Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.2012, Page 172

171SAGA SKRIFPÚLTS
Við skrifpúltið hefur Sveinbjörn Egilsson unnið að mörgum þeirra
afburðarverka sem eftir hann liggja. Við afhendingu skrifpúltsins á
Bessastöðum var haft á orði að skrifpúltið hafi verið mótsstaður forn-
grískrar hámenningar og íslenskrar gullaldarmenningar og er það
vart ofsögum sagt. Á meðan Sveinbjörn Egilsson gegndi kennara- og
rektorsembætti vann hann mikið að þýðingum. Má þar nefna skólaþýðingu
á Menón eftir Platón. Fyrir Fornfræðafélagið, sem hann var stofnfélagi að,
þýddi hann Íslendingasögurnar á latínu. Hann þýddi einnig Snorra-Eddu
á latínu og tók saman orðabók yfir íslenskt skáldamál sem varð mikilvægt
uppsláttarrit á því sviði. Með þýðingum sínum á latínu hefur hann án efa
opnað erlendum fræðimönnum aðgang að menningararfi Íslendinga. En
fleira hefur Sveinbjörn fengist við er hann stóð við skrifpúltið. Vitað er að
hann frumsamdi sálminn Heims um ból og áhugavert er til þess að hugsa að
þar hafi hann skrifað og þýtt ýmsar perlur á borð við Fljúga hvítu fiðrildin og
vögguvísuna Nú legg ég augun aftur. Margt fleira mætti nefna til marks um þá
sögu sem gæðir púltið óáþreifanlegu gildi, sem án efa mun verða mörgum
innblástur. Eftir daga Sveinbjarnar eignuðust skrifpúltið Benedikt Gröndal
sonur hans og síðar Einar Benediktsson skáld. Benedikt var mikilvirkur
fræðimaður eins og faðir hans og þegar Sveinbjörn lést var hann enn að
vinna að þýðingu Ilíonskviðu í bundnu máli, sem sonur hans, Benedikt, lauk
við. Benedikt var fyrsti Íslendingurinn sem lauk meistaraprófi í norrænum
fræðum og stundaði auk þess nám og rannsóknir á sviði náttúrufræða og
málvísinda. Hann var ljóðskáld í rómantískum anda og samdi leikrit og
sögur. Þá liggur eftir hann einstakt safn teikninga af villtum dýrum Íslands,
fiskum, fuglum og spendýrum, sem kom út árið 1976 en Benedikt var
afburðateiknari. Benedikt og Einar unnu báðir að ýmsum hinna þjóðþekktu
verka sinna við skrifpúltið góða. Eftir þeirra daga var skrifpúltið í eigu
Ragnars Ásgeirssonar bróður Ásgeirs Ásgeirssonar forseta, en Ragnar keypti
skrifpúltið af Einari Benediktssyni skáldi. Haft er eftir Ragnari að Einar
hafi ,,haldið púltinu til haga af því að hann vissi hvað hafði verið skrifað
á því“, en Ragnar var málkunnugur Einari. Ragnar Ásgeirsson var maður
íslenskrar menningar. Hann safnaði listaverkum og þjóðlegum fróðleik
og liggja eftir hann nokkrar bækur. Síðustu ár ævi sinnar helgaði hann
byggðasöfnum landsins krafta sína og fer vel á því að skrifpúltið sem hann
átti sinn þátt í að varðveita skuli nú vera í vörslu Þjóðminjasafns Íslands og
tilheyra safnkosti þess.
Afkomendur hans hafa nú af velvilja og rausn afhent þjóðinni púltið til
eignar. Gestir Bessastaða geta nú virt fyrir sér hinn merka grip og íhugað sögu