Morgunblaðið - 05.01.2019, Page 36
36 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. JANÚAR 2019
✝ Anna PálaGuðmunds-
dóttir fæddist á
Sauðárkróki 2.
september 1923.
Hún lést á hjúkr-
unardeild Heil-
brigðisstofnunar
Norðurlands á
Sauðárkróki 24.
desember 2018.
Foreldrar hennar
voru hjónin Guð-
mundur Sveinsson, fulltrúi og
skrifstofustjóri Kaupfélags
Skagfirðinga á Sauðárkróki, f.
11. mars 1893, d. 19. okt. 1967,
og Dýrleif Árnadóttir, hús-
móðir, f. 4. júlí 1899, d. 8. mars
1993.
Systkini Önnu Pálu eru
dóttir, f. 1949. 3) Árni, f. 1949,
maki Ásdís Hermannsdóttir, f.
1949. 4) Hólmfríður, f. 1950. 5)
Ólöf Sigríður, f. 1956, maki
Pétur Heimisson, f. 1954. 6)
Örn, f. 1959, maki Margrét Að-
alsteinsdóttir, f. 1961. 7) Úlfar,
f. 1965, maki Auðbjörg Frið-
geirsdóttir, f. 1961. Afkom-
endur hennar nálgast 70.
Anna Pála ólst upp í for-
eldrahúsum á Sauðárkróki og
gekk þar í barna- og unglinga-
skóla. Hún var veturinn 1939-
1940 í Héraðsskólanum á
Laugarvatni og 1943-1944 í
Húsmæðraskólanum á Lauga-
landi.
Anna Pála sinnti lengstum
húsmóðurstarfinu en þau
Ragnar voru umboðsmenn Sjó-
vár um árabil og hélt Anna
Pála því áfram í nokkur ár eft-
ir að Ragnar lést.
Anna Pála verður jarð-
sungin frá Sauðárkrókskirkju í
dag, 5. janúar 2019, klukkan
14.
Sigurbjörg, f.
1920, d. 2006, Hall-
fríður, f. 1921, dá-
in sama dag,
Sveinn, f. 1922, d.
2013, Árni, f. 1927,
d. 2016, Hallfríður,
f. 1931, og Stefán,
f. 1932, d. 2011.
Anna Pála gift-
ist 1944 Ragnari
Pálssyni, útibús-
stjóra Búnaðar-
banka Íslands á Sauðárkróki, f.
16. apríl 1924, d. 29. september
1987. Foreldrar hans voru Páll
Erlendsson og Hólmfríður
Rögnvaldsdóttir. Börn Önnu
Pálu og Ragnars eru: 1) Leif-
ur, f. 1944. 2) Páll, f. 1946,
maki Margrét Steingríms-
„Skagfirðingur skír og
hreinn.“ Þessi ljóðlína úr einni af
lausavísum Andrésar Valberg
kemur mér einatt í hug þegar ég
hugsa til tengdamóður minnar,
hennar Önnu Pálu. Fáa hef ég
þekkt sem unnu heimaslóðunum
meira en hún, hún var Skagfirð-
ingur heil í gegn. Andrés Valberg
orti einnig um hana unga þessa
vísu: „Strýkur völlinn blíður byr/
blómin spretta á vori/ Anna Pála
er eins og fyr/ ung og létt í spori.“
Það var gaman að hlusta á
Önnu Pálu rifja upp og segja frá
æskuminningum sínum og auð-
velt að finna að hún átti mjög
góða æsku. Fædd og uppalin í
húsi foreldra sinna og Árna,
móðurafa síns, Nesi við Suður-
götu. Þar var samfélag fólks sem
stóð saman og studdi hvert ann-
að. Anna Pála var frá á fæti og
var jafnan send með matvæli og
annað til þeirra sem þurftu á því
að halda af móður sinni, ömmu
Dýllu, sem ekkert aumt mátti sjá
og síðan ekki tala um. Anna Pála
var lífsglöð og hress, hún var
nærsýn strax sem barn en lét það
ekkert aftra sér. Ég sé hana fyrir
mér, litla, brosandi dökkhærða
stúlku með stóru augun sín á
hlaupum í Suðurgötunni, annað-
hvort að sendast eða skoppa
gjörð. Henni varð tíðrætt um
Árna móðurafa sinn, sem bjó hjá
þeim og var þeim systkinum afar
kær, enda einstakur maður á
margan hátt og hafði mikil áhrif á
þau öll.
