Dagblaðið Vísir - DV - 16.03.2018, Blaðsíða 66

66 16. mars 2018
þá fer ég að stemma af bókhaldið,“
segir hún og brosir út í annað. „Ég
ætlaði mér alltaf að halda áfram að
starfa við bókhald en um leið og ég
byrjaði í ferðaþjónustunni fann ég
hvað það átti vel við mig enda er
maður alltaf að hitta skemmtilegt
fólk í þessu starfi.“
Eldingu var upphaflega ýtt úr
vör í Sandgerði þar sem frænka
fjölskyldunnar rak veitingastað.
Hvalaskoðunarferðirnar áttu bara
að vera viðbót fyrir ferðamenn
sem þangað komu en fljótlega
ákvað fjölskyldan að færa bátinn í
Hafnarfjörð, þar sem fáir áttu leið
um Sandgerði og sjólagið mun
betra í Faxaflóa.
„Fyrst átti þetta bara að vera
aukabúgrein en þegar ég hóf
MBA-námið árið 2002 ákvað ég að
segja starfinu hjá Stöð 2 lausu og
einbeita mér alveg að Eldingu. Ég
notaði námið til að finna út hvert
ég ætlaði mér með þetta fyrir-
tæki og skrifaði lokaritgerð um
stefnumótunina. Ákvað til dæmis
strax að við ætluðum að vera um-
hverfisvæn, sölu- og markaðs-
drifin, bjóða bestu þjónustuna og
vera með flottustu bátana. Öðru
hverju tek ég þetta lokaverkefni
upp og vinn nýjar greiningar upp
úr því enda tel ég að það hafi á
margan hátt lagt grunninn að því
hversu vel hefur gengið.“
Brösóttur rekstur í
Byrjun
Þó er ekki hægt að segja að Elding,
frekar en annað í lífi Rannveigar,
hafi gengið áreynslulaust fyrir
sig. Reksturinn var brösuglegur
til að byrja með og oft voru þau
að því komin að leggja árar í bát.
Árið 2005 tók hins vegar tilveran
nýja stefnu og síðan hefur leiðin
bara legið upp á við. Hápunktin-
um náðu þau árið 2009 en rétt fyrir
hrun tók Rannveig þá skynsam-
legu ákvörðun að setja verðskrána
upp í evrum.
Síðasti áratugur hefur verið
ævin týri líkastur enda dró ferða-
þjónustan landann upp úr hruninu
og kom okkur aftur á kjöl. Samspil
landkynningar, samfélagsmiðla,
gengis og fleiri þátta gerðu Ísland
að einum vinsælasta áfangastað í
heimi á örskömmum tíma og hag-
sæld landsins sem hefur ekki verið
meiri en á því herrans ári 2007. Í
þetta sinn er þó um raunverulegar
tekjur að ræða öfugt við það sem var
uppspunnið í áðurnefndu góðæri.
Síðustu tvö árin hefur dregið
úr vexti fyrirtækja í ferðaþjónustu
enda telur Rannveig að nú hafi
ákveðnum hápunkti verið náð í
kúrfunni og næsta verkefni sé að
ná stöðugleika. Margir reiknuðu
með fleiri gestum en raunin
varð og sumir hafi ráðist í offjár-
festingar sem nú þurfi að jafna út.
Hún segist ekki sjá fram á að auka
vöxt Eldingar í Reykjavík enda sé
markaðurinn mettur. Skortur á
gistirýmum, lækkað verð og mikil
samkeppni geri það ekki að væn-
legum kosti að stækka við sig hér
en hins vegar sé landsbyggðin
óplægður akur.
„Nú vilja allir leggja áherslu á
að koma ferðamönnum um allt
Ísland, allan ársins hring. Þegar
við ákváðum að færa út kvíarnar og
hefja hvalaskoðun líka út frá Akur-
eyri þá langaði mig að leggja sér-
staka áherslu á vetrarferðir enda
fyrirhafnarlaust að fá fólk hingað
yfir sumarið. Ég hafði samband
við vinkonu mína sem vinnur hjá
Secret Escape, breskri ferðaskrif-
stofu sem gerir út á hópkaupaferð-
ir, og hvatti hana til að setja saman
pakkaferðir beint frá Bretlandi til
Akureyrar. Þetta sló alveg í gegn
enda svo ótal margt fallegt að sjá
fyrir norðan. Fyrst um sinn var
hópunum flogið til Keflavíkur og
þaðan var farið með Kynnisferð-
um beint norður en þegar mönn-
um varð ljóst hversu vel þetta
seldist þá réðst önnur bresk ferða-
skrifstofa í að skipuleggja leiguflug
beint til Akureyrar,“ útskýrir hún
glöð í bragði.
