Morgunblaðið - 05.01.2019, Blaðsíða 24

24 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2019
Laugavegi 29 | sími 552 4320 | www.brynja.is | verslun@brynja.is
Opið virka daga frá 9-18 og laugardaga frá 10-16
Yfir 20 gerðir til á lager
Verð frá 8.700,-
Vandaðir póstkassar frá
Fagmennska í 100 ár
Ný
vefverslunbrynja.is
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Fulltrúadeild Bandaríkjaþings hefur samþykkt
fjárlagafrumvörp demókrata, sem eru nú með
meirihluta í deildinni, án þess að verða við kröfu
Donalds Trumps forseta um fjárveitingu til
múrs sem hann vill að verði reistur við landa-
mærin að Mexíkó. Áður hafði Trump sagt
þinginu að hann myndi hafna frumvörpunum.
Repúblikanar eru í meirihluta í öldungadeild
þingsins og leiðtogi þeirra þar hefur sagt að þau
verði ekki tekin til afgreiðslu í deildinni vegna
andstöðu forsetans.
Fjárlagadeilan hefur þegar orðið til þess að
margar alríkisstofnanir hafa verið lokaðar að
mestu í hálfan mánuð. Um 25% af fjárveitingum
alríkisins stöðvuðust og það hefur raskað starf-
semi stofnana níu ráðuneyta. Um 380.000 starfs-
menn ríkisstofnana hafa þurft að fara í launa-
laust leyfi vegna þessa og um 420.000 starfs-
menn, sem eru taldir ómissandi, hafa haldið
áfram að vinna en fá ekki laun sín greidd fyrr en
ný fjárlög verða samþykkt.
Trump átti fund í gær með háttsettum demó-
krötum. Eftir fundinn sagðist hann vera
reiðubúinn að láta lýsa yfir neyðarástandi og
loka stofnunum ríkisins „árum saman“ ef með
þyrfti að halda, fengi hann ekki fjárveitingar til
múrsins.
Í lok desember, þegar repúblikanar voru enn
með meirihluta í fulltrúadeildinni, samþykkti
hún fjárlagafrumvarp þar sem gert var ráð fyrir
því að fimm milljörðum bandaríkjadala yrði var-
ið til landamæramúrsins eins og Trump hefur
krafist. Frumvarpið naut hins vegar ekki nægi-
legs stuðnings í öldungadeildinni þar sem það
þarf að fá atkvæði minnst 60 þingmanna af 100.
Repúblikanar eru nú með 53 sæti í deildinni eftir
kosningarnar í nóvember. Öldungadeildin sam-
þykkti í desember skammtímafrumvörp sem
áttu að tryggja fjármögnun umræddra stofnana
til 8. febrúar en þau nutu hins vegar ekki nægs
stuðnings í fulltrúadeildinni þegar repúblikanar
voru þar í meirihluta.
Sögð „leiksýning“ og tímasóun
Nokkrum klukkustundum eftir að fulltrúa-
deildin var sett í fyrradag og demókratar voru
komnir í meirihluta samþykkti hún nýju fjár-
lagafrumvörpin með 241 atkvæði gegn 190. Á
meðal þeirra eru sex frumvörp sem njóta stuðn-
ings þingmanna í báðum flokkunum í öldunga-
deildinni, að sögn The Wall Street Journal.
Frumvörpin eiga að tryggja fjármögnun alríkis-
stofnana út fjárlagaárið sem lýkur 30. septem-
ber nk., en ekki aðeins til 8. febrúar eins og gert
var ráð fyrir í skammtímafrumvörpunum sem
öldungadeildin samþykkti.
Fulltrúadeildin samþykkti einnig skamm-
tímafrumvarp um fjármögnun heimavarnaráðu-
neytisins sem múrinn á að heyra undir. Sam-
kvæmt frumvarpinu á ráðuneytið að halda
núverandi fjárframlögum til 8. febrúar, m.a. til
að setja upp eftirlitsbúnað, girðingar og aðrar
hindranir við landamærin að Mexíkó, en ekki til
að reisa múr eins og forsetinn vill.
Demókratinn Nancy Pelosi, sem var kjörin
forseti fulltrúadeildarinnar, sagði að ekki kæmi
til greina að verða við kröfu Trumps um fjárveit-
ingu til að reisa landamæramúr. „Forsetinn get-
ur ekki haldið opinberum starfsmönnum í gísl-
ingu vegna þess að hann vill múr,“ sagði hún.
Mitch McConnell, leiðtogi repúblikana í öld-
ungadeildinni, sagði að hún myndi ekki taka
fjárlagafrumvörp fulltrúadeildarinnar til af-
greiðslu og lýsti þeim sem „pólitískri leiksýn-
ingu“ og sóun á tíma þingsins. „Öldungadeildin
tekur ekki fyrir neinar tillögur sem eiga í raun
enga möguleika á að verða samþykktar og öðlast
staðfestingu forsetans. Við eigum ekki að sóa
tímanum.“
Nokkrum klukkustundum fyrir atkvæða-
greiðsluna í fulltrúadeildinni birtist Trump
óvænt í herbergi þar sem blaðamannafundir for-
setaembættisins eru haldnir og áréttaði kröfuna
um fjárveitingu til múrsins. „Án múrs er ekki
hægt að tryggja öryggi landamæra,“ sagði hann
og kvaðst hafa orðið var við mikinn stuðning
meðal almennings við kröfu hans um að fimm
milljörðum bandaríkjadala yrði varið til að reisa
múr við landamærin að Mexíkó. Viðhorfs-
kannanir hafa þó bent til þess að meirihluti
Bandaríkjamanna sé andvígur því að múrinn
verði reistur. Í könnun Quinnipiac-háskóla í des-
ember sögðust 54% aðspurðra vera andvíg
múrnum en 43% hlynnt. Munurinn var meiri í
könnun sem CNN birti í sama mánuði því að
samkvæmt henni eru 57% andvíg múrnum en
37% hlynnt honum.