Anna Pála var alin upp í ung-
mennafélagsandanum, stundaði
íþróttir, m.a. handbolta og sund,
og lærði ballett hjá Minnu Bang.
Hún fór í Héraðsskólann á
Laugarvatni og Húsmæðraskól-
ann á Laugalandi og báðar þess-
ar skólastofnanir höfðu rík áhrif
á hana og hún átti þaðan margar
góðar minningar. Hún var list-
ræn og eftir hana liggur mikið og
fallegt handverk sem öll fjöl-
skyldan hefur notið góðs af. Hún
var í bridsklúbbi með vinkonum
sínum og síðar varð hún virk í
starfi eldri borgara, m.a. spilahóp
og kórnum. Hún las mikið, ekki
síst ættfræði og ljóð og kunni
ógrynni af þeim og fór með nán-
ast fram á síðasta dag. Eitt af
þeim var þessi vísa: „Gott er að
hafa létta lund/leika sér og
hlæja./En ekki lífs um stutta
stund/stynja og vera að æja.“
Þessi vísa segir raunar margt
um hana Önnu Pálu. Hún kenndi
mér margt og þá ekki síst æðru-
leysi. „Þetta eru dauðir hlutir og
tekur því ekki að gráta yfir
þeim …“ sagði hún einhverju
sinni við mig, „… og svo tölum við
ekki meira um það.“ Þannig tók
hún einnig hlutunum þegar fór að
halla undan fæti hjá henni. Þegar
henni fór að daprast sjón fékk
hún sér hljóðbækur til að hlusta á
en þurfti að hætta í kór aldraðra.
Henni fannst ekki gott að fara ein
í búðina ef hún skyldi nú hitta
einhvern sem hún þekkti og
heilsaði honum ekki; hvað myndi
fólk eiginlega halda um hana!
Anna Pála hélt vel utan um
fólkið sitt, fylgdist vel með og bar
hag okkar allra fyrir brjósti. Hún
lést snemma að morgni aðfanga-
dags og það var eitthvað fallegt
við það; á degi ljóss og friðar.
Okkar samfylgd stóð í nærri
hálfa öld og aldrei bar þar skugga
á. Ég þakka Önnu Pálu sam-
veruna og bið góðan guð að
blessa minningu hennar.
Ásdís S. Hermannsdóttir.
Elsku Anna Pála, nú hefur þú
kvatt þennan heim og þá er
margs að minnast. Minningarnar
um þig eru margar og góðar og í
þær verður gott að leita og í þeim
munt þú lifa með þeim sem
kynntust þér. Það var að vetri til
1974 að ég, kærastinn hennar
Lollu þinnar, kom fyrst í heim-
sókn á yndislegt heimili þitt á
Víðigrundinni á Króknum. Þang-
að var notalegt að koma eins og
ávallt síðan á þitt heimili.Víði-
grundin átti eftir að verða einn af
þessum mikilvægu föstu punkt-
um í lífi okkar Lollu, athvarf sem
ungt par og síðar lítil og vaxandi
fjölskylda gat alltaf leitað til.
Þangað var gott að hringja og
spjalla og enn betra að koma,
alltaf tilhlökkunarefni fyrir okk-
ur og börnin okkar, sem oft tala
um þær heimsóknir. Það varð
hlutskipti þitt að verða ekkja fyr-
ir aldur fram, en Ragnar tengda-
pabbi lést 1987. Því stóra áfalli
tókst þú af stillingu eins og svo
mörgu öðru, hvort sem var í gleði
eða sorg. Þú varst mikil í sjálfri
þér, miklaðist aldrei af neinu
þínu, samgladdist öðrum þegar
við átti, varst góður hlustandi og
gafst ráð þeim er slík vildu. Þú
virtir skoðanir annarra, hafðir
þínar eigin og stóðst með þeim en
lést vera að troða þeim upp á
aðra. Samt náðir þú á þægilegan
hátt að miðla í senn bæði stillingu
og festu, nokkuð sem reynist
okkur mörgum erfitt.
