Morgunblaðið - 25.04.2018, Síða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 2018
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Laun þjóðkjörinna fulltrúa sem
heyra undir kjararáð hækkuðu um
tæp 27% milli ára 2016 og 2017. Að
meðaltali hækkuðu laun þeirra sem
heyra undir kjararáð um 9,6% í
fyrra.
Þetta er meðal þess sem má lesa
úr nýjum tölum um laun ríkisstarfs-
manna eftir stéttarfélögum í heildar-
samtökum og stéttarfélögum utan
bandalaga. Aðeins eru birtar upplýs-
ingar um hópa sem hafa minnst 20
stöðugildi í dagvinnu á viðkomandi
launatímabili. Tölurnar birtast
reglulega á vef Stjórnarráðsins.
Sé litið til heildarhópa ríkisstarfs-
manna hækkuðu launin mest hjá
þeim sem heyra undir kjararáð í
fyrra, eða um 9,6%. Meðallaun eftir
hækkunina voru um 1.200 þúsund á
mánuði í desember síðastliðnum.
Félagsmenn í Bandalagi starfs-
manna ríkis og bæja (BSRB) voru í
öðru sæti með 9,3% hækkun milli ára
2016 og 2017. Meðallaun þeirra í des-
ember voru um 573 þúsund.
Meðallaunin 1.500 þúsund
Á hinum endanum fengu félags-
menn í Læknafélagi Íslands minnstu
hlutfallslegu hækkunina, eða 1,8%.
Meðallaun þeirra í desember voru
um 1.500 þúsund krónur á mánuði.
Þegar allar þessar prósentutölur
eru skoðaðar ber að hafa í huga að
verðlag á Íslandi hækkaði um 7,4%
frá janúar 2014 til desember 2017,
sem telst verðstöðugleiki í íslensku
samhengi. Með því að draga þessa
tölu, 7,4%, frá hækkun nafnlauna frá
ársbyrjun 2014 má sjá hækkun raun-
launa í prósentustigum.
Á vef Stjórnarráðsins er hægt að
bera saman þróun launa hjá ellefu
meginhópum ríkisstarfsmanna síð-
ustu ár. Niðurstaðan er þá sú að laun
þeirra sem heyra undir kjararáð hafi
hækkað hlutfallslega mest árin 2014
til 2017, eða um 35,8%. Hafa með-
allaunin hækkað úr 884 þúsund
krónum í 1.200 þúsund að meðaltali
milli ára 2014 og 2017. Næst kemur
Kennarasamband Íslands með
34,3% hækkun. Hafa meðallaunin
hækkað úr 551 þúsundi í 740 þúsund.
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga
er svo í þriðja sæti með 29,3% hækk-
un. Hafa meðallaun þeirra hækkað
úr 624 þúsund krónum í 807 þúsund.
Verkfræðingar hækka minnst
Hækkunin milli ára 2014 og 2017
er hlutfallslega minnst hjá stéttar-
félagi verkfræðinga, eða 20,8%.
Launin fara úr 694 í 839 þúsund.
Sé litið til hópa sem heyra undir
kjararáð kemur í ljós að meðallaun
presta voru 41,5% hærri 2017 en
2014. Hækkuðu launin úr 697 þús-
undum í 986 þúsund að meðaltali. Þá
hækkuðu meðallaun dómara um
33,1% milli ára 2014 og 2017, eða úr
1.234 þúsundum í 1.643 þúsund.
Meðallaun þjóðkjörinna fulltrúa
hækkuðu um 55,8% milli ára 2014 og
2017, eða úr 720 þúsundum í 1.123
þúsund. Benda þessar hækkanir til
að meðalárslaun presta hafi hækkað
um 3,47 milljónir milli ára 2014 og
2017, meðalárslaun dómara um 4,9
milljónir og meðallaun þjóðkjörinna
fulltrúa um 4,825 milljónir á ári. Eru
meðallaun hér margfölduð með 12 til
að finna vísbendingu um þróunina.
Gögnin ekki greind frekar
Á vef Stjórnarráðsins segir að
upplýsingarnar sýni meðaltal.
„Gögnin eru ekki greind frekar og
þar af leiðandi er takmarkað hve
miklar ályktanir er hægt að draga af
upplýsingunum. Meðaltal sýnir að-
eins hvar þunginn í launasetningu
hvers hóps liggur og launaþróun
hans. Meðaltal tekur lítið tillit til ein-
staklingsbundinna þátta sem hafa
áhrif á launamyndun, svo sem
menntunar, starfsreynslu, stjórnun-
arskylda og innihalds starfa. Því er
hér um óleiðréttan launamun að
ræða, það er að ekki er búið að taka
tillit til skýribreyta,“ segir þar m.a.
Þá skal endurtekið að hér er horft
til ellefu meginhópa og valinna
undirhópa. Til dæmis heyrir á þriðja
tug félaga undir BHM og líka BSRB,
samtals á fimmta tug stéttarfélaga.
Of langt mál væri að telja þau upp.
Sé litið til stétta sem heyra undir
BHM og háð hafa kjarabaráttu
undanfarið kemur í ljós að meðal-
laun ljósmæðra hækkuðu um 22%
milli ára 2014 og 2017, eða úr 695
þúsundum í 848 þúsund. Þá hækk-
uðu laun sjúkraþjálfara um 21,4%,
eða úr 484 þúsundum í 587 þúsund.
Loks hækkuðu laun hjúkrunarfræð-
inga um 29,3% á tímabilinu, eða úr
624 þúsundum í 807 þúsund. Sam-
kvæmt þessu hafa árslaun ljós-
mæðra hækkað um 1,835 milljónir
milli ára 2014 og 2017, árslaun
sjúkraþjálfara um 1,24 milljónir og
árslaun hjúkrunarfræðinga um 2,19
milljónir.
