Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.2004, Blaðsíða 15

Fréttamolar...
Margrét segir enn fremur að flest sjúkrahús á
landinu hafi verið reist af útlendingum. Þannig
hafi danskir oddfellowar gefið íslendingum
Holdsveikraspítalann í Laugarnesi, kaþólskar
nunnur byggðu Landakot og ráku spítalann ein-
ar og nánast óstuddar í áratugi, Frakkar byggðu
þrjú sjúkrahús fyrir sjómenn hér á landi og svo
mætti lengi telja.
„Kleppsspítali er fyrsta sjúkrahúsið sem ríkið lét
reisa, það var árið 1907. A öðrum áratug 20. ald-
ar taka íslenskar konur við frumkvæði útlend-
inga við uppbyggingu sjúkrastofnana hér á landi.
Formæður okkar ákváðu t.d. að minnast þess að
þeim var veittur kosningaréttur til Alþingis árið
1915 með því að stofna Landspítalasjóð. Þegar
sjúkrahúsið tók til starfa í árslok 1930 höfðu
konur lagt fram um 1/3 hluta af kostnaði við
byggingu spítalans. Fyrstu áratugi 20. aldar var
meðallegutími sjúklinga á sjúkrahúsum um 6
vikur en kostnað af sjúkrahúsvist þurftu menn
að greiða úr eigin vasa og það voru örfáir sem
höfðu efni á að greiða fyrir svo langa legu að við-
bættum öðrum útgjöldum, t.d. til lækna og fyrir
lyfjakaup. Þeir sem ekki gátu greitt þurftu oftar
en ekki að segja sig til sveitar og misstu við það
pólitísk réttindi því þá fengu þeir ekki lengur að
kjósa. Langflestir svokallaðra sveitarómaga voru
fólk sem hafði misst heilsuna og gat ekki reitt
fram peninga fyrir sjúkrahjálp." Hún segir það
hafa verið í verkahring einhvers starfsmanns
sjúkrahúsanna að krefja sjúklinga um tryggingu
fyrir greiðslu á legukostnaði áður en þeir voru
lagðir inn.
Margét segir að lokum að með tilkomu alþýðu-
trygginga árið 1936 hafi íslendingum verið
tryggð ókeypis sjúkrahúsvist á opinberan kostn-
að. „Við höfum húið við þetta kerfi í tæpa öld og
það er í sjálfu sér ekki langur tími en nú virðist
þróunin vera í hina áttina, að fólk þurfi að greiða
sífellt meira fyrir þjónustuna."
Margrét hefur tekið saman yfirlit um hjúkrunar-
menntun á vegum Félags íslenskra hjúkrunar-
kvenna en erindi þar að lútandi flutti hún er
þess var minnst að 30 ár eru liðin frá því náms-
braut í hjúkrunarfræði var stofnuð við Háskóla
Islands en erindi hennar birtist sem grein hér
annars staðar í tímaritinu.
Ályktun frá fagdeild bráðahjúkrunarfræöinga
26. janúar 2004
Fagdeild bráöahjúkrunarfræöinga fordæmir fyrirhugaöar breytingar á
starfssemi Landspítala-háskólasjúkrahúss, LSH.
Uppsagnir starfsfólks, fækkun sjúkrarúma og breytingar á starfsemi
hafa gríðarleg áhrif á alla þjónustu viö sjúklinga og teflir öryggi þeirra
í tvísýnu. Fyrirhuguö helgarlokun á bráöamóttöku við Hringbraut hefur
í för meö sér aukið álag á starfssemi slysa- og bráðamóttöku í Fossvogi
sem er þó nóg fyrir um helgar. Þetta eykur bið eftir þjónustu og hætta
á mistökum eykst auk þess sem aðgengi sjúklinga aö sérhæföri hjúkr-
unarþjónustu mun minnka.
Nú þegar annar LSH varla þeim verkefnum sem samfélagiö gerir kröfur
til. Ef skeröa á þjónustu enn frekar munu sjúklingar útskrifast enn veik-
ari en nú er raunin og gera auknar kröfur um aöhlynningu í heimahús-
um. Heimahjúkrunin er ekki í stakk búin til að fullnægja þeim kröfum
þannig aö áhrifin á heimili landsins veröa mikil. Afleiðingar þessa er ó-
hjákvæmileg fjölgun endurinnlagna en slíkt leiðir til aukins álags og
kostnaðar á bráðaþjónustuna.
Fagdeild bráöahjúkrunarfræöinga hvetur stjórnvöld til aö endurmeta
fjárveitingar til LSH auk þess sem óskaö er eftir stefnu stjórnvalda hvaö
varöar starfsemi og þjónustustig LSH.
Ársfundur Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfraeði
Ársfundur Rannsóknarstofnunar í hjúkrunarfræöi var haldinn 22. jan-
úar. Marga Thome, fundarstjóri, setti fundinn og Herdís Sveinsdóttir,
formaöur stjórnar Rannsóknarstofnunarinnar, fór yfir siöareglur sem
gefnar voru út af Háskóla íslands á síðasta ári og sagöi frá starfsemi
stofnunarinnar.
Guörún Kristjánsdóttir, prófessor, flutti erindi er hún nefndi „Sérfræöing-
ar í krafti þekkingar" og rakti m.a. aðdraganda og þróun sérfræðiþekking-
ar í hjúkrun. Elsa B. Friöfinnsdóttir, formaður Félags íslenskra hjúkrunar-
fræöinga, flutti erindiö „Sérfræöingar í hjúkrun: Fagleg forysta eöa flott-
ur titill?" þar sem hún fór m.a. yfir lög og reglugeröir er varöa sérfræö-
inga í hjúkrun, skilgreiningar Alþjóöasamtaka hjúkrunarfræöinga, stöö-
una í Bretlandi, hjúkrunarsérfræöinga á íslandi og heilbrigöisáætlun.
Þá fóru fram pallborðsumræður um sérþekkingu í hjúkrun en í þeim
tóku þátt Anna Gyöa Gunnlaugsdóttir, lektor og hjúkrunarfræðingur á
Landspítala-háskólasjúkrahúsi, Arna Skúladóttir, hjúkrunarfræöingur á
LSH, Elsa B. Friöfinnsdóttir, formaöur Fih, Guðrún Kristjánsdóttir, pró-
fessor, og Lovísa Baldursdóttir, hjúkrunarfræöingur á LSH, og spunnust
líflegar umræöur um fundarefniö.
Timarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 80. árg. 2004