Morgunblaðið - 15.11.2018, Blaðsíða 76

Morgunblaðið - 15.11.2018, Blaðsíða 76
VIÐTAL Helgi Snær Sigurðsson helgisnaer@mbl.is Sýningar hefjast í dag í Bíó Paradís á heimildarmynd Gríms Hákonar- sonar, Litla Moskva, sem var frum- sýnd á Skjaldborgarhátíðinni í maí. Í henni fjallar Grímur um Neskaup- stað og segir svo um myndina á vef kvikmyndahússins: „Á tímum kalda stríðsins komust íslenskir sósíalist- ar sjaldan til áhrifa í stjórnmálum. Landinu var stjórnað af hægri- og miðjuflokkum sem hölluðu sér til vesturs; við vorum í NATÓ og með bandaríska herstöð í Keflavík. Það var aðeins einn staður á landinu sem sósíalistar réðu; Neskaup- staður. Þeir komust til valda árið 1946 og stýrðu bænum í 52 ár.“ Grímur kláraði myndina snemma á þessu ári en hann byrjaði að vinna að henni fyrir fimm árum. „Svo gerði ég Hrúta sem gekk rosalega vel þannig að þessi mynd fór í bið- stöðu í tvö ár, á meðan ég var að fylgja Hrútum eftir,“ segir Grímur. Merkilegt tímabil Grímur segist í myndinni fjalla um Neskaupstað allt frá þeim tíma er sósíalistar voru við völd í bænum til samtímans. Hann segir þetta sósíalistatímabil Neskaupstaðar merkilegt þar sem í miðju kalda stríðinu hafi bærinn verið sá eini á landinu þar sem sósíalistar réðu ríkjum. Í myndinni sé líka fjallað um þær breytingar sem áttu sér stað eftir að því tímabili lauk. „Síldarvinnslan, aðalútgerðarfyr- irtæki bæjarins, var sameign bæj- arbúa á tímum sósíalistanna. Í dag er það í meirihlutaeigu Samherja og bæjarbúar hafa misst völdin yfir fyrirtækinu,“ nefnir Grímur sem dæmi um þá breytingu sem orðið hafi á stjórnarháttum í bænum. Af öðrum breytingum nefnir hann að bærinn hafi verið samein- aður öðrum bæjarfélögum þegar Fjarðabyggð varð til og þannig tap- að að hluta til sjálfstæði sínu. „Síðan eru það Norðfjarðargöng, þau rjúfa þessa einangrun sem bærinn var alltaf í,“ bætir Grímur við. Þetta séu hinar þrjár stóru breytur. Sett í ákveðinn búning Grímur segir sósíalistana hafa verið kosna aftur og aftur, á fjög- urra ára fresti, allt frá árinu 1946. „Í rauninni fellur aldrei sósíalism- inn heldur var ákveðið að sameinast þessum nágrannabæjum og þá breytist auðvitað þetta pólitíska lit- róf því í þeim bæjum voru aðrir flokkar sterkir,“ segir Grímur. – Tekurðu afstöðu í myndinni eða er hún algjörlega hlutlaus gagnvart umfjöllunarefninu? „Nei, ég myndi nú ekki segja að ég sé að taka afstöðu en ég set hana í ákveðinn búning. Ég læt viðmæl- endurna segja söguna og þar takast á ólík sjónarmið sem skapa ákveðna togstreitu og gefa myndinni dýpt. Sumir sakna gamla tímans og finnst allt hafa verið betra á tíma sósíal- ismans og öðrum finnst allt í fína lagi í dag,“ svarar Grímur. „En auð- vitað er ég höfundur myndarinnar og það er mitt stílbragð á henni. Ég hafði áhuga á að segja sögu af mönnum sem höfðu fallega hugsjón og vildu breyta samfélaginu en hlutirnir fóru kannski ekki alveg eins og þeir vildu.“ – Ertu frá Neskaupstað? „Nei, ég er ekki þaðan en ég man eftir því þegar ég var krakki að fylgjast með kosningasjónvarpinu að þá var alltaf talað um þennan rauða bæ fyrir austan. Reykjavík var stjórnað af Sjálfstæðisflokknum og mestallt landið var blátt en alltaf var talað um rauða bæinn,“ svarar Grímur. Fyrir nokkrum árum hafi hann leitt hugann á ný að Neskaupstað og því að ekkert hafi verið fjallað um bæinn í kvikmyndum. Í forvitni hafi hann farið þangað og byrjað að kynna sér málin. „Mér fannst þetta áhugaverður efniviður í heimildar- mynd og ég er að sjálfsögðu vinstri- maður, er ekkert að leyna því. Ég er nógu gamall til að hafa verið meðlimur í Alþýðubandalaginu áður en það var lagt niður,“ segir Grím- ur kíminn, „þannig að jú, jú, ein- hvers konar áhugi á sósíalisma og sagnfræði er líka til staðar hjá mér.