Þú fylgdist vel með því sem
gerðist í nærsamfélaginu og lagð-
ir þig mjög eftir að fylgjast með
börnum þínum og barnabörnum,
óháð vegalengd milli þín og
þeirra hverju sinni. Börnin okkar
Lollu bjuggu jafnan langt frá
Króknum þínum og elskuðu
kannski þeim mun meira heim-
sóknirnar til þín og áttu þá ásamt
með frændum og frænkum at-
hygli þína óskipta. Þú kunnir að
hlusta og þau nutu þess og sögðu
þér sögur af sér og sínu. þú
spjallaðir við börnin á bylgju-
lengd þeirra, miðlaðir þeim svo
mörgu góðu og skammtaðir og
bjóst um það allt eftir aldri og
þroska hvers og eins. Ekki síður
kunnum við fólkið þitt og sér í
lagi unga kynslóðin að meta
veisluborðin sem þú töfraðir
fram. Þar nefni ég sérlega
„kvöldkaffið hennar ömmu“, sem
ekki einungis bauð góðgæti fyrir
bragðlauka, heldur mörg önnur
skynfæri og í raun var þar á ferð-
inni félagsleg athöfn af bestu
sort.
Knattspyrnuáhugi þinn var
alla tíð mikill og í boltanum
gegndir þú stóru hlutverki sem
mamma, amma og langamma.
Þegar þú um árið fékkst þér
áskrift að Sýn til að sjá eitthvert
alþjóðlegt sparkmót, þá töluðu
vinir Ragnars okkar Lollu af
mikilli virðingu um „ömmu hans
Ragga sem fékk sér sýn“. Á átt-
ræðisafmælinu þínu var gaman
að spila með þér fótaíþróttina
þína og auðvitað í treyjum Tinda-
stólsins þíns. Það læðist að mér
sú hugsun að það hafi verið til-
hlýðileg heiðursskipting út af,
þegar þú varst kölluð heim á ný-
liðnum aðfangadegi.
Ég er þakklátur fyrir að hafa
fengið að eiga þig að ástvini öll
þessi ár. Guð blessi minninguna
um þig.
Pétur Heimisson.
Elsku hjartans amma okkar
hefur kvatt. Hún var orðin þreytt
fyrir nokkru en hjartað vildi ekki
hætta að slá enda risastórt og
fullt af ást til allra hennar afkom-
enda og samferðamanna. Amma
var yndisleg kona, hlý, friðelsk-
andi, gáfuð, listræn og dugleg.
Hún var alveg eins og ömmur
eiga að vera; límið í fjölskyldunni
sem sá til þess að allir stæðu sam-
an og allir fengju að vera eins og
þeir eru.
Amma dæmdi engan og talaði
fallega um fólk. Hún talaði
reyndar fallega yfirhöfuð, kjarn-
góða íslensku. „Andskotans vit-
leysa“ var það ljótasta sem hún
sagði en hún sagði það svo blíð-
lega að það hljómaði ekki eins og
hún væri að blóta. Hún skammaði
okkur aldrei en við vissum samt
þegar hún varð fyrir vonbrigðum
og það vildi enginn valda henni
vonbrigðum. Þau mál sem fólk
gat greint á um voru ekki rædd í
hennar viðurvist. Þó var hægt að
leita til hennar með alla hluti svo
framarlega sem þeir vörðuðu ekki
ágreining við einhvern úr fjöl-
skyldunni. Hún studdi okkur í
einu og öllu og hrósaði þegar það
átti við en ekki að óþörfu því ekki
máttum við verða montin.
Heimilið var hlýlegt og fallegt
eins og amma. Við eldhúsborðið
sló hjarta þess við tóna frá söng-
linu í ömmu. Þegar við litum við á
Víðigrundinni fengum við mjólk
og köku eins og við gátum torgað,
annaðhvort var það jólakaka eða
brúnkaka. Sum okkar eru meira
jólakökufólk og önnur brúnköku-
fólk en báðar voru samt góðar. Ef
maður var svo óheppinn að lenda
ekki á sinni uppáhaldsköku þá var
bara að koma aftur daginn eftir.
Það var alltaf lagt fallega á
borð, morgunmatur, hádegis-
matur, kaffi, kvöldmatur og
kvöldkaffi. Amma kunni ekki að
meta að við gengjum frá eftir
okkur, henni fannst þessi nýi sið-
ur, að allir væru að troðast að
vaskinum með leirtauið sitt, leið-
inlegur og bað okkur í guðanna
bænum að sitja kyrr.
