Dagblaðið Vísir - DV - 10.11.2017, Síða 42
Vikublað 10. nóvember 2017 10
virðingu fyrir því hvað þjóðin
okkar er skapandi þegar kemur
að bóka- og blaðaútgáfu. Önnur
lönd hafa kannski arkitektúr en við
höfum sögur og bækur. Þetta er
okkar menningararfur og hann ber
að varðveita. Þess vegna talaði ég
fyrir því að láta afnema bókaskatt-
inn. Við eigum að gera rekstrarum-
hverfið enn betra, af því það er svo
mikill auður þarna. Sumir sögðu
við mig „heyrðu þetta er ekkert
Framsóknarmál Lilja mín, þetta er
ekki okkar fólk sem er þarna“ en
ég tek ekki þátt í þannig pólitík. Ég
geri það sem ég trúi á. Það sem ég
tel að sé rétt.“
„Ég segi það sem mér finnst“
Það verður ekki hjá því komist
að spyrja Lilju aðeins út í stöðu
hennar sem kona í stjórnmálum.
Hvernig upplifir þú tilveruna í
þessu samhengi? Eiga konur enn á
brattann að sækja og þarf hún að
leggja meira á sig til að fá áheyrn í
stjórnmálaumhverfi, sem enn er að
mestu stýrt af karlmönnum?
„Ég hef alltaf haft það að leiðar-
ljósi að segja einfaldlega það sem
mér finnst og hafa ekki áhyggjur af
útkomunni. Ég held að það hjálpi
sérstaklega í stjórnmálalegu sam-
hengi að tala hvorki inni í karla- né
kvennahóp heldur segja bara sína
meiningu. Hins vegar er ég á því að
kynjakvótar í stjórnum fyrirtækja,
og á framboðslistum, hafi hjálpað
til við að auka þátttöku kvenna í
atvinnulífinu og ég vil meina að
það náist meiri árangur með meiri
breidd. Það má líkja þessu við
meiri áhættudreifingu. Svo er það
er líka góð samvinna að blanda
saman sjónarmiðum karla og
kvenna, enda ólíkir reynsluheim-
ar og menningararfur sem nýtist
öllum til góðs. Ég er mjög stolt af
því að staða kvenna á Alþingi er
sterkust í Framsókn.“
Klisjukenndir draumar um
fullkomna ríkisstjórn
Spurð að því hvernig hennar
draumaríkisstjórnin myndi líta
út skellir hún fyrst upp úr. Varar
svo við því að svarið muni hljóma
frekar klisjukennt en engu að síður
sé það hreinskilið.
„Mig dreymir meðal annars um
að starfa með ríkisstjórn sem væri
tilbúin fara á fullu í menntamálin
og vera heiðarleg með það hvar við
stöndum í þeim efnum. Krökkunum
okkar vegnar ekki jafn vel í námi og
þeim vegnaði áður og brottfall hefur
aukist. Þetta kemur meðal annars
fram í samanburðarkönnunum
OECD. Við þurfum að skoða hvað
sé að og hvernig sé hægt að bæta
úr þessu enda höfum alla burði í að
vera framúrskarandi á þessu sviði
líkt og til dæmis Finnar. Svo er það
ferðaþjónustan. Hún skapar mestar
gjaldeyristekjur í þjóðarbúið og
skipulag og umgjörð kringum hana
þarf að vera traust og fyrirsjáanlegt.
Þessi atvinnugrein hefur vaxið og
vaxið en samt erum við ekki komin
með heildstæða stefnu. Við þurfum
líka að læra af öðrum ríkjum enda
hefur fjölgun ferðamanna gert að
verkum að nú erum við allt í einu
orðin þjóð sem býr til meiri gjald-
eyristekjur en hún eyðir. Þetta er
alveg nýtt í sögu landsins.“
Hvað verður um
öll þessi „læk“ okkar?
Lilja segir að í draumaríkisstjórn-
inni sinni sé traust og duglegt
fólk, tilbúið að starfa saman næstu
fjögur árin, burtséð frá því hvaða
flokki hver og einn tilheyrir. Hún
vill meina að til þess þurfi mikla
stefnumótun, auðmýkt gagnvart
viðfangsefnum og einarðan vilja
til samvinnu. Að fólkið sé tilbúið
að skoða málin út frá sem flestum
sjónarmiðum og hafi einlæga trú á
því að þátttaka þeirra í stjórnmál-
um snúist fyrst og fremst um að
bæta íslenskt samfélag.
En hvernig nær stjórnmálafólk
að treysta hvert öðru, og hvernig
nær þjóðin svo að treysta stjórn-
málamönnum upp á nýtt?
Lilja telur að með því að leggja
áherslu á gagnsæ og vönduð vinnu-
brögð sé þetta hægt. „Svo þarf
þjóðin að fá að fylgjast enn betur
með opinberri stefnumótun. Þegar
við unnum að losun haftanna
reyndist það vel að setja allt sam-
stundis á netið svo að fólk gæti
fylgst með. Og ef fólk skildi ekki
hugtökin þá lögðum við bara meiri
vinnu í að gera þau skiljanlegri,“
segir hún og bendir á að samfé-
lagsmiðlavæðingin hafi sérstaklega
orðið til þess að kallað væri eftir
auknu gagnsæi.
„Með netinu hefur ákveðin
valdefling almennings átt sér stað.
Fjölmiðlar, stjórnmál og fyrirtæki
hafa þurft að aðlagast enda er þetta
heilmikil breyting á því hvernig við
eigum samskipti. Maður getur spurt
sig að því hvort hér sé fimmta valdið
komið? Á samfélagsmiðlum verða
til alls konar fréttir, alveg óháðar
fjölmiðlum. Hvort sem það sem
telst fréttnæmt snúist um pólitík,
viðskipti eða persónulega lífið. Það
gleymist hins vegar stundum að við
vitum ekki nákvæmlega hvað er ver-
ið að matreiða fyrir okkur. Við vit-
um ekki alveg hvernig fréttaveitan á
Facebook virkar, hvað verður um öll
þessi „læk“ okkar, eða hvað er gert
við niðurstöður úr sakleysislegum
persónuleikaprófum svo fátt eitt sé
nefnt. Það er einfaldlega komið risa-
apparat utan um líf okkar sem við
skiljum enn ekki til fulls og þangað
til við gerum það er eflaust hyggileg-
ast að hugsa út í afleiðingarnar, áður
en stór orð eru látin flakka.“
„Ég var allt of
alvörugefinn
unglingur til að bera
titilinn Breiðholtsvill-
ingur en auðvitað
stóð ég alltaf með
mínu fólki. Ef upp
kom að krökkunum
í Fellahverfinu væri
kennt um eitthvað að
ósekju þá var for-
manninum að mæta“