“ Þríleikur um bændauppreisnir Grímur gerði það gott með Hrút- um, sópaði að sér kvikmyndaverð- launum víða um lönd og hefur nú nýlokið við að klippa næstu leiknu kvikmynd, Héraðið, sem verður frumsýnd á næsta ári. Líkt og Hrútar er sögusviðið íslensk sveit. „Það má eiginlega segja að ég sé að klára þríleik um bændauppreisnir,“ segir Grímur sposkur, „fyrst kom heimildarmyndin Hvellur sem fjallaði um Laxárdeiluna, svo Hrút- ar og Héraðið fjallar líka um bændauppreisn. Aðalpersónan er kona sem fer í uppreisn gegn kaup- félagi sem öllu ræður í litlu sam- félagi.“ – Lagðirðu upp með það strax í byrjun að gera þríleik? „Nei, þetta gerðist meira óvart. Þetta hljómar bara svo vel,“ segir Grímur og hlær við. Arndís Hrönn Eyjólfsdóttir fer með aðalhlutverkið í Héraðinu og segist Grímur að mestu hafa unnið að myndinni með sama fólki og hann vann með að Hrútum. Kvikmyndin var tekin upp á Erpsstöðum í Dölum og á Hvamms- tanga og segir Grímur að hún sé töluvert ólík Hrútum. „Hún fjallar um nútímabændur og aðalpersónan er kona. Myndin er líka mun póli- tískari en Hrútar. Þetta er sam- félagsádeila,“ útskýrir Grímur, „en það er dálítil tenging milli Litlu Moskvu og Héraðsins að því leyti að þær eru báðar um pólitísk og efnahagsleg veldi í litlum samfél- ögum.“ Hrútar í Ástralíu og Suður-Kóreu Fyrir fáeinum vikum bárust fréttir að utan af því að tökur væru hafnar á ástralskri kvikmynd sem byggð væri á Hrútum og að með aðalhlutverkin færu þekktir leik- arar, Michael Caton og Sam Neill. „Við seldum réttinn að myndinni og ég fékk að lesa handritið o.s.frv. en hafði enga aðkomu að því. Grunn- sagan er sú sama en þeir eru búnir að breyta ansi miklu og þá m.a. til að staðfæra myndina. Það er ekki hægt að hafa stórhríð þarna þannig að þeir eru með skógarelda í stað- inn,“ segir Grímur um myndina sem nefnist Rams á ensku. Grímur segir Hrúta hafa gengið vel í Ástralíu, aðsókn verið góð að myndinni sem hafi orðið kveikjan að endurgerðinni. „Ég myndi segja að það væri aðeins búið að poppa hana upp,“ segir Grímur um mun- inn á kvikmyndunum. „Það er fyrst og fremst heiður að einhverjir í Ástralíu vilji eyða tíma og orku í að gera mynd eftir handritinu sem ég skrifaði,“ segir hann að lokum og bætir við að einnig standi til að end- urgera Hrúta í Suður-Kóreu. Morgunblaðið/Hari Heima Grímur Hákonarson heima hjá sér með veggspjald sinnar þekktustu kvikmyndar innrammað á veggnum. Bæjarbúi Guðmundur Sigurjónsson, einn viðmælenda Gríms í heimild- armynd hans Litla Moskva sem Bíó Paradís hefur sýningar á í dag. Rauður bær í bláu landi  Sósíalistabærinn Neskaupstaður er umfjöllunarefni heimildarmyndar Gríms Hákonarsonar, Litla Moskva  Viðmælendur úr ólíkum áttum  Næsta leikna kvikmynd, Héraðið, frumsýnd á næsta ári 76 MENNING MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. NÓVEMBER 2018 Skeifunni 8 | Sími 588 0640 ítölsk hönnun – ítölsk framleiðsla STAN Model 3035 L 206 cm Áklæði ct. 86 Verð 575.000,- L 198 cm Leður ct. 15 Verð 635.000,-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.