Á sumrin var setið í garðinum
og hann var fallegur eins og allt
annað. Í minningunni var alltaf
sól, alltaf nýslegið, nóg af rabar-
bara og blaktandi þvottur í gol-
unni. Kaffið var borið út og þar
sat amma með vinum og ættingj-
um.
Amma átti svo mikinn tíma,
það var aldrei neitt stress og eng-
inn að flýta sér. Þegar hún lagði
allt frá sér til að spjalla upplifðum
við aldrei að við værum að trufla.
Þrátt fyrir mikinn gestagang og
öll börnin og barnabörnin sem
litu inn var alltaf allt hreint og
fínt, full kista af bakkelsi, búrið
fullt af sultu og berjasafti, tími
fyrir ættfræðigrúsk, garðvinnu
og handavinnu. Við eigum peys-
urnar sem hún prjónaði handa
okkur, púðana, dúkana og vegg-
myndirnar sem hún saumaði og
þessir hlutir munu ylja okkur þar
til við hittum hana aftur, ásamt
aragrúa af góðum minningum.
En við vitum að hún skilur lím-
ið líka eftir. Hún límdi vel og
kvaddi sátt, vitandi að við höfum
lært nógu mikið af henni til að
standa saman þótt hennar njóti
ekki lengur við. Nákvæmlega
svona eiga ömmur að vera. Við
kveðjum ömmu með trega en vit-
um að henni líður vel núna og að
jólaveislan hefur aldrei verið
glæsilegri handan regnbogans.
Hvíldu í friði elsku amma,
þín
Kristján, Anna Pála, Styrmir
og Sólveig Ragna.
Fjallið sem fylgdi mér eftir hvert skref
hvert fótmál sem ég steig, nú er það
horfið.
Á beru svæði leita augu mín athvarfs.
Um eilífð á burtu fjallið sem fylgdi mér
eftir
til fjærstu vega, gnæfði traust mér að
baki.
Horfið mitt skjól og hreinu, svalandi
skuggar.
Nú hélar kuldinn hár mitt þegar ég sef
og hvarmar mínir brenna þegar ég
vaki.
(Hannes Pétursson, Söknuður)
Amma Anna Pála var fædd í
Suðurgötunni á Sauðárkróki. Þar
ólst hún upp í öflugum systkina-
hóp á tíma þar sem öll hús voru
full af börnum og margar kyn-
slóðir bjuggu saman. Í görðum
héldu menn hross, kýr og kindur.
Sumir voru fátækir, aðrir voru af-
lögufærir. Í Suðurgötunni var líf
og fjör.
Fyrir enda götunnar blasti
endalaus Skagafjörðurinn við í
suðurátt, í norðurendanum stóð
kirkjan og yfir hana gnæfði
Tindastóll, risastór og pallstöðug-
ur. Tindastóllinn er fyrirferðar-
mikill í heimsmynd Króksara og
sér í lagi okkar sem eigum rætur í
Suðurgötunni.
Seinna bjó amma á Víðigrund
1. Hér voru höfuðstöðvar fjöl-
skyldunnar og yfirleitt mikið að
gera á stóru heimili þar sem
gestagangur var nokkuð stöðug-
ur. Eldhúsið var hjarta heimilis-
ins, og héðan var fínt útsýni í
norður til Tindastóls í öllu sínu
veldi, enda iðulega rætt um
hvernig fjallið tók sig út þann
daginn.
Hér máttum við öll koma og
vera eins og við vildum. Fyrstu
árin eftir að við fluttum á Krók-
inn held ég að ég hafi farið til
ömmu næstum því hvern einasta
dag. Víðigrundin varð mér
öruggt skjól í heimi sem mér
fannst vera dálítið grimmur.
Amma stappaði í mig stálinu og
vann ötullega að því að ég skildi
að tilveruréttur minn var jafn
mikill og allra annarra. Hún
beitti ýmsum aðferðum til þess
og stundum held ég að hún hafi
hálfpartinn bjargað þessu öllu
saman. Þetta er jafnframt það
mikilvægasta sem hún kenndi
mér: Það þarf að vera pláss fyrir
alla. Og svo á fólk að hegða sér
almennilega. Tvö mikilvæg boð-
orð. Amma var góður og rétt-
sýnn vegvísir og leiðbeinandi.
Amma Anna Pála kvaddi okk-
ur á aðfangadegi jóla. Nú hefur
hún endurheimt frelsið og er
sennilega einhvers staðar á hörð-
um spretti með bræðrum sínum
úr Suðurgötunni, kát og glöð.
