Húnavaka - 01.05.2016, Qupperneq 78

H Ú N A V A K A 76
Varmalandi í Borgarfirði, Löngumýrarskólann, skólann á Laugalandi í
Eyjafirði og Húsmæðraskólann á Hallormsstað, sem er nú sá eini sem eftir er
á landsbyggðinni fyrir utan Kvennaskólann í Reykjavík. Ég fullyrði hiklaust að
ef námsmeyja í þessum skólum hefði ekki notið við hefði byggð í mörgum
sveitum landsins nánast liðið undir lok vegna mannfæðar. Í fámennu og
dreifbýlu landi var þessi blóðblöndun eins og vítamínsprauta fyrir sveitirnar.
En það var ætlunin að segja smá ferðasögu. Þorrabótið á Hólum veturinn
1954 mun hafa verið haldið á öndverðum þorra eða í byrjun febrúar.
Dagsetninguna man ég ekki fyrir víst. Ég fékk boð um blótið eftir einhverjum
leiðum og nú kom að því að hugsa fyrir ferðalaginu. Ætlan mín var að ganga
norður yfir Kiðaskarð til Skagafjarðar og reyna að fá þar bílferð til Hóla.
Ferðadagurinn rann upp, bjart og stillt veður en frost allmikið og herti undir
kvöldið. Ég taldi mig allvel búinn til vetrarferðalags. Ég þurfti að bera
pokaskjatta með sparifötum og skóm. Góðan broddstaf hafði ég sem kom sér
vel því svellalög voru allmikil. Leið mín lá í byrjun út hjá Stafnsrétt og síðan
upp snarbrattar Stafnsbrekkurnar. Þær voru nokkuð svellrunnar og þurfti
aðgæslu við. Þegar brekkunum sleppti tekur við hallalítill fláarkafli austur að
Kiðaskarði. Skarðið er fremur þröngt og liggur í boga, fjöllin beggja megin og
brattar skriður með hamraflugum hið efra. Sunnan megin gnæfir Kirkjuburstin
stílhrein og fögur en að norðan Þrándarhlíðarfjall með endurvarpsstöð á
toppi. Austan Þrándarhlíðarfjalls er svo Selhnjúkur. Ferðin gekk allvel norður
í gegnum skarðið. Undan miðri Kirkjuburstinni er talsvert hólahrúgald er
nefnist Þröskuldur. Þegar austur fyrir hann er komið falla öll vötn til
Skagafjarðar.
Leið mín lá nú niður með svokölluðum Sellæk en neðan skarðsins sameinast
hann vatni er kemur framan Mælifellsdal, og heitir eftir það Mælifellsá. Fellur
hún í talsvert miklu gili niður hjá bænum Mælifellsá en þangað var för minni
í byrjun heitið. Þangað var ég nú kominn eftir um fimm tíma göngu.
Á Mælifellsá bjuggu þá sæmdarhjónin, Björn og Þorbjörg og ungur sonur
þeirra, Margeir, oftast kallaður Daggi, síðar bóndi á Mælifellsá. Ég hafði
komið þangað áður með pabba er hann var að sækja fjallskilafund. Mér var
tekið þarna afar vel, fékk að borða og hvíla mig. Svo var farið að huga að
bílferð til Hóla. Ungur bóndi, Guðmundur á Hafgrímsstöðum í Tungusveit,
átti rauðan Ford vörubíl K 223. Hann var fáanlegur að keyra til Hóla. Daggi
sonur hjónanna á Mælifellsá bjóst til ferðar með mér. Sá galli var á að bíllinn
var bara með einföldu stýrishúsi. Farþegar voru það margir að einhverjir urðu
að standa úti á bílpalli skjóllausir.
Ég bauðst til að standa úti og gerði það alla leiðina til Hóla ásamt öðrum
pilti en þrír eða fjórir tróðust inní stýrishúsið. Ég ætla ekki að reyna að lýsa
þessu ferðalagi en hörkufrost var komið og napur vindurinn næddi um okkur
skjóllausa á bílpallinum. Ferðin hefur sjálfsagt tekið einn og hálfan til tvo tíma.
Svellbunkar voru víða í Blönduhlíðinni en bíllinn á keðjum og Guðmundur
öruggur bílstjóri. Hann var seinna einn af þekktari vörubílstjórum Skagafjarðar,
óhemju duglegur og ósérhlífinn og féll aldrei verk úr hendi.
Er til Hóla kom var vinum að mæta. Við vorum drifnir inní hlýtt hús og