Morgunblaðið - Sunnudagur - 29.04.2018, Blaðsíða 34

Ljósmynd/Ragnar Hólm
Hugmyndir kallar Guðmundur ÁrmannSigurjónsson myndlistarmaður sýn-inguna sem hann opnar í Menningar-
húsinu Hofi á Akureyri í dag, laugardag, klukk-
an 14. Hugmyndirnar og myndheim verkanna
sækir hann í umhverfið við Eyjafjörð og eru
verkin öll máluð á þessu ári og því síðasta.
Guðmundur Ármann málar verkin bæði á
vinnustofu sinni í Listagilinu svokölluðu og úti í
náttúrunni.
„Ég hef í ein tíu, fimmtán ár verið að fara út
að mála, oft með olíu- og akrýlliti hér áður, en
það breyttist verulega eftir að ég komst fyrir
nokkrum árum í kynni við nokkra sænska
vatnslitamálara,“ segir Guðmundur. „Ég vann
með þeim í Færeyjum og víðar; við vorum fimm
manna hópur og heimsóttum hver annan og sát-
um úti og máluðum. Það var mikil upplifun að
byrja á því. Ég var þá í mínum heimi orðinn
nokkuð fastur í einföldum og nokkuð mínimal-
ískum myndum, og mér var farið að finnast ég
vera að endurtaka mig. Þarna kom eitthvað
nýtt inn.
Það að fara út með vatnslitina og horfa á það
sem var fyrir augum, hvað sem það var og byrja
að mála, opnaði þá fyrir mér nýjan litaskala,
með liti sem mér hafði aldrei dottið í hug að
setja saman. Og það hafði áhrif í framhaldinu á
olíumálverkin mín.“
Þegar haft er á orði að í bókinni Úr mynd-
smiðju, sem kom út fyrir áratug og fjallar um
feril Guðmundar Ármanns, megi sjá hvað ferill
hans hefur þróast með markvissum hætti, þá
svarar hann hlæjandi að sér hafi sjálfum fundist
hann vera „óttalega lauslátur í þessu á stund-
um“. En í dag vinni hann þetta tvennt alveg
saman, vatnslitaverkin sem verða til úti og olíu-
málverkin sem fæðast á vinnustofunni.
Töfrar við að mála úti
„Áhrifin af því sérstaka flæði sem ég lærði af
þessum skandinavísku málurum, þar sem mað-
ur hellir vatni á myndina og lætur litina flæða,
gerðu það að verkum að ég fór að reyna að nota
olíulitina með svipuðum hætti,“ segir Guð-
mundur. „Ég vildi sjá hvernig ég gæti þynnt þá
án þess að slíta í sundur bindiefni og litarefni.
Þetta hefur verið viðfangsefni mitt síðustu tvö
árin og afraksturinn, sem sjá má á sýningunni,
er að mestu myndir sem ég hef málað nú á
þessu ári.“
Þetta hefur því verið gjöfult ár hjá honum.
„Það er svona þegar maður er kominn í flóka-
skóna og hættur að kenna! Þá hef ég nógan
tíma. Ég er svolítið í félagsmálum líka, í Gil-
félaginu og í menningarmálum hér á Akureyri,
sem mér finnst líka mikilvægt.“
Þegar spurt er hversu oft hann fari út með
vatnslitina að mála svarar Guðmundur að þegar
viðri vel og birtan sé falleg, og hitinn yfir frost-
marki, þá reyni hann gjarnan að fara út að
mála. „Eftir að hafa verið inni á vinnustofunni
finnst mér gott að fara út að mála seinnipartinn.