Amma hefur verið að yfirgefa
okkur hægt og rólega síðustu ár-
in og við höfum fengið tíma til að
venjast tómarúminu sem hún
skilur eftir sig. En sársaukinn
nístir, nú er aðskilnaðurinn
endanlegur. Um tíma.
Ég trúi því að amma hafi
ákveðið að kveðja okkur núna og
fyrir vikið hafa jólin öðlast nýja
vídd.
Framvegis verða þau hátíð
ljóss, friðar og frelsis – og við
munum með þakklæti minnast
ömmu og alls þess sem við áttum
með henni.
Tindastóllinn getur horfið í
myrkur, þoku eða hríð. En fjallið
er alltaf til staðar. Á sama hátt
veit ég að amma er hjá okkur,
með öllu því sem hún gaf okkur,
öllu því sem hún kenndi okkur og
öllu því sem hún var okkur.
Bræðurnir á Króknum, Öddi,
Palli og Árni, og þeirra konur
sýndu ömmu mikla ræktarsemi
fram á síðasta dag. Það hlýjar
um hjartarætur, ber kærleikan-
um til hennar gott vitni og var
okkur hinum huggun í fjarlægð-
inni.
Hafðu það gott, vinan mín.
Góða ferð og við sjáumst.
Áslaug.
Þær verða huglægar héðan af,
kökuborðandi og mjólkurdrekk-
andi samverustundirnar í eld-
húsinu hennar ömmu. Skjól, hug-
hreysting, réttsýni, gleði eða
bara samastaður, allt var í boði.
Þegar missirinn er mikill er víst
að maður átti gott.
Takk fyrir allt elsku amma
mín.
Ragnar Páll Árnason.
Elsku amma. Takk fyrir
hlýjuna, innilegu faðmlögin og að
kenna okkur að leggja kapal.
Takk fyrir rabarbara með sykri,
þolinmæðina og sönglið yfir pott-
unum í eldhúsinu.
Takk fyrir mjúkar hendur á
kaldar kinnar, brúnkökur með
kremi og ættfræðikennslu. Takk
fyrir sveskjugraut með rjóma,
endalausa hvatningu og njósnir
með kíki út um gluggann. Takk
fyrir hláturinn, mikla skapið og
að spila við okkur rommí fram
eftir öllu.
Takk fyrir góðu lyktina, fram-
takssemina og styrkinn. Takk
fyrir húmorinn, allar vísurnar og
enn fleiri jólakökur og kleinur.
Minning þín lifir áfram í hjört-
um okkar og dýrmætar stundir
með ömmu-Pálu á Víðigrundinni
gleymast aldrei.
Þín
Þóra, Heimir, Birna, Ragnar.
Anna Pála
Guðmundsdóttir
Útfararþjónusta
& lögfræðiþjónusta
Við önnumst alla þætti undirbúnings og fram-
kvæmd útfarar ásamt vinnu við dánarbússkiptin.
Við þjónum með virðingu og umhyggju að
leiðarljósi og af faglegum metnaði.
Emilía Jónsdóttir,
félagsráðgjafi
Við erum til staðar
þegar þú þarft á
okkur að halda
Vesturhlíð 9, Fossvogi | Sími 551 1266 | útför.is
Með kærleik og virðingu
Útfararstofa Kirkjugarðanna
Yndislega dóttir okkar, systir og mágkona,
LAUFEY EIRÍKSDÓTTIR,
Blikaási 1, Hafnarfirði,
andaðist 26. desember á líknardeild LSH í
Kópavogi.
Útförin fer fram frá Hafnarfjarðarkirkju
þriðjudaginn 8. janúar klukkan 13.
Arnþrúður Þórðardóttir Eiríkur Bj. Barðason
Gustav Þór, Álfhildur
Árni Þór, Andrea Helga
og aðrir ástvinir
Okkar ástkæri bróðir og mágur,
EIÐUR A. BREIÐFJÖRÐ
blikksmíðameistari,
Laugateigi 27,
lést á dvalarheimilinu Grund þriðjudaginn
1. janúar.
Útför auglýst síðar.
Bertha R. Langedal
Leifur Breiðfjörð Sigríður Jóhannsdóttir
Gunnar Breiðfjörð Elín Aune