Á kostnað bandarískra skattborgara?
Trump hefur sagt að múrinn sé nauðsynlegur
til að stöðva straum ólöglegra innflytjenda og
fíkniefnasmygl til Bandaríkjanna. Hann hét því í
kosningabaráttunni árið 2016 að Mexíkó myndi
greiða kostnaðinn við framkvæmdirnar en þar-
lend stjórnvöld hafa alltaf sagt að það komi ekki
til greina. Svo virðist sem forsetinn vilji nú knýja
múrinn fram á kostnað bandarískra skattborg-
ara en demókratar segja að ráðlegra sé að nýta
peningana í aðrar og gagnlegri aðgerðir til að
efla landamæraeftirlitið. Talið er að múrinn
myndi kosta alls rúmlega 24 milljarða dala, jafn-
virði rúmra 2.800 milljarða króna.
Trump hefur verið reikull í ráði í deilunni um
fjárlögin, að sögn The Wall Street Journal. Blað-
ið segir að hann hafi fyrst krafist fimm milljarða
dala til múrsins, seinna gefið til kynna að hann
myndi staðfesta skammtímafrumvörp öldunga-
deildar án slíkrar fjárveitingar en honum hafi
síðan snúist hugur. Mike Pence, varaforseti
Bandaríkjanna, og Mick Mulvaney, starfandi
skrifstofustjóri Hvíta hússins, lögðu fram tilboð
um að deilan yrði leyst með 2,5 milljarða dala
fjárveitingu til landamæragæslu en leiðtogar
demókrata höfnuðu því. Seinna sagði Trump að
hann myndi ekki fallast á slíka lausn á deilunni.
Stál í stál í deilu um landamæramúr
 Fulltrúadeild Bandaríkjaþings samþykkir fjárlagafrumvörp án þess að verða við kröfu Trumps um
fjárveitingu til múrs við landamærin að Mexíkó  Trump reiðubúinn að loka stofnunum árum saman
Landamæri: 3.142 km
Fjöldi stöðva: 56
Kaliforníu-
flói
M
ex
ík
ó
-
fló
i
Landamærin
KYRRAHAF
San Diego
El Paso
Ciudad
Juarez
Laredo
Eagle Pass
Del Rio
Tijuana
100 km
B A N D A R Í K I N
M E X Í K Ó
TEXAS
Kaliforníu-
skagi Nogales
(SONORA)
Nogales
(ARIZONA)
girðing
Ri
o Grande
Heimildir: Tollgæsla og landamæraeftirlit Bandaríkjanna (CBP), hugveitan Center for American Progress
1 millj. manna,
370.000 farartæki
á
Dagleg
umferð:
fjall
1
2
3
4
Lokun ríkisstofnana (fjöldi daga)
1989 1993 2001 2009 20212017
4,41
3,42
Fjárlög Bandaríkjanna og lokun ríkisstofnana
Heimildir: Stjórnunar- og fjárlagaskrifstofa Hvíta hússins (OMB), berkeley.edu
tekjurFjárlögin útgjöld áætlun
Bill
Clinton
George
W. Bush
George
Bush
Barack
Obama
Donald
Trump
Billjónir $
*1. okt. 2018 – 30. sept. 2019
Fjárlagaárið
2019*
Okt. 1990 Okt. 2013
?
Nóv. 1995 Des. 1995-Jan. 1996 Des. 2018-Jan. 2019Jan. 2018 Febr. 2018
Persónuupplýsingum hundruða
þýskra stjórnmálamanna hefur ver-
ið lekið á netið, meðal annars gögn-
um um Angelu Merkel, kanslara
Þýskalands. Símanúmer, fjárhags-
upplýsingar og einkasamtöl þing-
manna úr öllum stjórnmálaflokkum
landsins nema þjóðernisflokknum
AfD voru birt á Twitter. Þótt gögnin
hafi verið birt með aðventudagatali í
desember urðu þýsk stjórnvöld ekki
vör við lekann fyrr en í fyrrakvöld.
Einnig voru birt gögn um blaða-
menn og ýmsa þekkta Þjóðverja.
Netfang Angelu Merkel og nokk-
ur bréf til hennar og frá henni voru
birt á Twitter-reikningi sem hefur
nú verið lokað. Enn fremur var
einkasamtölum Roberst Habecks,
leiðtoga Græningjaflokksins, lekið
ásamt kortaupplýsingum hans.
Ekki er vitað hverjir stóðu fyrir
lekanum. Katarina Barley, dóms-
málaráðherra Þýskalands, sagði að
ekki væri ljóst hversu miklum skaða
lekinn hefði valdið en hún lýsti hon-
um sem „alvarlegri árás“. „Fólkið
sem stendur á bak við þetta vill
draga úr trausti á lýðræði okkar og
stofnunum þess,“ sagði hún.
AFP
Þýskalandskanslari Angela Merkel flytur ræðu á þýska þinginu.
Gögnum um þýska
stjórnmálamenn lekið
 Beindist m.a. að kanslaranum