Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.2018, Blaðsíða 22

22 16. mars 2018fréttir
Sætoppur ehf. l Lónsbraut 6 l 220 Hafnarfirði l Sími 551 7170 l www.saetoppur.is
M
isnotkun á kvíðastill­
andi og róandi lyfjum
á borð við Xanax (Al­
prazolam) og flogaveikis­
lyfinu Rivotril hefur færst í aukana
undanfarin misseri. Samkvæmt
upplýsingum DV eru dæmi um að
Xanax sé heimapressað og þá með
öðrum virkum efnum en Alpra­
zolam blandað saman við, þar
sem eftirsóknin er meiri en fram­
boðið ræður við.
Alprazolam er mjög ávana­
bindandi og geta fráhvarfsein­
kenni verið frá óskýrri sjón og
eymslum í vöðvum yfir í flogaköst.
Það er um tíu sinnum sterkara en
Valíum (Díazepam).
Geta valdið hjartastoppi
Þegar lyfið er pressað heimavið
er stundum notað efnið Flunitr­
azepam, en það er einnig þekkt
sem Rohypnol. Flestir tengja notk­
un þess við nauðganir og kynferð­
isglæpi þar sem neytandinn getur
misst allan vöðvastyrk og man oft­
ast ekkert eftir því sem á sér stað
meðan lyfið er virkt.
Þessi lyf eru svokölluð benzó­
díazepín­lyf, oft stytt og ein­
faldað sem benzó­lyf. Áhrifin
af þeim eru að einhverju leyti
svipuð þótt virkni af því síðast­
nefnda vari tvöfalt lengur en Alpr­
azolam. Í smærri skömmtum slá
benzó­lyf á kvíða og róa hjartslátt­
inn en í stærri skömmtum getur
það svæft einstaklinginn. Sé of­
skammtur tekinn geta lyfin valdið
hjartastoppi. Þol eykst þó hratt og
þarf sá sem þeirra neytir stöðugt
að auka skammtinn til að finna
fyrir kvíðastillandi áhrifum þeirra.
Heilbrigðiskerfi í molum
Einstaklingar sem misnota lyfið
gera það sumir samhliða örvandi
lyfjum á borð við kókaín og am­
fetamín til að ýmist ná sér niður
eftir mikla notkun eða koma veg
fyrir niðurtúr. Þá eru róandi lyf­
seðilsskyldu lyfin notuð til að jafna
út öran hjartslátt af völdum eitur­
lyfjanna.
Erlendis, þá sérstaklega í Bret­
landi, eru dæmi um að heima­
pressað Xanax innihaldi verkja­
og ópíumlyfið Fentanyl. Í febrúar
fjölluðu ýmsir miðlar þarlendis um
að Fentanyl blandað Xanax væri
orðinn alvarlegur faraldur sem
myndi hafa hrikalega afleiðingar.
Ekki eru nákvæmar heimildir fyrir
því að þessi blanda sé orðin svipað
vandamál hérlendis.
„Ungt fólk sem er að kljást við
kvíða veit ekkert hvert það á að
leita, því geðheilbrigðiskerfið er
í molum, það er ekki skrýtið að
þetta sé að verða faraldur,“ seg­
ir einn heimildarmanna DV sem
þekkir til neyslu á þessum lyfjum.
Jón Magnús Kristjánsson, yfir­
læknir á bráðamóttöku Landspít­
alans, sagðist í samtali við RÚV
fyrir skemmstu merkja mikla
aukningu í misnotkun á lyfseðils­
skyldum lyfjum hérlendis og að
hans sögn leikur grunur á að níu
einstaklingar hafi látist það sem
af er ári vegna ofneyslu á lyfseðils­
skyldum eða ólöglegum lyfjum. n
Getur innihaldið mun sterkari og hættulegri efni
Heima-
pressað
XanaX í
dreifingu „Ungt fólk sem er
að kljást við kvíða
veit ekkert hvert það á að
leita, því geðheilbrigðis­
kerfið er í molum.