Flogið Beint Frá Bret-
landi til akureyrar
„Á síðasta ári var flogið frá ellefu
áfangastöðum í Bretlandi og nú
stendur til að fljúga allan ársins
hring. Þegar það spyrst út hversu
vel þetta gengur má reikna með
að fleiri erlendar ferðaskrifstof-
ur vilji vera með og þá þurfum
við að huga að öðrum stöðum
á landinu og passa að vera vel
undirbúin. Samgöngurnar þurfa
til dæmis að vera í lagi og bæjar-
félögin þurfa að vera tilbúin að
taka við fólkinu. Spurningin er í
raun ekki hvort við viljum taka
við fleiri ferðamönnum heldur
hversu marga teljum við okkur
ráða við og hvernig ferðamenn
við viljum fá til landsins,“ útskýrir
Rannveig og bætir við að neyslu-
hegðun ferðamanna sé mjög mis-
munandi eftir því hvaða lönd-
um og menningarheimum þeir
komi frá og að á margan hátt sé
þetta mjög margslunginn og óút-
reiknanlegur bransi. Hún tekur
fram að nú sé Stjórnstöð ferða-
mála að marka stefnu í samvinnu
við stjórnvöld og að þar sé unnið
mjög gott starf þótt margt hefði
mátt eiga sér stað fyrr. Fjölmiðlar
og stjórnmálafólk hafi tekið held-
ur seint við sér hvað varðar áhuga
á málaflokknum en nú virðist allt
í einu allir hafa skoðanir.
FórnarlömB
eigin velgengni
„Þegar ég sagði upp vel launuðu
og öruggu starfi til að stofna hvala-
skoðunarfyrirtæki þá héldu margir
vinir mínir að ég væri orðin kol-
rugluð,“ rifjar hún upp og hlær. „Ís-
lendingar höfðu takmarkaða trú á
ferðaþjónustu þegar við vorum að
byrja og stundum þurfti ég að leita
til bankans til að fá fyrirgreiðslur.
Ég held sérstaklega upp á bréf sem
ég fékk frá einum bankanum. Í því
stendur að bankinn hafi takmark-
aða trú á ferðaþjónustu og því síð-
ur hvalaskoðun. Framan af höfðu
fjárfestar takmarkaðan áhuga líka
en síðustu um það bil fjögur árin
hefur áhuginn rokið upp úr öllu
valdi. Nú vilja allir koma yfir okkur
böndum og fá bita af kökunni. Ég
tel áhuga og þátttöku fjárfestanna
þó svolítið hættulega því hvoru
tveggja fylgir svo mikil ávöxtunar-
krafa á skömmum tíma. Flestir
sjóðir vilja út eftir nokkur ár og þá
ætla þeir að sjálfsögðu annaðhvort
að græða eða steypa saman mörg-
um fyrirtækjum til að setja á mark-
að,“ útskýrir Rannveig og bætir við
að eftir styrkingu gengisins hafi
staðan hins vegar breyst.
„Ferðamenn spara við sig í af-
þreyingu, fara frekar í Bónus en út
að borða og eyða ekki jafn háum
fjárhæðum og áður þótt þeir séu
fleiri. Þetta þýðir að það eru ekki
eins margir að græða á þeim og
þá þarf auðvitað að leysa það með
álögum og alls konar sköttum.
Ofan á þetta bætast svo launa-
hækkanirnar í þjóðfélaginu, virðis-
aukaskattur, dýrari aðföng og svo
framvegis en um leið hafa tekjurn-
ar dregist saman. Í þessu sam-
hengi mætti kannski segja að við
frumkvöðlarnir í ferðaþjónustunni
höfum orðið hálfgerð fórnarlömb
eigin velgengni. Við þetta má samt
bæta að þó vöxturinn sé sannar-
lega búinn að vera mikið gleðiefni
var vissulega kominn tími til að
staldra aðeins við til að stabílisera
reksturinn,“ segir þessi aðdáunar-
verði frumkvöðull að lokum.
„Ég held sér-
staklega upp
á bréf sem ég fékk frá
einum bankanum. Í því
stendur að bankinn
hafi takmarkaða trú á
ferðaþjónustu og því
síður hvalaskoðun.
kynið skiptir ekki máli
„Okkur þótti alltaf eðlilegt að
ganga í hvaða störf sem var og
það skipti engu máli af hvaða
kyni maður var.“ Mynd Sigtryggur Ari