Ný Dögun - 01.11.1992, Page 10

/Slý TDogun.
'Hlu+verk lög>*eglui
Hlutverki lögreglu er lýst þannig í réttarfars-
lögunum (L 74/1974), að lögreglan haldi
uppi lögum og reglu, greiði götu manna,
þar sem það á við, stemmi stigu við ólög-
mætri hegðun, vinni að uppljóstran brota,
sem framin eru og sé rannsóknardómara til
aðstoðar í hvívetna.
Slysa- og mannskaða-
Kannsóknii*:
Um slys og ófarir er sérstaklega fjallað í 12.
tl. 2. gr. 1.74/1974, þar sem kveðið er á um,
að slys og aðrar ófarir skuli sæta lögreglu-
rannsókn að hætti opinberra mála. Lögreglan
í Reykjavík hefur gefið út ítarlegar leiðbein-
ingar og starfsreglur fyrir rannsóknarlög-
reglumenn og almenna lögreglumenn
varðandi slysarannsóknir, sem finna má í
handbókum lögreglumanna. A síðustu árum
hefur auk þess ýmislegt verið gert hjá
lögreglunni í Reykjavík til að gera lögreglu-
menn sem hæfasta og best búna til að takast
á við þessi verkefni. Má þar nefna fundi
lögreglunnar með Samtökum um sorg og
sorgarviðbrögð, slysahjálpar- og björgunar-
búnaður hefur verið aukinn, fyrstu viðbrögð
lögreglumanna hafa verið betur skilgreind
og fræðslu- og námskeiðahald hefur farið
fram og nú stendur reyndar yfir yfirgrips-
mikið námskeið fyrir lögreglumenn
varðandi þessi málefni.
Um mannskaðaskýrslur og rannsókn á
fundnum líkum er fjallað skv. lögum nr. 42
fráárinu 1913. „Mannskaði"erþað, ef maður
deyr voveiflega. Með því er átt við bráðan
bana, er hlýst af einhverri annarri orsök en
sjúkdómi, hvort heldur er um slys að ræða
eða sjálfsmorð, eða manndráp. Löggæslu-
maður á, skv. lögum þessum, að rannsaka
fundin lík og dauðdaga þeirra, er deyja
voveiflega. Ef löggæslumanni er tilkynnt,
eða honum f ærðar líkur fyrir þ ví, að einhver
hafi dáið voveiflega, eða lík hefur fundist,
þá skal hann rannsaka, svo fljótt sem verða
má, hvernig dauðann hefur borðið að hönd-
um. Hann skal grennslast eftir því, hverjir
10
hafa síðast séð hinn látna á lífi eða verið
viðstaddir þegar hann lét lífið, eða fundið
líkið, hann skal strax spyrja þá af þessum
mönnum, sem til næst í svipinn, hvað þeir
viti um hinn látna mann og dauðdaga hans.
Óy\v\i\r kels+u lagaa+>*iðini
a) Lögregla skal kveðja til lækni til að
skoða líkið með sér.
b) Lögregla ákveður hvort lík sé krufið,
en það skal jafnan gert ef nokkur
minnsti vafi getur leikið á því, hvað
manninum hafi orðið að bana.
Fjallað er um líkskoðun í 106. gr. 1.74/
1974. Þar segir að líkskoðun skuli fara
fram, ef lögreglustjóri (rannsóknarlög-
reglustjóri ríkisins), dómari eða ríkis-
saksóknari telur nauðsynlegt.
Réttarkrufningu má einungis fram-
kvæma samkvæmt úrskurði dómara,
nema nánasti venslamaður eða
nánustu venslamenn leyfi, þegar
ástæða þykir til vegna öflunar
sönnunargagna.
c) Lögregla ræður í samráði við lækni
hvar lík er geymt og hvernig um það er
búið.
d) Þegar líkrannsókn er lokið, þ.e.a.s.
þegar búið er eins og hægt er, að leita
dánarorsakar, skal læknir gefa út
dánarvottorð. Ekki má gera útför
manns fyrr en rannsókn hefur farið
fram og dánarvottorð verið gefið út.
e) í janúarmánuði ár hvert skal hver
löggæslumaður semja mannskaða-
lýsingu fyrir liðna árið og senda
Hagstofunni.
Lögreglan í Reykjavík gaf á síðasta ári út
nýjar leiðbeiningar varðandi dauðsföll í
heimahúsum, þar sem reynt er að skilgreina
betur en áður á milli eðlilegra dauðsfalla og
voveiflegra. Ef allt bendir til þess að um
eðlilegt dauðsfall sé að ræða nægir sam-
kvæmt reglunum að héraðslæknir fari inn í
íbúðina en lögregla bíði fyrir utan, nema
héraðslæknir telji ástæðu til lögreglurann-
sóknar.