maki þeirra
hafi ekki fengið fræðslu.
Ekki er marktækur munur á fræðslu milli
sjúkrahúsa (p>0,05).
Umfjöllun
Niðurstöður könnunarinnar benda til þess að
sú fræðsla, sem veitt er, beri árangur þar sem
90% einstaklinganna segjast breyta um lífsstíl
eftir útskrift. Hjúkrunarfræðingar og læknar
fræða sjúklingana mest og er fræðslan á ein-
földu og skýru máli. Hins vegar kemur fram að
fræðsluþörfum sjúklinganna er ekki fullnægt.
Niðurstöðurnar sýna enn fremur að meira en
helmingur aðspurðra vonaðist eftir að fá meiri
fræðslu en þeir töldu sig fá. Þeir þættir sem
sjúklingarnir vilja helst fá fræðslu um er hvernig
bregðast eigi við hjartaverk, líkamlega áreynslu
og kransæðastíflu og einkenni hennar. Hins
vegar telja sjúklingarnir sig fá mesta fræðslu um
áhættuþætti, s.s. reykingar, mataræði og há-
þrýsting. Þessi munur kemur heim við niður-
stöður annarra rannsókna sem sýna að mikið
ósamræmi er á milli þeirrar fræðslu, sem sjúkl-
ingum er veitt, og fræðslunnar sem þeir telja sig
þurfa að fá (Anna Lilja Gunnarsdóttir o.fl.,
1985; Murray, 1989; Tilleyo.fi., 1987). Þegar
heim er komið er mikilvægt að einstaklingurinn
viti m.a. hvernig bregðast eigi við hjartaverk
og einnig á hvaða lyfjum hann útskrifast. Vakna
því spurningar eins og þær hvort einstaklingur-
inn hafi ekki fengið fræðslu um þessa þætti eða
hvort kvíði og aðrir utanaðkomandi þættir hafi
haft áhrif á það hvernig hann meðtók fræðsl-
una. Erlendar rannsóknir sýna að mikilvægt er
að fylgja fræðslunni eftir þegar heim er komið,
t.d. með lesefni, viðtölum og þess háttar (Gard-
ing o.fl., 1988).
Hjúkrunarfræðingar og læknar veita mestu
fræðsluna að mati sjúklinganna en athyglisvert
er að næringarfræðingar veita minnstu fræðsl-
una. Skýringin á því er sennilega sú að nær-
ingarfræðingar fræða sjúklingana ekki meðan
á innlögn stendur nema sjúklingurinn óski sér-
staklega eftir því.