Launaskrið hefur haldið áfram
 Laun þjóðkjörinna fulltrúa hækkuðu um tæp 27% í fyrra  Meðallaun skurðlækna voru á þriðju
milljón um síðustu áramót  Fjórir stórir hópar ríkisstarfsmanna fengu 8-10% launahækkun í fyrra
Launaþróun hjá hinu opinbera janúar 2014 til desember 2017 Breyting á launum 2014 til 2017 Breyting á launum 2016 til 2017 Breyting á verðlagi frá janúar 2014 til desember 2017
Meðaltal 2014 Meðaltal 2016 Meðaltal 2017 Breyting frá 2014 til 2017 Breyting frá 2016 til 2017
Kjararáð 883.983 1.096.163 1.200.880 35,8% 9,6%
Kennarasamband Íslands 550.964 700.994 739.949 34,3% 5,6%
Skurðlæknafélag Íslands 1.563.698 1.963.487 2.034.176 30,1% 3,6%
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga 624.134 744.518 806.769 29,3% 8,4%
BSRB 447.982 523.953 572.686 27,8% 9,3%
ASÍ – án mótframlags 376.502 441.395 478.768 27,2% 8,5%
Læknafélag Íslands 1.194.918 1.474.076 1.500.031 25,5% 1,8%
BHM 577.362 680.308 718.079 24,4% 5,6%
Starfsmannaf. Sinfóníuhljómsv. Ísl. 450.626 533.369 558.369 23,9% 4,7%
Kjarafélag Tæknifræðingafélags Ísl. 670.812 785.154 829.348 23,6% 5,6%
Stéttarfélag verkfræð. 694.131 809.659 838.623 20,8% 3,6%
Heimild: Vefur stjórnarráðsins. 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 0% 5% 10%
7,4%
Launaþróun hjá völdum hópum 2014-2017
Hlutfallsleg hækkun mánaðarlauna
50%
25%
0%
Heildarhækkun árslauna 2014 til 2017*
5
4
3
2
1
0
Sjúkraþjálfarar Ljósmæður Félag ísl. hjúkr-
unarfræðinga
Prestar Þjóðkjörnir
fulltrúar
Dómarar
*Miðað við meðaltal mánaðarlauna á árinu
Heimild: Vefur stjórnarráðsins
2.190.000
1.835.000
1.240.000
21,4% 22,0%
29,3%
41,5%
55,8%
33,1%
3,1%
26,6%
20,9%
8,4%4,2%5,9%
Hækkun 2014-2016
Hækkun 2016-2017
Hækkun 2014-2017
Hækkun 2016-2017
milljónir kr.
Sjúkraþjálfarar Ljósmæður Félag ísl. hjúkr-
unarfræðinga
Prestar Þjóðkjörnir
fulltrúar
Dómarar
3.470.000
4.825.000 4.900.000
Morgunblaðið/Ófeigur
Alþingishúsið Launakostnaður hjá hinu opinbera er á uppleið.
Katrín Jakobsdóttir forsætisráð-
herra segir mál Hauks Hilmarsson-
ar, sem saknað hefur verið frá því í
febrúar sl., hafa
verið „í algjörum
forgangi“ hjá
utanríkisráðu-
neytinu frá því
það kom upp.
Starfsmenn ráðu-
neytisins hafi leit-
að allra leiða til að
komast að afdrif-
um hans og lögð
var áhersla á að
vinna náið með
fjölskyldu Hauks. Kemur þetta fram
í færslu sem forsætisráðherra birti í
gær á Facebook-síðu sinni, en tilefn-
ið er opið bréf aðstandenda Hauks
Hilmarssonar til Katrínar Jakobs-
dóttur. Var þar m.a. skorað á Katr-
ínu að beita sér meira í málinu auk
þess sem störf utanríkisþjónustunn-
ar voru gagnrýnd.
„Um leið og fregnir bárust af því
að Tyrkir kynnu að hafa Hauk í haldi
var haft samband við Tyrki,“ ritar
Katrín. Var það gert í gegnum sendi-
herra Tyrklands í Ósló, sem er æðsti
fulltrúi tyrkneskra stjórnvalda
gagnvart Íslandi, á fundum með
utanríkisráðherra, varnarmálaráð-
herra og fjölskyldumálaráðherra
Tyrklands, auk þess sem haft hefur
verið samband við tyrknesk her-
málayfirvöld. Þá hafa einnig lög-
regluyfirvöld rannsakað mál Hauks,
samband verið haft við sjö vinaþjóðir
til að afla upplýsinga og málið tekið
upp á fundi Katrínar og Angelu Mer-
kel, kanslara Þýskalands.
„Því miður hefur enn ekkert kom-
ið fram sem varpað getur ljósi á hvað
orðið hefur um Hauk. Áfram er unn-
ið að málinu af alúð og heilindum
innan borgaraþjónustu utanríkis-
ráðuneytisins með þeim úrræðum
sem til staðar eru af fullum þunga.“
Þá varar forsætisráðherra við öll-
um ferðalögum til Sýrlands. „Íslensk
stjórnvöld geta ekki mælt með því að
íslenskir ríkisborgarar ferðist til
svæðisins, þar sem þeim getur stafað
mikil hætta af þeim átökum sem
geisa á svæðinu,“ ritar hún í áður-
nefndri færslu. khj@mbl.is
Forgangsmál frá upphafi
 Forsætisráðherra svarar opnu bréfi aðstandenda Hauks
Hilmarssonar  Utanríkisþjónustan hefur unnið mikið verk
Katrín
Jakobsdóttir