Morgunblaðið - 16.03.2019, Blaðsíða 21

UMRÆÐAN 21
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. MARS 2019
Það kennir margra grasa efrýnt er í úrslit Íslandsmótsskákfélaga 2019 sem lauk íRimaskóla á dögunum.
Mörg lið og einstaklingar náðu góð-
um úrslitum; í 4. deild sigraði b-sveit
KR en í 2.-3. sæti kom skáksveit
UMSB og b-sveit Hróka alls fagn-
aðar. Tinna Kristín Finnbogadóttir
frá Hítardal á Mýrum, sem tefldi á 1.
borði fyrir UMSB, vann allar sex
skákir sínar. Gamall vinur hennar
frá Glitstöðum í Norðurárdal, Jó-
hann Óli Eiðsson, var í b-sveit
Hróka alls fagnaðar og vann einnig
allar sex skákir sínar.
Í 3. deild sigraði Taflfélag Garða-
bæjar og flyst upp í 2. deild ásamt
Taflfélagi Vestmannaeyja sem var
með tvær sveitir og fjölskipað lið.
Innan borðs var m.a. nýbakaður
Skákmeistari Vestmannaeyja, Hall-
grímur Steinsson, sem tefldi fjórar
skákir og vann þær allar. Hann var
stigalaus fyrir mótið en náði árangri
upp á meira en 2000 elo-stig.
Selfyssingar unnu 2. deild með yf-
irburðum. Þeir hafa fengið til sín
Bandaríkjamennina Yaccov Noro-
witz og Noah Siegel. Sá síðarnefndi
dvaldi í grennd við Selfoss fyrir
nokkrum misserum, sat oft að tafli í
Fischer-setrinu og margir drógu þá
ályktun að þetta hlyti að vera ein-
hverskonar pílagrímsför skákmanns
sem eitt sinn tefldi fyrir hönd
Bandaríkjanna á heimsmeistaramóti
unglinga. Í seinni hluta keppninnar
bættist í sveitina Henrik Danielssen
sem var búsettir hér ekki alls fyrir
löngu. Búast má við því að þessir
þrír verði áfram í liði Selfyssinga á
næsta keppnistímabili.
Bestum árangir þeirra sem tefldu
níu skákir á mótinu náði Hannes
Hlífar Stefánsson. Hann hlaut 8½
vinning.
Hannes efstur í Prag
Áfram með Hannes Hlífar. Eftir
Íslandsmót skákfélaga hélt hann til
Prag þar sem hann hóf þátttöku í
opnu móti vann fimm fyrstu skákir
sínar, allar á sannfærandi hátt.
Hann gerði svo jafntefli í sjöttu um-
ferð og var þá einn í efsta sæti með
5½ vinning en keppendur á mótinu
eru 172 talsins. Í 2.-7. komu m.a. þrír
öfugir stórmeistarar frá Úkraínu.
Hannes mætti einum þeirra í 5. um-
ferð:
Skákhátíðin í Prag;
Eldar Gasanov ( Úkraína ) –
Hannes Hlífar Stefánsson
Enskur leikur
1. c4 Rf6 2. Rc3 e5 3. Rf3 Rc6 4.
a3 g6 5. g3 Bg7 6. Bg2 0-0 7. 0-0 d6
8. d3 Bd7 9. Hb1 Hb8 10. b4 a6 11.
h3 b5
Góð leið til að mæta enska leikn-
um, Hb8, a6 og b5.
12. e4 Rd4 13. Rxd4 exd4 14.
Re2?!
14. Rd5 hefði verið öruggara. Nú
hrifsar svartur til sín frumkvæðið.
14. … bxc4 15. Rxd4 cxd3 16.
Dxd3 c5! 17. bxc5 Hxb1 18. Dxb1
dxc5 19. Rb3 Bb5 20. He1 Bd3 21.
Da2 Db6 22. Rd2 c4!
Snarplega leikið. Ef 24. Rxc4 þá
kemur 24. … De6 25. Bf1 Bxf1 26.
Hxf1 Hc8 og hvítur tapar manni.
23. e5 Rd7 24. Rf3 Hb8?!
Einu mistök Hannesar í þessari
skák liggja í þessari áætlun á ná
uppskiptum á drottningum. Best var
24. … Hc8 og síðan c4-c3 við tæki-
færi.
25. Bf4 Db2 26. Dxb2 Hxb2 27. e6!
Með þessum leik nær hvítur gagn-
færum.
27. … fxe6 28. Hxe6 Bf8 29.
Hxa6?
Mun sterkara var 29. Hc6! sem
hamlar för c-peðsins t.d. 29. … Hc5
30. Hc8+ Kf7 31. Re5+! og hvíta
staðan er betri.
29. ... Bc5! 30. Re5 Bxf2 31. Kh2
Rb6! 32. h4 Bd4 33. Kh3 Bf5+ 34. g4
Be6 35. a4 Bd5!
Glimrandi vel teflt.
36. Bxd5 Rxd5 37. Ha8 Kg7 38.
Bg3 Hb3 39. He8
Skárra var 39. Kh2 sem svartur
getur svarað með 39. … Hxg3.
39. … Bf2!
– og Gasanov gafst upp.
Hæfileikafólk á Ís-
landsmóti skákfélaga
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Morgunblaðið/Arnar Sigurmundsson
Íslandsmót skákfélaga Skákmeist-
ari Vestmanneyja 2019, Hallgrímur
Steinsson vann allar skákir sínar.
