Freyr - 01.10.2005, Side 16

Fálkamir voru fluttir með Dettifossi til Þýzkalands. Hér má sjá nokkra á skipsfjöl. Áður en siglt var gafst Reykvíkingum tækifæri á að skoða
fálkana en dr. Brull fór fram á að almenningur virti þá fyrir sér af hafnarbakkanum og erti ekki fuglana. Níu af fálkunum tólf keyptu leið-
angursmenn en tvo gaf Búnaðarfélag íslands þeim og Gísli Sigurbjörnsson „á Grund" einn.
Göring kaupir
íslenska fálka.
Hermann Göring hefír sent hingað
upp tvo menn til þess að kaupa
fyrir sig fálka. Mennimir hafa dvalið
hjer mánaðartíma og eru nú fyrir norð-
an.
Þeir hafa keypt 8 fálka og auk þess
fengið gefins þrjá fálka.
Mennimir koma með fálkana með
Dettifossi næst.
Þannig fær Göring 11 íslenska fálka.
Morgunblaðið, þriðjudaginn 6. júlí, 1937.
Fálkarnir eru sagðir 11 i þessari fyrstu frétt
Morgunblaðsins af Þjóðverjunum. Þeir urðu þó
12 talsins þegar fálki Gisla á Grund bættist við.
landi Evrópu. Níu af fálkunum tólf keyptu
leiðangursmenn, tvo gaf Búnaðarfélag Is-
lands þeim og Gísli Sigurbjörnsson kaup-
maður („á Grund"). Sagt er frá því að fálk-
unum séu gefnar dúfur og rjúpur og þrífist
vel. „Fálka sína hefur dr. Brull fengið á Aust-
ur-, Norður- og Vesturlandi, í Laxárdal, að
Hólum og að Grenjaðarstöðum, í Glerárdal,
við Mývatn og við Isafjörð," segir í frásögn
Morgunblaðsins. „Yngstu fálkarnir eru frá
Vestfjörðum. Þeir eru 16 daga gamlir, en
hinir elztu frá Austurlandi, 60 daga gamlir."
KYNÞÁTTAHYGGJA
NAZISTA KOM VIÐ SÖGU
Þýzku fálkafræðingarnir lögðu metnað í
rannsóknir sínar. I erindi dr. O. Klein-
schmidts frá ráðstefnunni í Braunschweig
haustið 1937 segir meðal annars: „Það
hefur ávallt verið Þýzkalandi metnaðarmál
að vera ekki eftirbátur neins annars lands í
vísindum, ekki heldur á þessu sviði, þótt
viðfangsefnið eigi sér ekki heimkynni hjá
okkur." Á erindi Kleinschmidts má reyndar
merkja, að það er samið á nazistatlman-
um, því þar segir einnig: „Veiðifálkinn,
sem óumdeilanlega heyrir til göfugustu
vera jarðkringlunnar, er eitt mikilvægasta
dæmið um kynþáttahugtakið og dýpri
skilning þess." En þótt þarna örli á vafa-
sömum vísindum kynþáttahyggjunnar,
sem svo mjög voru í tízku í valdatíð naz-
ista, eru þær rannsóknaniðurstöður, sem
raktar eru í öðrum erindum ritsins, strang-
vísindalegar, svo sem um sníkjudýr sem
leggjast á íslandsfálkann og aðra sjúk-
dóma sem hrjá hann, einkum þegar hann
er fluttur úr upprunalegum heimkynnum
sínum á suðlægari slóðir.
MINNISSTÆÐIR FUGLAFLUTNINGAR
MEÐ DETTIFOSSI
Hér er reyndar vert að geta sögu sem hálf-
þýzkur frændi greinarhöfundar sagði af för
sinni frá fslandi til Þýzkalands sumarið 1939.
Þá var hann fimm ára að aldri farþegi ásamt
móður sinni á Dettifossi sömu leið og leið-
angursmenn Hermann Göring-stofnunarinn-
ar réttum tveimur árum áður. En þrátt fyrir
að hafa verið svo ungur að árum prentaðist
það sem hann sá þarna um borð á leiðinni
yfir hafið í minni hans. Uppi á dekki voru
nefnilega tvö fuglabúr. I öðru voru nokkrir
fálkar. I hinu kjúklingar eða rjúpur, ætlaðar
sem fóður fyrir þá fyrrnefndu. Það er ekki að
undra að fjaðrafokið þegar kjúklingur var
færður yfir í fálkabúrið skyldi hafa reynzt
fimm ára hnokka minnisstætt. Hann mundi
það líka að þegar [ höfn var komið í Ham-
borg voru það menn á vegum Hermanns
Görings sem sóttu fálkana. Sennilegast hafa
það verið starfsmenn ríkisfálkabúsins.
Starfsemi ríkisfálkabúsins var sjálfhætt eft-
ir stríðið. Göring var dæmdur til dauða af
stríðsglæpadómstólnum í Nurnberg og hann
stytti sér aldur þann 15. október 1946. En
þótt „ríkisveiðistjórinn" væri allur hefur
áhugi á veiðifuglum, þar á meðal íslenzka
fálkanum, viðhaldizt í Þýzkalandi sem annars
staðar allt fram á þennan dag (sjá t.d.:
www.falknerei.de).
16
FREYR 10 2005