Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.2019, Side 56

56 25. jan 2019
F
yrir langa löngu lifði og
hrærðist greifynja nokkur
í Ungverjalandi. Sú hét
Elísabet (eða Erszebet)
Bathory og var af einni auðugustu
ætt ríkisins. Elísabet fæddist 7.
ágúst, 1560, og segir fátt af henn­
ar högum fyrr en hún er varð gjaf­
vaxta. Fimmtán ára að aldri giftist
hún greifa að nafni Ferenz Nada­
sdy og bjuggu þau í Cachtice­
kastalanum í norðvesturhluta
Ungverjalands.
Blóðþyrst, en ekki gæðablóð
Fljótlega kom í ljós að Bathory
greifynja var ekkert gæðablóð.
Hún var hins vegar blóðþyrst með
eindæmum og segir sagan að hún
hafi drepið ungar konur, tæmt þær
af blóði sem hún síðan baðaði sig
upp úr. Hún hefði tekið upp á því
eftir að hafa löðrungað eina þjón­
ustustúlku af þvílíkum ofsa að
hún blóðgaðist. Einn blóðdropi
hafi slest á handlegg Elísabetar og
sýndist henni sem staðurinn þar
sem blóðdropinn lenti yrði fyrir
vikið ljósari og litarhaftið fallegra.
Hefst handa rétt um tvítugt
Þetta segir sagan, en á sennilega
ekki við rök að styðjast, því síðar
þegar réttað var yfir vitorðsmönn­
um greifynjunnar var aldrei
minnst á „blóðbað“. Enn fremur er
talið að illvirki Elísabetar hafi ha­
fist þegar hún var rétt um tvítugt
og ósennilegt að hún hafi þá þegar
látið áhyggjur af öldrun halda fyrir
sér vöku.
Ekki er þó fráleitt að flest
fórnarlamba hennar hafi verið
þurrausin blóði, enda búin að
undirgangast langvarandi og
hroðalegar pyntingar.
Sadismi og sifjaspell
Faðir Elísabetar var hermaður
og móðir hennar var systir Pól­
landskonungs. Ættingjar hennar
eru sagðir hafa verið samansafn
djöfladýrkenda, lesbía, drykkju­
rúta, sadista og morðingja sem víl­
uðu ekki fyrir sér að stunda sifja­
spell ef þeim bauð svo við að horfa.
Að sögn trúði Elísabet á galdra
og fjölkynngi ýmiss konar sem
innihélt blóðfórnir, en sennilega
myrti hún og pyntaði einfald­
lega vegna þess að hún var haldin
kvalalosta. Hún komst upp með
það vegna stöðu sinnar innan að­
alsins og í þónokkuð langan tíma.
Dáðist að eigin spegilmynd
Elísabet átti það til að fá köst og
hafa verið leiddar líkur að því að
um hafi verið að ræða flogaköst,
sem ekki voru óþekkt með öllu
innan ættar hennar. Í þá tíð var
talað um að fólk væri „andsetið“ ef
það fékk viðlíka köst.
Elísabetu leiddist og hún var
hégómagjörn. Hún tók ýmis með­
ul til að vinna bug á höfuðverk
sem herjaði tíðum á hana og varði
löngum stundum fyrir framan
spegil og dáðist að sjálfri sér.
Bræðin bitnaði á
þjónustufólkinu
Greifinn var fjarri góðu gamni,
stundum svo mánuðum skipti, og
eitthvað þurfti greifynjan að finna
sér til dundurs. Sagt er að kveikj­
an að illverkum Elísabetar hafi
verið verið að tengdamóðir henn­
ar nuddaði henni sýknt og heilagt
nuddað henni upp því að hún var
barnlaus. Elísabet hafi þá látið
gremju sína bitna á þjónustufólk­
inu og komist á bragðið.
Reyndar eignaðist Elísabet
börn um síðir, fjögur talsins, hið
fyrsta er hún var 25 ára.
Leitað í sveitunum
Eftir því sem árin liðu jókst kvala­
losti Elísabetar og svo fór að hún
færði út kvíarnar og leitaði fórnar­
lamba út fyrir raðir þjónustu­
liðsins og veggi kastalans.
Nokkrir trúir starfsmenn voru
sendir út af örkinni og kembdu
þeir sveitirnar í leit að ungum kon­
um sem hentuðu greifynjunni. Var
þeim stundum sagt að þeirra biði
þernustarf og ef þær bitu ekki á
agnið var þeim byrluð ólyfjan eða
þær yfirbugaðar með öðru móti og
færðar í kastalann.
Frjótt ímyndunarafl
Ungu konurnar áttu aldrei aftur­
kvæmt í heimahagana og þess
var skammt að bíða að orðrómur
um hinna illu greifynju bærist frá
þorpi til þorps.
Nadasdy greifi sagði skilið við
jarðlífið árið 1604 og morðæði
Elísabetar náði nýjum hæðum í
kjölfarið.
Við pyntingarnar beitti Elísabet
hin ýmsu tól; nálar, hnífa, svipur
og rauðglóandi skörunga. Ungu
konurnar voru afklæddar og þeim
haldið föstum af tryggum hjálpar­
mönnum Elísabetar.
Þegar allt var klárt hófst
greifynjan handa og var skortur
á ímyndunarafli henni ekki til
trafala í pyntingunum.
Fékk aldrei nóg
Elísabet stakk nálum í geirvörtur
146 ára fangelsisdóm fékk Bandaríkjamaðurinn Ricky Abeyta, frá Chimayo í Nýju-Mexíkó, fyrir að myrða sjö manns þann 26. janúar 1991. Kærasta Abeyta
hafði sagt skilið við hann og bætt gráu ofan á svart með því að
fara fram á nálgunarbann. Það hugnaðist Abeyta engan veginn
og þegar tveir lögreglumenn hugðust afhenda honum úrskurðinn
um nálgunarbannið skaut hann þá með köldu blóði. Það hafði
strangt til tekið engin áhrif því þá þegar hafði Abeyta myrt kær-
ustu sína, Ignacitu, 19 ára dóttur hennar, Maryellen, og sex ára son
Maryellen, barnsföður Maryellen og eina konu að auki. Þrettán
ára sonur Ignacitu slapp lifandi úr þessum hildarleik, en særður.
SAKAMÁL
ÚTSALA
AFSLÁTTUR
10-70%
HREIÐUR.ISAuðbrekka 6, 200 Kópavogur
KVALALOSTI OG BLÓÐÞORSTI
n Elísabet Bathory var alræmd n Grimmd greifynjunnar þekkti engin takmörk n Pyntingaloturnar stóðu klukkustundum saman
„Ættingjar hennar
eru sagðir hafa verið
samansafn djöfladýrkenda,
lesbía, drykkjurúta, sadista
og morðingja.
Dáðist að eigin fegurð
Elísabet sat löngum stundum
fyrir framan spegil.