Fáir efast um að gervigreind (e.
artificial intelligence, AI) og vélrænt
nám (e. machine learning, ML) muni
breyta tölvu- og netöryggi. Við vit-
um bara ekki enn hvernig eða hve-
nær það gerist. Margir sem um
þetta rita gera það annaðhvort frá
sjónarhóli árásarmanns eða varn-
armanns. Oft er þá fjallað um þetta
sem nokkurs konar vopnakapphlaup
milli þessara tveggja aðila. Hér er
sjónum aftur á móti beint að veilum í
hugbúnaði.
Það er nærri ómögulegt að skrifa
gallalausan hugbúnað. Sá hugbún-
aður sem nálgast fullkomnun verður
þó óheyrilega dýr og markaðurinn
varla tilbúinn að greiða fyrir hann.
Örfáar undantekningar eru til, eins
og þróun hugbúnaðar fyrir geim-
flaugar. Annars er krafan sú við þró-
un hugbúnaðar að framleiða skuli
hann hratt og ódýrt á kostnað gæða.
Aðeins hluti hugbún-
aðargalla orsakar veil-
ur í hugbúnaði. Aðeins
lítill hluti þeirra veilna
uppgötvast og gefur
færi á misnotkun.
Tölvuþrjótar uppgötva
þó sumar veilur og ná
að nýta veikleika í hug-
búnaðarkerfum með
ýmsum ráðum og ráð-
ast á þau. Þetta er
ástæðan fyrir því að
við fáum stöðugt til-
kynningar í tölvum
okkar og símum um að
uppfæra þurfi hug-
búnað. Þetta er vegna þess að hug-
búnaðarframleiðendur eru að lag-
færa galla sem orsaka veilur sem
unnt er að nýta til árása og skemmd-
arverka.
Allt væri betra ef framleiðendur
hugbúnaðar gætu fundið og lagað
alla galla meðan á hönnun og þróun
stendur. Sem fyrr segir verðlaunar
markaðurinn ekki þá sem leggja
slíkt á sig, það kostar jú bæði tíma
og peninga. Með tilkomu gervi-
greindar (AI) og vélræns náms (ML)
sjá menn nú tækifæri til að leysa
vandamál af þessu tagi til fram-
búðar.
Vandinn við að finna veilur í hug-
búnaði virðist vel sniðinn fyrir ML-
kerfi. Að rýna forritunarkóða, línu
fyrir línu, er einmitt sú tegund leið-
inlegra vandamála sem tölvur geta
leyst með framúrskarandi hætti ef
hægt er að kenna þeim hvernig galli
eða veila lítur út. Þetta er auðvitað
ekki einfalt mál og nú þegar hafa
verið ritaðar margar fræðigreinar
og bækur um efnið – og rannsóknir
halda áfram. Ástæða er til að ætla að
ML-kerfi geti orðið mun betri við
lausn vandamála af þessu tagi í
framtíðinni. Góðar líkur eru á að
okkur takist með AI og ML-kerfum
að finna og lagfæra miklu betur en
nú er, margs konar galla og veilur í
hugbúnaðarkerfum framtíðarinnar.
Það er mikilvægt að
hönnuðum hugbúnaðar
takist að finna veilur og
lagfæra þær áður en
hugbúnaðurinn er gef-
inn út. ML-kerfi munu
að öllum líkindum
verða veigamikill hluti
hugbúnaðarverkfæra
framtíðarinnar og
munu vonandi finna og
lagfæra sjálfkrafa veil-
ur á meðan hugbúnað-
urinn er enn í þróun.
Vonandi líður ekki á
löngu þar til við getum
sagt hvert við annað: „Manstu þenn-
an hryllilega tíma þegar við glímd-
um við endalausa galla í hugbúnaði,
með tilheyrandi tölvuinnbrotum og
gagnaleka? Váá, hvað ML-kerfi hafa
gert alla upplýsingatækni miklu
betri og öruggari.“
Ef við lítum nógu langt út fyrir
sjóndeildarhringinn getum við séð
framtíð þar sem veikleikar hugbún-
aðar eru hluti af fortíðinni. Þá þurf-
um við bara að hafa áhyggjur af því
hvaða nýju og háþróuðu árásar-
tækni AI-kerfin finna upp.
Leitin að hugbúnaðargöllum
Eftir Svönu Helen Björnsdóttur
» Það er nærri ómögu-
legt að skrifa galla-
lausan hugbúnað.
Svana Helen
Björnsdóttir
Höfundur er verkfræðingur og
framkvæmdastjóri Stika ehf.
svana@stiki.eu
Upplýsingaöryggi
https://futureoflife.org/backgro
Forritun Hugbúnaður þarf að vera vel prófaður og sem næst villulaus.
Fagleg og persónuleg húsfélagaþjónusta
Eignarekstur leggur áherslu á að einfalda
og hagræða málin fyrir húsfélög
Traust - Samstaða - Hagkvæmni
eignarekstur@eignarekstur.is • www.eignarekstur.is • Sími 566 5005
Ráðgjöf
Veitum faglega ráðgjöf
til húsfélaga
Bókhald
Höfum umsjón með
bókhaldi fyrir húsfélög
Þjónusta
Veitum persónulega þjónustu
sem er sérsniðin að hverju
og einu húsfélagi
Vínlandsleið 16
Grafarholti
urdarapotek.is
Sími 577 1770
Opið virka daga kl. 09.00-18.30
og laugardaga kl. 12.00-16.00
VELKOMIN Í
URÐARAPÓTEK