Dagblaðið Vísir - DV - 06.04.2018, Síða 62
64 6. apríl 2018
Mýtur um næringu sem
þú ættir alls ekki að trúa
Á hverjum degi dynja á okkur ýmsar misgáfulegar
fullyrðingar um hreyfingu, mataræði, næringu og
þyngdartap. Ljóst er að margar þessara fullyrðinga
eiga rétt á sér á meðan aðra eru hrein og klár þvæla.
Vefritið Business Insider leitaði til nokkurra næringar-
fræðinga um algengar mýtur varðandi næringu sem
fólk ætti alls ekki að trúa.
1. Kolvetni eru óvinur númer eitt
Þessu er stundum haldið fram en rétt skal vera rétt. Kolvetnasnautt
mataræði getur vissulega hjálpað þér að léttast hraðar en ella og þeir
sem til dæmis þjást af sykursýki þurfa að takmarka neyslu á viss-
um kolvetnum; fæða með lágan sykurstuðul getur lækkað hættuna
á sykursýki af tegund 2 og bætt sykurstjórnun hjá þeim sem þjást af
sykursýki.
Almennt eru kolvetni talin mikilvægur orkugjafi. „Ein stærsta mýt-
an hvað varðar næringu í dag er að kolvetni séu óvinur og þar af leið-
andi eigi að forðast þau,“ segir næringarfræðingurinn Lauren Artise.
Hún segir að neyslu kolvetna megi líkja við að setja bensín á bílinn.
Af sömu ástæðu og þú vilt ekki að bíllinn verði bensínlaus viltu ekki
ganga um of á kolvetnabirgðir líkamans.
Lauren bendir á að til séu mismunandi kolvetni. Hún mælir með
því að fólk neyti flókinna kolvetna; korns og trefja til dæmis en haldi
sig frekar frá einföldum kolvetnum; til dæmis matvælum sem inni-
halda viðbættan sykur.
3. Kúamjólk er ekki fyrir fólk
Sumir neytendur eru farnir að forðast mjólkurvörur, til dæmis mjólkina sem á að vera svo góð fyrir bein,
eins og hvítan sykur eða unnar kjötvörur. Rökin eru oft á þá leið að við séum með mjólkuróþol eða að líkami
okkar hafi ekki verið gerður fyrir neyslu á kúamjólk. Ef þú ert ekki með raunverulegt fæðuofnæmi eða fæðu-
óþol er engin ástæða til að forðast neyslu á mjólk.
Næringarfræðingurinn Anne Danahy segir að fólki sé vissulega í sjálfsvald sett hvort það neyti mjólkur
– staðreyndin sé sú að fólk þurfi ekkert endilega á henni að halda. Hún bendir á að mjólkin sé samt nær-
ingarrík og neysla margra mjólkurafurða, jógúrtar sem dæmi, hafi heilsufarslegan ávinning í för með sér.
En getum við ekki alveg eins notað mjólk úr plönturíkinu? Soja-, hrísgrjóna- eða möndlumjólk? Anne segir
að plöntumjólkin sé í eðli sínu ágæt en hún komi þó ekki í stað kúamjólkur sem inniheldur hágæðaprótín,
náttúrulegt kalk og mörg vítamín og steinefni.
4. Sykurlausar vörur stuðla að
þyngdartapi
„Ég er að hugsa um að fá mér Pepsi Max eða Coke Zero því það inni-
heldur ekki sykur eins og venjulegt Pepsi eða kók.“
Það hafa eflaust margir hugsað þetta þegar þeir eru úti í búð og
um leið að hugsa um línurnar.
Staðreyndin er sú að svokallaðar „Diet“-vörur eða sykurlausar
vörur hafa þveröfug áhrif en stundum er haldið fram. Þessar vörur
innihalda vissulega ekki sykur, eða mjög lítinn sykur, en þær inni-
halda þó ýmis efni sem eru ekki endilega mjög góð fyrir líkamann,
sætuefni þar á meðal. Rannsóknir hafa gefið til kynna að sætuefni
ýti undir þyngdaraukningu, segir næringarfræðingurinn Heather
Wolf. Hún bendir á að einn sopi af diet-drykk komi af stað atburða-
rás í líkamanum sem er ekki mjög heppileg. Til dæmis kemur ójafn-
vægi á blóðsykurinn og sykurlöngunin verður meiri en ella. Þetta
geti, þvert á það sem margir halda, ýtt undir þyngdaraukningu.
5. Morgunmatur er
mikilvægasta
máltíð dagsins
Fyrir suma jaðrar það við guðlast að
borða ekki morgunmat. Á undanförnum
árum hafa okkur þó borist misvísandi
upplýsingar um mikilvægi þess að borða
morgunmat og sitt sýnist hverjum í þeim
efnum.
Sumir telja sig þurfa að borða morgun-
mat; þeir vakna sársvangir á meðan aðr-
ir hafa hreint enga lyst fyrr en í hádeg-
inu í fyrsta lagi. Næringarfræðingurinn
Maya Nahra segir að fólk eigi ekki að elta
neina tískustrauma í þessum efnum. Þeir
sem telji sig þurfa að borða morgunmat
eigi að gera það en hinir geti sleppt því.
„Borðaðu þegar þú ert svangur og hættu
þegar þú ert saddur,“ segir hún og bend-
ir á að morgunmaturinn sé ekkert mikil-
vægari en aðrar máltíðir. „Við fáum ýms-
ar upplýsingar um það hvenær við eigum
að borða og hvenær við eigum ekki að
borða. Það er enginn betur til þess fall-
inn en þú til að meta hvenær þú þarft að
borða og hvenær ekki.“
2. Það er betra að léttast hratt
Fólk hefur tilhneigingu til að hrósa þeim sem léttast mjög hratt.
Hver myndi ekki vilja fá líkama eins og undirfatafyrirsæta á einni
viku? Sannleikurinn er sá að þyngdartap á mjög skömmum tíma er
eins og að pissa í skóinn sinn. „Ef ákveðið mataræði, fæðutegund
eða loforð tískufyrirbæris um mjög hratt þyngdartap hljómar of gott
til að vera satt þá er raunveruleikinn yfirleitt sá,“ segir Artise. Hún
bætir við að jafnvel þótt við náum markmiðinu lærum við aldrei
að nota þær aðferðir sem þurfi til að viðhalda þyngdartapinu. Þess
vegna föllum við oft aftur í sama farið. Næringarfræðingurinn Au-
brey Uhling tekur undir þetta. „Það er mikilvægt að muna að þú
þyngist ekki á einni nóttu.“ Hvetur hún fólk til að sýna þolinmæði og
minnka ekki neyslu hitaeininga um of. Fínt viðmið sé að léttast um
hálft til eitt kíló á viku.