Ætli það megi ekki kalla þetta ákveðna hug-
leiðslu, það eru einhverjir töfrar fólgnir í því að
vera úti að mála með þessum hætti.“
Og hann fer gjarnan á sömu staðina. „Ég
reyni að fara á staði þar sem ég hef frið – ég hef
ekkert á móti því að fólk komi og spjalli en mér
finnst þægilegra að vera þar sem ég er utan við
alfaraleið. Stundum förum við Ragnar Hólm
saman og þetta hefur orðið árátta hjá okkur
báðum.“
Semi dæmi um staði sem hann nýtur að mála
á nefnir Guðmundur Gáseyri, Svalbarðseyri og
„góða staði inni í Eyjafirði. Staðar-
byggðarfjallið er til dæmis gott myndefni en
það skartar oft á vorin sínu fegursta, þá er oft
ofboðslega falleg birta á fjallinu miðdegis.“
Í veiði með vatnslitunum
Guðmundur segir mótífin í olíumálverkunum
ekki vera jafn fígúratíf og í verkunum sem
hann málar með vatnslitunum. „Þau eru
einhvers staðar á mörkum, en ég vinn oftast
út frá gilinu hérna,“ segir hann og á við Lista-
gilið. „Hér er endalaust myndefni að vinna
með, Akureyrarkirkja, Listasafnið,
Ketilhúsið og vinnustofan hérna þar sem við
Helgi Vilberg erum í sömu lengjunni …“
Guðmundur Ármann hefur lengi verið
ástríðufullur silungsveiðimaður og hann skellir
uppúr þegar spurt er hvort vatnslitavinnan sé
ekki farin að skemma veiðiferðir.
„Jú jú. Veiðiferðirnar enda stundum með því
að ég kem heim með vatnslitamynd. Einu sinni
kallaði ég það að taka vatnslitina með í veiði en
það hefur snúist við, nú fer ég mögulega í veiði
mað vatnslitunum.
Ég er heltekinn af þessu um þessar mundir.
Stundum er ekki mikil skynsemi í því sem mað-
ur er að gera en maður verður að fylgja inn-
sæinu og mér líður vel með það.
Lengi vel var þetta aðskipt hjá mér, vatns-
litamyndirnar voru tiltölulega fígúratífar og
málverkin nær algjörlega án mótífs. En nú eru
olíumyndirnar með mótífum sem stundum eru
sótt beint í vatnslitamyndirnar. Það eru einhver
form sem ég finn eða litaskalar og línur, sem
fara inn í myndirnar. Það hefur ágerst. Þess
vegna sýni ég núna í Hofi bæði vatnslitamyndir
og olíumálverk og þó þær séu að sumu leyti
ólíkar þá standa verkin vel saman.“
Eru endalaus myndefni í Eyjafirði?
„Já, ég held það. Og bæjarstæðið hérna er
svo fjölbreytt og fallegt, til að mynda þegar
komið er niður úr Víkurskarðinu og eins þegar
horft er af skíðasvæðinu yfir bæinn. Það eru fal-
leg sjónarhorn. Ég held að umhverfið hafi meiri
áhrif á mann en margir gera sér grein fyrir,“
segir hann.
Guðmundur vitnar í Cézanne sem sagði
„myndlistin býr yfir samræmi sem er hliðstætt
náttúrunni,“ þegar hann var að útskýra hvað
hann hafði verið að fást við þegar hann leyfði
sér að hnika réttri fjarvídd og myndefnið var
einfaldað. Í þeim anda eru málverk Guðmundar
og jafnvel gengið enn lengra í að brjóta upp
form náttúrunnar, þar til myndin verður aðeins
hugmynd af því sem var málað.
„Ég er heltekinn af þessu“
Guðmundur Ármann Sigurjónsson myndlistarmaður opnar í dag í Hofi á Akureyri sýningu á splunkunýjum vatnslita- og
olíumálverkum. Það hefur breytt verklagi hans og myndheimi að mála reglulega vatnslitamyndir úti í náttúrunni.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is
’Veiðiferðirnar enda stundummeð því að ég kem heim meðvatnslitamynd. Einu sinni kall-aði ég það að taka vatnslitina
með í veiði en það hefur snúist
við, nú fer ég mögulega í veiði
mað vatnslitunum.
„Ætli það megi ekki kalla þetta ákveðna hugleiðslu, það eru einhverjir töfrar fólgnir í því að vera úti
að mála með þessum hætti,“ segir Guðmundur Ármann. Hér málar hann í eyfirskum vetri.
Ljósmynd/Árni Ólafsson
„Nú eru olíumyndirnar með mótífum sem stundum eru sótt beint í vatnslitamyndirnar,“ segir Guðmundur Ármann sem er hér á vinnustofunni.
LESBÓK Sigtryggur Berg Sigmarsson, mynd- og hljóðlistamaður, og smáritiðSkeleton Horse halda útgáfufagnað í Mengi við Óðinsgötu á laugar-
dagskvöld kl. 21. Harry Knuckles og Sigtryggur flytja þar eigið efni.
Sigtryggur Berg í Mengi
34 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29.4. 2018