Ófeigur - 15.12.1950, Blaðsíða 46
46
ÖFEIGUR
inið af öðrum dugandi borgurum í sveitum og við sjó
vildu hafa örugga landhelgisgæzlu og skildu til fulls
mikilvægi hennar. Dragnótaveiðar höfðu tíðkazt, en
færðust nú í aukana. Frá þeim stafaði landhelginni
verulega hætta um rányrkju, þegar farið væri að stunda
hana í stórum stíl. Hitt var þó öllu ískyggilegra, þeg-
ar fslendingar tóku að stunda botnvörpuveiðar með
togbátum. Sú venja færðist mjög í vöxt síðustu árin
áður en Hitler hóf heimsstyrjöld sína. Á hið sama við
um dragnótaveiði og togveiði vélbáta, að mikil freist-
ing er fyrir slíka útgerð að sækja fast á landhelgis-
veiðar. Kom þar,, að togþátar og dragnótaþátar urðu
öllu hættulegri fyrir uppeldi ungfisksins í landhelginni
en sjálfir togararnir. Jafnframt gengu margir af for-
ráðamönnum þeirrar útgerðar í lið með andstæðing-
um góðrar landhelgisgæzlu. Kom þetta þreytta við-
horf fram í átakanlegum og sorglegum myndum. Sam-
hliða aukinni ásókn vélbáta til ólöglegra veiða kom
ný tækni til hjálpar lögbrjótunum. Meginþorri allra
skipa og vélbáta fékk talstöðvar og miðunartæki. Þetta
voru að flestu leyti æskilegar og þýðingarmiklar fram-
farir í tækni. Sjómannastéttin fékk með þessum tækj-
um mjög aukið öryggi á sjónum og stórlega bætta
aðstöðu við atvinnureksturinn. En þessa tækni mátti
misnota til ólöglegra athafna í landhelginni, og það
var líka gert, og það á mjög áberandi hátt, eins og
síðar kom í ljós, þegar heilir bátaflotar voru staðnir
að ólöglegum veiðum fyrir norðan og sunnan land.
Dulmálsskeytin gátu nú horfið hljóðlaust. Forráða-
menn skipa og báta gátu nú talað saman að vild til
aðstandenda í landi og fengið vitneskju um málefni
landhelgisgæzlunnar. Og með miðunartækjum gátu sjó-
menn fengið tiltölulega 'glögga vitneskju um hreyfing-
ar varðskipa og varðbáta, ef þeir létu til sín heyra með
loftskeytum. Pálmi Loftsson tók þá það ráð, að láta
varðskip og varðbáta ekki senda skeyti nema brýn
nauðsyn krefði, en veita þó á vissum tilteknum tím-
um móttöku vitneskju með loftskeytum, sem ekki var
svarað frá gæzluliðinu.
Þegar hér var komið sögu, hlaut landhelgisvörnin
að byggjast að mestu leyti á vopnuðum vélbátum og
flugvélum, þegar þeim varð komið við. Bátastefnan
fékk nú með hverju ári meiri stuðning í sambandi við